Ngày 28/12, TAND TP HCM tuyên án đối với các vụ án tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng giữa nguyên đơn là Công ty Cổ phần Ánh Dương Việt Nam (sở hữu thương hiệu taxi Vinasun) kiện Công ty TNHH Grab (Grab) đòi bồi thường 41,2 tỷ đồng.
Trước khi bắt đầu phiên xử, HĐXX giải thích mặc dù vụ án kéo dài thời gian xét xử nhưng không bị quá hạn theo luật định.
Sau phiên xét xử ngày 26/12, việc phía Grab có thông cáo báo chí cho rằng tòa muốn kéo dài vụ án để bên nguyên đơn Vinasun có thời gian chuẩn bị chứng cứ là không có co sở. HĐXX xét xử một cách khách quan, độc lập và thời gian tạm ngưng hoặc tạm hoãn xét xử vẫn tuân thủ quy định của pháp luật.
Phát biểu quan điểm tại phiên xử, đại diện VKSND TP HCM nhận định về mặt thủ tục, phiên tòa được xét xử theo đúng quy định của pháp luật, đúng trình tự thủ tục của pháp luật, tạo điều kiện để các bên được thực hiện quyền, nghĩa vụ phù hợp quy định của pháp luật. Công ty giám định Cửu Long mặc dù được mời nhiều lần nhưng không tham gia là vi phạm quy định của pháp luật.
Đại diện Grab tại phiên tòa.
Về mặt nội dung sau khi xem xét các chứng cứ, VKS nhận thấy Grab hoạt động kinh doanh vi phạm các quy định của pháp luật Việt Nam, vi phạm quy định về kinh doanh vận tải hành khách. Tuy nhiên, cơ quan công tố cho rằng Vinasun khởi kiện yêu cầu Grab bồi thường thiệt hơn 41 tỷ đồng nhưng không chứng minh được lợi nhuận giảm sút của Vinasun là do việc vi phạm của Grab gây ra.
Mặc dù kết luận giám dịnh xác định thiệt hại của Vinasun là do Grab nhưng việc chứng minh không đủ căn cứ thiệt hại của Vinasun chỉ duy nhất do Grab gây ra. Hoạt động của Vinasun ở nhiều lĩnh vực khác nhau, không chỉ có kinh doanh vận tải taxi, nhưng Vinasun lại không tách bạch được lợi nhuận giữa kinh doanh taxi và các hoạt động kinh doanh khác để làm cơ sở khởi kiện buộc Grab phải bồi thường thiệt hại do hành vi vi phạm gây ra.
Từ những phân tích trên, Cơ quan công tố nhận thấy Grab có những hành vi vi phạm pháp luật. Tuy nhiên Vinasun không chứng minh được tất cả thiệt hại là do Grab gây ra, không có cơ sở để chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của Vinasun là buộc Grab phải bồi thường 41,2 tỷ đồng.
Đồng thời VKSND TP HCM sẽ có kiến nghị VKSND Tối cao, Bộ GTVT, các bộ ngành có liên quan xây dựng lại khung pháp lý về việc quản lý hoạt động kinh doanh vận tải tạo sự công bằng cho các đơn vị kinh doanh vận tải hành khách.
Sau phần đề nghị của VKS, hàng trăm tài xế Vinasun ùa vào sân tòa giờ băng rôn phản đối. Nhiều tài xế hát vang mặc dù đã bị bảo vệ phiên xử ngăn cản, yêu cầu im lặng để tòa tiếp tục làm việc.
Đại diện Vinasun tại phiên tòa.
Trước đó, sau gần 1 tháng phiên tòa tạm ngưng để hai bên đương sự có thời gian hòa giải, ngày 26/12 phiên tòa được mở lại với kết quả hai bên hòa giải không thành. Đại diện Vinasun cho biết phía Grab đưa ra phương án hòa giải không đúng với mong muốn của Vinasun, hai bên không cùng chung quan điểm, tiếng nói nên việc hòa giải bất thành.
