Trong bài viết "Россия репетирует глобальную войну и делает Западу раннее предупреждение - Tạm dịch: Nga tập dượt một cuộc chiến quy mô toàn cầu và ra lời cảnh báo sớm với Phương Tây", tác giả Stephen Blank (Australia) nhận định:
"Tại Vostok-2018 QĐ Nga sẽ kiểm tra tiềm lực cơ động, thực hành bài tập tấn công hạt nhân. Vostok-2018 còn có sự tham dự của các lực lượng vũ trang Trung Quốc và Mông Cổ.
Ngoài ra, gần như song song với cuộc tập trận, việc Nga triển khai hạm đội gần bờ biển Syria để phục vụ mục đích kiềm toả NATO và chuẩn bị cho cuộc tấn công phối hợp của Nga và Syria nhằm vào Idlib".
Tác giả bài viết cũng đặt ra câu hỏi: Chúng ta phải làm gì với cuộc tập trận "Phương đông-2018" của Nga?
Vũ khí, trang bị hùng hậu tham gia tập trận Zapad-1981 lớn nhất trong lịch sử QĐ Liên Xô.
Quy mô tập trận lớn chưa từng thấy
Theo lời Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu, trong khuôn khổ cuộc tập trận sẽ có sự tham gia của gần 3300.000 quân, 36.000 xe tăng và xe bọc thép, 1.000 máy bay trực thăng, máy bay và máy bay không người lái cùng với 80 tàu chiến của 2 Hạm đội Nga.
Ngoài ra còn có vài nghìn binh sĩ của Mông Cổ và Trung Quốc.
Những lực lượng này sẽ tiến hành cuộc tập trận trong điều kiện gần với chiến trường thực sự. Các quan sát viên, đương nhiên, chú trọng vào quy mô của cuộc tập trận cũng như sự tham gia của Trung Quốc, nhưng cũng có cả những khía cạnh khác.
Đương nhiên, Nga sẽ giả định một cuộc chiến tranh quy mô lớn.
Nhưng vì Nga vẫn tiếp tục đối đầu với NATO và Ukraine ở phía tây, nên cuộc tập trận Vostok-2018 nhiều khả năng sẽ nhấn mạnh và bằng cách này kiểm tra tiềm lực đang phát triển ổn định của Nga về tổng động viên toàn bộ lính dự bị và nhiều bính lính hiện đang phục vụ trong quân ngũ cùng với chính quyền dân sự.
Ngoài ra, bởi vì cuộc tập trận này diễn ra song song hoặc bao gồm các bài tập hạt nhân, và có sự tham gia của hai hạm đội có khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân, nên nó sẽ là một ví dụ cho bài tập điều kiện cho các chiến dịch triển khai vũ khí hạt nhân.
Tổng thống Putin đã tới dự, chỉ đạo tập trận Vostok-2018.
Cuộc chiến quy mô toàn cầu, nhiều khả năng, sẽ bao gồm cả việc sử dụng vũ khí hạt nhân. Vì nơi tiến hành tập trận là tại Châu Á nên Nga có thể giảm thiểu tối đa sự cần thiết phải thông báo cho các quan sát viên phương Tây về diễn biến và không cần tuân thủ các hiệp ước hiện hành.
Bởi vậy, hoàn toàn có cơ sở để phỏng đoán cùng với phóng viên quân sự Nga Pavel Felgengauer rằng Moscow đang tập dượt kịch bản một cuộc chiến quy mô toàn cầu cùng với những kịch bản thành phần khác.
Kịch bản này, nhiều khả năng, bao gồm việc sử dụng vũ khí hạt nhân và tổng động viên dân và quân sự nhằm chống lại NATO.
Việc sử dụng lính dù cũng giả định rằng giai đoạn đầu của cuộc chiến tranh sẽ có các cuộc đột kích bằng đường không, và nhiều nước sẽ phải lưu tâm bởi vì các chiến dịch đổ bộ đường không là tấm danh thiếp có tiếng từ thời Liên Xô.
