Tổng thư ký Liên hợp quốc LHQ Antonio Guterres cảnh báo rằng Iran có thể đang không tuân thủ lời kêu gọi của LHQ nhằm ngăn chặn sự phát triển tên lửa đạn đạo dù nước này vẫn thực hiện thỏa thuận hạt nhân với sáu cường quốc trên thế giới.
Quan chức trên cho biết trong một bản báo cáo với Hội đồng Bảo an rằng LHQ đang điều tra việc Iran có thể chuyển các tên lửa đạn đạo cho phiến quân Houthis người Shiite ở Yemen – loại vũ khí có thể đã được sử dụng trong các vụ phóng nhằm vào Saudi Arabia ngày 22/7 và ngày 4/11.
Báo cáo trên là về việc thực hiện nghị quyết của LHQ - đã thông qua thỏa thuận hạt nhân Iran (JCPOA) vào tháng 7/2015 - được AP tiếp cận.
Trong văn bản trên, ông Guterres nói rằng việc duy trì thỏa thuận hạt nhân là “cách tốt nhất” để bảo đảm bản chất hòa bình trong chương trình hạt nhân Iran. Ông cũng cho biết, quyết định ngày 13 tháng 10 của Tổng thống Donald Trump không xác nhận thỏa thuận hạt nhân trên theo luật của Hoa Kỳ đã tạo ra "sự bất ổn đáng kể" về tương lai của hiệp ước này. Tuy nhiên, ông nói thêm, "Tôi tin chắc rằng Hoa Kỳ vẫn thể hiện cam kết duy trì thỏa thuận này cho đến bây giờ".
Ông Guterres hoan nghênh lập trường ủng hộ hiệp ước này từ các bên khác - Trung Quốc, Nga, Anh, Pháp, Đức, Liên minh Châu Âu và nhiều nước khác.
"Tôi khuyến khích Hoa Kỳ duy trì các cam kết của mình đối với JCPOA và xem xét các tác động rộng hơn đối với khu vực trước khi thực hiện thêm bất kỳ bước đi nào", ông nói. "Tương tự như vậy, tôi khuyến khích Cộng hòa Hồi giáo Iran cân nhắc kỹ lưỡng mối quan ngại của những bên tham gia khác trong thỏa thuận trên."
Ông nói Pháp, Đức, Anh và Hoa Kỳ đã gửi một lá thư cho biết vật thể được Iran phóng vào ngày 27 tháng 7, nếu là một tên lửa đạn đạo, là "có khả năng mang theo vũ khí hạt nhân."
Tuy nhiên, Guterres nói rằng Nga, một đồng minh của Iran, đã gửi một bức thư vào ngày 16 tháng 8 nêu rằng Nghị quyết của Hội đồng Bảo an chỉ có một "lời kêu gọi" Iran từ bỏ hoạt động tên lửa – thay vì là một lệnh cấm. Quan chức này cũng cho hay, Iran đã lên tiếng rằng vụ phóng "một phần của một hoạt động khoa học và công nghệ liên quan đến việc sử dụng công nghệ vũ trụ" mà họ quyết tâm theo đuổi.
Hội đồng Bảo an đã thảo luận về vụ phóng này vào ngày 8/9, và "không đạt được nhất trí giữa các thành viên hội đồng" về cách động thái trên liên quan đến nghị quyết năm 2015, ông Guterres nói.