Tại phiên xét xử, HĐXX cho biết nội dung Grab đưa ra để yêu cầu hòa giải là chấp nhận lỗ để mua lại 5% cổ phần của Vinasun với giá chênh lệch gần 65 tỷ đồng. Phía Vinasun cho rằng nội dung hòa giải không nằm trong nội dung vụ án nên không chấp nhận.
Đại diện Vinasun cho rằng mục đích công ty khởi kiện Grab là để làm rõ hành vi sai phạm trong hoạt động kinh doanh của Grab, không phải để đòi bồi thường 41,2 tỷ đồng…
Vinasun còn tố Grab vi phạm trong lĩnh vực kinh doanh vận tải gây ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh vận tải nói chung tại Việt Nam, ảnh hưởng xấu đến hoạt động thu hút đầu tư nước ngoài của chính phủ. Vinasun cho rằng việc vi phạm của Grab phải được xử lý nghiêm.
Tại phiên tranh luận, phản bác lại quan điểm mà Vinasun đưa ra, Grab cho rằng gia nhập thị trường với những tiến bộ khoa học công nghệ, thành tựu của cách mạng công nghiệp 4.0 làm thay đổi thói quen của người tiêu dùng là quy luật tất yếu của kinh tế thị trường.
Grab cho rằng các cơ quan quản lý của Chính phủ Việt Nam mới có thẩm quyền theo dõi, đánh giá việc Grab thực hiện đúng hay không đúng đề án thí điểm.
Đại diện Grab cũng nêu quan điểm: người tiêu dùng có quyền lựa chọn sản phẩm, dịch vụ tốt hơn. Việc một doanh nghiệp như Vinasun không thay đổi tích cực đáp ứng nhu cầu của khách hàng dẫn đến lợi nhuận sụt giảm lại đi kiện Grab là việc làm không đúng.
Đề nghị HĐXX đình chỉ vụ án vì Grab hoạt động hoàn toàn tuân thủ pháp luật, mục đích tranh chấp của Vinasun không phải vì tiền bạc mà là muốn triệt tiêu Grab với mô hình kinh doanh mới.
Hồi tháng 6 năm ngoái, Vinasun kiện Grab "vi phạm Đề án 24 của Bộ GTVT, gây náo loạn thị trường". Theo nguyên đơn, Grab chỉ đăng ký cung cấp ứng dụng công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải, nhưng thực tế hoạt động như doanh nghiệp kinh doanh vận tải taxi – lĩnh vực cùng ngành nghề với Vinasun.
Vinasun cho rằng, hoạt động vi phạm pháp luật của Grab đã gây nhiều hệ lụy cho công ty này. Cụ thể, trong năm 2016 và nửa đầu năm 2017 Vinasun bị thiệt hại gần 76 tỷ đồng, trong đó do Grab gây ra là gần 42 tỷ nên yêu cầu đơn vị này bồi thường.
Phía Grab cho rằng, tòa án không có thẩm quyền giải quyết vụ kiện. Họ không thay đổi ngành nghề kinh doanh như đã đăng ký với các cơ quan chức năng là "cung ứng phần mềm kinh doanh vận tải" và không hoạt động trong lĩnh vực vận tải taxi. Mức giá Grab áp dụng cho khách hàng là do hợp tác xã đưa ra.
Nhiều lần tại tòa, Grab bác bỏ kết quả giám định thiệt hại của Vinasun mà Công ty Cửu Long đưa ra "vì không có cơ sở". Bị đơn cũng công bố nghiên cứu thị trường cho thấy Vinasun mất khách hàng đến từ nhiều nguyên nhân như: thái độ của tài xế, thời gian chờ xe lâu, chất lượng xe...
Hồi tháng 10, sau một tuần xét xử, VKS đề nghị HĐXX chấp nhận đơn kiện của Vinasun, buộc Grab bồi thường gần 42 tỷ. Tòa dự kiến tuyên án vào 29/10, nhưng sau đó bất ngờ trở lại phần xét hỏi để làm rõ thiệt hại của Vinasun.