Việc các lực lượng vũ trang Trung Quốc tham gia có ý nghĩa lớn hơn là tín hiệu về việc Nga không hề có dự định thù địch đối với Trung Quốc hoặc nghi ngờ liên quan tới khả năng và mục tiêu của Trung Quốc như những gì từng xảy ra tại cuộc tập trận Vostok-2010.
Cùng bản sắc ngày càng đậm nét của chính sách đối ngoại của hai nước và việc sắp tới thời hạn Trung Quốc tiếp nhận các tiêm kích Su-35 của Nga, sự hiện diện của họ tại cuộc tập trận khẳng định những nhận định của chuyên gia Nga, ông Vasily Kashin về việc cuộc tập trận này chính là bản tuyên bố về liên minh quân sự Nga-Trung.
Moscow trước đó cũng từng nỗ lực cho liên minh này, và để phù hợp với những yêu cầu của Nga và Trung Quốc đối với việc hình thành một liên minh thì không nhất thiết phải có một văn bản chính thức giống như Hiệp ước Washington của khối NATO.
QĐ Trung Quốc tại cuộc tập trận Vostok-2018.
Triển khai hải quân ở Địa Trung Hải kềm tỏa NATO
Kết luận thứ hai mà có thể đưa ra liên quan tới cuộc tập trận Vostok-2018 dựa trên những gì thực sự đang diễn ra trên Địa Trung Hải gần lãnh hải Syria. Tác giả tác giả Stephen Blank nhận định Moscow vin vào giả thiết về việc Phương Tây chuẩn bị một cuộc tấn công nhằm vào Syria vì chính quyền Assad sử dụng vũ khí hoá học.
Căn cứ vào lý thuyết này – sự kết hợp điển hình của hoang tưởng và giả dối, Nga đã triển khai nhóm tàu chiến của Hạm đội Biển Bắc và Hắc Hải gần hải phận Syria.
Các tàu chiến của Nga có mang tên lửa hành trình Kalibr có thể gắn đầu đạn hạt nhân. Tất cả được thực hiện, nhiều khả năng, để kiềm toả NATO và chuẩn bị cho cuộc tấn công Nga-Syria nhằm vào Idlib – thành trì cuối cùng của phiến quân đối lập Syria.
Nhiều khả năng, cuộc tập tận ở Địa Trung Hải là một phần của Vostok-2018, bởi vì chuyển những hạm đội này tới Viễn Đông là điều hoàn toàn không phù hợp.
Bởi vậy lý thuyết kỳ cục về vũ khí hoá học, nhiều khả năng, là tấm màn khói để che dấu thêm một nhiệm vụ nữa của Vostok-2018 - đó chính là đưa hạm đội hạt nhân tới Địa Trung Hải để kiềm toả NATO.
Điều này hoàn toàn phù hợp với những quan ngại cho rằng Vostok-2018 đó là sự tập dượt cho một cuộc chiến tranh lớn quy mô toàn cầu.
Và điều này cũng chứng minh cho Moscow mức độ những khả năng để tổng động viên đồng loạt và chớp nhoáng và chuyển các quân đoàn lớn đến những nơi xa, thậm chí có cả sự tham gia của Trung Quốc.
Trong trường hợp này, ý nghĩa của cuộc tập trận Vostok-2018 thậm chí còn đáng giá hơn những gì người ta từng giả thiết trước đó.
Đối với các chuyên gia phương Tây trong lĩnh vực kế hoạch quốc phòng, đây chắc chắn là lời cảnh báo sớm và cần phải được đánh giá trong bối cảnh hiện nay. Phải chăng "cơn ác mộng" của NATO đã sắp bắt đầu?
Máy bay Tu-95 và Su-35 thực hiện các chuyến bay tuần tra trong khuôn khổ Vostok-2018