SOHA NEWS
Súng trường tấn công AK liệu có thực sự "rẻ"?
Kể từ được đưa vào trang bị trong Hồng quân Liên Xô vào năm 1948, AK-47 và các biến thể của nó đã trở thành súng trường tấn công được ưa chuộng và sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới.
Trong cuốn sách "AK47: Câu chuyện về khẩu súng của nhân dân", tác giả Michael Hodges ước tính rằng có tới 200 triệu khẩu súng AK đang được lưu hành. Nói một cách đơn giản, cứ khoảng 35 người trên trái đất thì có một người trang bị súng trường tấn công Ak.
Sự phổ biến của dòng súng trường tấn công này trong các lực lượng quân đội, an ninh, tội phạm,... chủ yếu là do giá thành rẻ, bền và tin cậy, nhất là thiết kế đơn giản, dễ sử dụng của người Nga.
Đồ họa cho thấy giá "chợ đen" trung bình của một khẩu súng trường AK trong một số khu vực xung đột (Nguồn: statista).
Hơn 200 biến thể của súng AK đã được sản xuất tại ít nhất 30 quốc gia và đa phần chúng đã nằm trên tay các chiến binh ở nhiều khu vực xung đột trên toàn thế giới, đặc biệt là Châu Phi.
Tiểu liên AK được sử dụng trong các vụ khủng bố ở Paris đã được mua ở Bỉ và có nguồn gốc Balkans (và đặc biệt là Serbia).
Nếu coi súng trường AK là trung tâm của giao dịch vũ khí bất hợp pháp (tổng giá trị ước tính từ 1,7 đến 3,5 tỷ USD mỗi năm), thì mỗi khẩu sẽ có giá bao nhiêu trên thị trường chợ đen?
Một báo cáo từ tổ chức Global Financial Integrity đã làm sáng tỏ thắc mắc nói trên khi đưa ra giá của súng trường AK bất hợp pháp ở một số quốc gia.
Một người ở Pakistan có thể trả 148 USD cho một biến thể AK được sản xuất thủ công hoặc 1.200 USD cho một khẩu súng trường tấn công thực sự.
Còn ở Bỉ, những kẻ đã tấn công khủng bố thủ đô Pháp để sở hữu một khẩu AK sẽ phải bỏ ra 1.135 USD. Đơn giản hơn và cũng tốn tiền hơn đó là mua súng qua các trang "web đen", nơi súng trường AK có giá từ 2.800 đến 3.600 USD.
Súng hệ AK dân sự chuyển đổi bắn đạn quân sự phát nổ trên tay phiến quân Syria.
Súng trường tấn công M16 liệu có được tin dùng?
Calibre Obscura, trang web nghiên cứu về vũ khí trong tay các nhóm vũ trang đã công bố dữ liệu về giá bán trung bình của súng trường tấn công M16/AR15 ở một số quốc gia và khu vực xung đột vào tháng 12/2019.
Tập trung vào các quốc gia mà xung đột vẫn đang tiếp diễn ở Trung Đông và Bắc Phi (Syria, Yemen, Libya, Iraq... ), thông tin về giá cả súng trường tấn công M16 được Calibre Obscura khai thác dựa trên các nguồn tin địa phương.
Nó cho thấy các biến thể súng trường tấn công M16A2 và M16A4 được "tin dùng" nhất trên các chiến trường vào cuối năm 2019.
Những khẩu súng trường phi pháp này được bán theo nhiều cách khác nhau. Ở Yemen, nhiều khả năng các loại vũ khí do Mỹ sản xuất đã bị lực lượng Houthi đoạt lấy từ Liên minh quân sự do Arab Saudi dẫn đầu, sau đó được bán cho thị trường chợ đen.
Ở Afghanistan, nhóm vũ trang Taliban đã đoạt được chúng từ các đơn vị quân đội và cảnh sát. Còn ở những nơi khác, các lực lượng an ninh "đồng minh" của Mỹ đã quyết định bán vũ khí của họ cho các nhóm vũ trang miễn là họ có tiền.
Biểu đồ này cho thấy giá trung bình của súng trường tấn công M16A2 / A4 tại các quốc gia / khu vực được chọn vào cuối năm 2019.
Rõ ràng, trên khắp các chiến trường Trung Đông và Bắc Phi, M16/AR15 này có giá trung bình cao nhất ở Tripoli, nơi lực lượng LNA (Quân đội Quốc gia Libya) đang giao tranh với các nhóm dân quân trung thành với GNA (Chính phủ Hiệp định Quốc gia Libya).
Tại đây khẩu súng có giá trị đáng kinh ngạc, vượt quá 12.000 USD, mặc dù cái giá này được cho là phi thực tế dựa trên thu nhập của người dân cũng như các chiến binh sống tại đó.
Ở những nơi đang tiếp diễn xung đột khác, súng trường tấn công rẻ hơn rất nhiều, tuy nhiên có một sự chênh lệch lớn về giá từ mức 2.500 đến 3.000 USD ở Yemen nhưng tại tỉnh Helmand ở Afghanistan và Tỉnh Idlib của Syria, súng chỉ có giá dưới 1.000 USD.
Khi kết nối hai biểu đồ AK và M16, chúng ta thấy rằng ở các khu vực chiến sự như Syria, Yemen hay Afghanistan, giá bán súng trường tấn công AK được cho là thấp hơn so với M16 (ngoại trừ Syria nơi AK được tin dùng hơn nhiều M16).
Với giá từ 600 đến 1.500 USD ở các vùng xung đột, súng trường tấn công AK phổ biến hơn nhiều so với M16, chủ yếu là do nguồn cung chợ đen khổng lồ (M16 chủ yếu từ các nguồn chiến lợi phẩm liên quan tới Mỹ).
Ngoài ra, sự phổ biến của các loại đạn được (7,62x39mm) và chi phí thấp cho việc sửa chữa và thay thế vẫn tiếp tục khiến súng AK trở thành lựa chọn số 1 cho các lực lượng tham chiến ở Trung Đông, Bắc Phi và Trung Á.
Còn M16, với chi phí đắt đỏ, đạn dược khan hiếm hơn, súng được trang bị chủ yếu cho các nhóm lực lượng đặt biệt hoặc xạ thủ bắn tỉa để tận dụng một số điểm vượt trội của nó so với AK.
Lực lượng dân quân người Kurd khai hỏa súng bắn tỉa M16A4 do Mỹ viện trợ về hướng phiến quân SNA do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn tại Bir Issa.