Hiện nay, nước thải trên địa bàn thành phố Hà Nội chủ yếu thải ra hệ thống các con sông quanh khu vực thành phố như sông Hồng, sông Tô Lịch, sông Kim Ngưu cùng hệ thống các hồ như hồ Bảy Mẫu, hồ Thủ Lệ…
Lượng nước thải này trước khi xả thải ra hệ thống các sông hồ đa phần chưa được xử lý theo đúng tiêu chuẩn nhà nước đặt ra, gây ô nhiễm nghiêm trọng.
Để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm, TP. Hà Nội đang thí điểm nhiều biện pháp xử lý ô nhiễm nguồn nước tại các con sông và hồ điều hòa trong thành phố. Trong đó, dự án làm sạch bằng công nghệ Nhật Bản được dư luận chú ý vì dự án này được thí điểm trên con sông ô nhiễm nhất thành phố là sông Tô Lịch.
Trao đổi với Lao Động, TS. Tadashi Yamamura (chuyên gia Liên Hợp Quốc về môi trường, Chủ tịch Tổ chức Xúc tiến Thương mại - Môi trường Nhật Bản), tham gia dự án làm sạch sông Tô Lịch cho hay: “Để đánh giá mức độ thành công của dự án thí điểm sạch sông Tô Lịch, chúng tôi có 6 tiêu chí”.
Xử lý nước thải
Thứ nhất, khu vực thí điểm đảm bảo gần như không còn mùi hôi thối (phân hủy từ gốc). Thứ hai, nước sau khi được xử lý làm sạch đảm bảo đạt QCVN08.
Chuyên gia Nhật tiến hành lấy mẫu nước tại khu vực lắp đặt máy Nano - Bioreactor. Ảnh: Hà Phương.
Sông Tô Lịch nhận nước thải liên tục nên dự án làm sạch phải đảm bảo xử lý làm sạch liên tục thì mới được đánh giá là thành công.
Không chỉ đơn thuần là xử lý làm sạch nước
Tầng bùn đáy phải bị phân huỷ thành CO2, H2O mà không cần nạo vét cơ học, không đem đi chôn lấp.
Bởi nếu lớp bùn đem đi chôn lấp sẽ gây ô nhiễm thứ cấp. Còn với công nghệ Nhật Bản, hợp chất ô nhiễm chứa Nito được phân huỷ thành khí trơ (N2). Bùn sau khi được xử lý phải đạt chuẩn QCVN 43: 2017/BTNMT.
Chuyên gia Tadashi Yamamura - chuyên gia Liên Hợp Quốc về môi trường. Ảnh: Tô Thế.
Hệ sinh thái được bảo tồn, vi khuẩn có hại giảm dưới ngưỡng cho phép, vi sinh vật có lợi tăng, cá, thuỷ sinh phát triển tốt.
Cuối cùng, hệ thống phải xử lý được toàn bộ nước thải xả vào hàng ngày mà không cần thu gom, không gây ô nhiễm thứ cấp, không đẩy chất ô nhiễm xuống hạ lưu.
"Ngoài ra, với những thành công mà công nghệ Nano -Bioreactor mang lại cho nhiều dự án trên thế giới, chúng tôi tự tin chắc chắn sẽ làm sạch được dòng sông Tô Lịch này.
Sau hai tháng thí điểm làm sạch nữa, chúng tôi sẽ đánh giá tổng thể dự án và đưa ra thời gian công nghệ Nhật giải quyết được cả 6 tiêu chí trên", chuyên gia Tadashi Yamamura khẳng định.
Ngày 16.5, Dự án tài trợ thí điểm làm sạch một đoạn sông Tô Lịch và một góc Hồ Tây bằng công nghệ Nano - Bioreactor Nhật Bản” đã được khởi động. Sau khi triển khai dự án, kết quả bước đầu được các chuyên gia đánh giá khả quan.
Tuy nhiên, vào ngày 9.7, thực hiện chủ trương của UBND thành phố Hà Nội về công tác phục vụ thoát nước mùa mưa theo quy định, Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội đã mở cửa xả nước Hồ Tây vào sông Tô Lịch do mực nước của hồ Tây đang cao hơn quy định khoảng 25cm.
Việc tiếp nhận nước từ hồ Tây khiến hệ toàn bộ hệ vi sinh vật có lợi trong vòng gần 2 tháng qua đã trong chốc lát bị cuốn trôi.
Để kết quả thí điểm được đảm bảo khách quan, Công ty Cổ phần đầu tư môi trường Nhật Việt (JVE) và đoàn chuyên gia Nhật Bản sẽ tiếp tục thực hiện thí điểm xử lý kéo dài thêm 2 tháng.