S-200 là hệ thống phòng không mạnh nhất của Syria trước khi S-300 được Nga chuyển giao. Cho tới thời điểm hiện tại đây vẫn là một trong số ít hệ thống đánh chặn có tầm bắn xa nhất thế giới.
Trước chiến tranh Syria đã mua của Nga số lượng lớn hệ thống S-200 để xây dựng lưới lửa phòng thủ bầu trời.
Tuy nhiên trải qua cuộc nội chiến, nhiều hệ thống vũ khí đã bị tàn phá trong đó có S-200.
Có thời điểm quân đội Syria sở hữu tới 2 trung đoàn tên lửa S-200 với 50 bệ phóng và vài trăm quả đạn.
Nhưng ở thời điểm hiện đại, Quân đội Syria chỉ còn 10 khẩu đội S-200 bố trí tại bốn căn cứ chính của nước này tiếp giáp với Israel.
S-200 Angara/Vega/Dubna, tên ký hiệu NATO SA-5 Gammon là hệ thống tên lửa đất đối không (SAM) tầm xa, trần bắn từ trung bình đến cao.
Chúng được thiết kế nhằm bảo vệ những mục tiêu lớn khỏi các máy bay ném bom hoặc các loại máy bay chiến lược khác của phương Tây (như SR-71 Blackbird).
Mỗi tiểu đoàn biên chế gồm 6 bệ phóng tên lửa đơn và đài radar điều khiển hỏa lực. Hệ thống phòng không S-200 còn có thể liên kết với các hệ thống radar tầm xa khác.
Dù ra đời trong thập niên 1960-1970, tổ hợp S-200 vẫn có khả năng nâng cấp sâu, cho phép kết nối và chia sẻ dữ liệu với những hệ thống phòng không hiện đại như S-300.
Mỗi quả đạn 5V28 của S-200 dài 10,8 m, nặng 7,1 tấn và mang đầu đạn nổ mảnh nặng 217 kg hoặc vũ khí hạt nhân có sức công phá tương đương 25.000 tấn thuốc nổ TNT.
Tên lửa dùng ngòi nổ chạm hoặc cận đích cho đầu đạn thông thường, trong khi đầu đạn hạt nhân chỉ được kích hoạt bằng lệnh thủ công.
Tên lửa S-200 áp dụng cơ cấu dẫn đường bằng radar bán chủ động (SARH) kết hợp với cập nhật pha giữa bằng tín hiệu vô tuyến.
Sử dụng phương thức SARH trên toàn hành trình giúp tăng độ chính xác của S-200 ở khoảng cách lớn, cải thiện đáng kể hiệu quả so với dùng tín hiệu điều khiển vô tuyến thủ công trên mẫu S-75 Dvina trước đó.
Quả đạn có tốc độ tối đa 9.000 km/h, có thể tiêu diệt mục tiêu ở khoảng cách 300 km và độ cao 40 km.
Chúng được trang bị 4 động cơ đẩy sơ tốc PRD-81/5S28 hoạt động bằng nhiên liệu rắn. Tầng đẩy PRD-81/5S28 chỉ hoạt động trong tối đa 5 giây, giúp đạn 5V28 đạt tốc độ đủ lớn trước khi kích hoạt động cơ chính. Sau đó, 4 động cơ đẩy sơ tốc sẽ được tách khỏi thân đạn để giảm khối lượng và lực cản.
Điểm yếu của hệ thống S-200 chính là sử dụng bệ phóng cố định và radar cồng kềnh, không có khả năng cơ động trong điều kiện chiến tranh.
Tuy một số nước như Iran từng hiện đại hóa S-200 để giảm thời gian triển khai và thu hồi.
Trước khi S-300 vào trực chiến thì S-200 là trụ cột trong hệ thống phòng thủ của Syria. Tuy vậy hệ thống này không để lại nhiều dấu ấn tích cực.
Thấm chí chúng còn bị dính vết nhơ khi bắn hạ máy bay trinh sát IL-20 của Nga khiến 15 thành viên thiệt mạng.
Ngoài việc bắn nhầm máy bay đồng minh, S-200 còn vô số lần bắn hụt máy bay Israel.
Mới đây, chính quyền Cộng hòa Síp cho biết một quả tên lửa đã phát nổ trên lãnh thổ nước này vào khoảng 1 giờ sáng (giờ địa phương). Thông tin điều tra ban đầu xác định đây là một quả tên lửa do Nga sản xuất và được phóng đi từ Syria.
Vụ nổ xảy ra tại khu phố của thành phố Tashkent (còn gọi là Vouno), cách Nicosia khoảng 20km về phía đông bắc. Tiếng nổ vang trời có thể nghe thấy được từ cách xa hàng dặm xung quanh, vụ nổ gây ra hỏa hoạn lớn tại khu vực này, may mắn không có thương vong nào xảy ra.
Mặc dù ảnh hiện trường cho thấy khá giống với tầng khởi tốc của tên lửa S-125 Pechora nhưng một số chuyên gia quân sự nhận định đó là vụ nổ do tên lửa S-200 do Nga sản xuất gây ra, bởi vì tên lửa S-200 mới có tầm bắn 300 km và có khá nhiều điểm tương đồng so với hiện trường vụ nổ. Hiện phía Nga và Syria chưa có bình luận gì về vụ việc này.
Vụ việc xảy ra ngay sau khi lực lượng phòng không Syria được kích hoạt để đáp trả lại một cuộc không kích mà Damascus đổ lỗi cho Israel.
Đảo Síp nằm trên Địa Trung Hải và khoảng cách từ thủ đô Nicosia cho đến tỉnh Homs nơi Israel không kích chỉ khoảng 310 km. Đây là lần đầu tiên Síp bị ảnh hưởng từ các chiến dịch quân sự tại Trung Đông dù nước này nằm kế cận khu vực.
https://anninhthudo.vn/quan-su/anh-s200-syria-ban-chay-may-bay-nga-bat-hut-may-bay-israel-gio-lai-bay-vao-dao-sip/816357.antd