Hai chiến hạm Mỹ, trong đó có tàu USS Mount Whitney, kỳ hạm của Hạm đội 6 đã tiến vào vùng Biển Đen với nhiệm vụ được phía Mỹ thông báo là hỗ trợ Nga đảm bảo an ninh trong thời gian diễn ra Thế vận hội mùa đông Sochi 2014.
Tuy nhiên, một số chuyên gia và tướng lĩnh Nga hiện đang nghi ngờ rằng, đằng sau hành động này là một dụng ý khác.
Gần 3 tuần trước khi Olympic Sochi 2014 khai mạc, trên Youtube xuất hiện một video với hai kẻ tự xưng là có quan hệ với một tổ chức Hồi giáo cực đoan ở Iraq, nhận trách nhiệm thực hiện vụ đánh bom tại một nhà ga và trên xe điện ở thành phố Volgograd (Nga). Hai tên này đe dọa sẽ thực hiện các vụ tấn công khủng bố mới ở Sochi trong thời gian diễn ra Thế vận hội.
Liền sau đó, hai nghị sĩ chủ chốt của Mỹ về vấn đề an ninh đã lên tiếng bày tỏ quan ngại về tình hình tại Sochi. Thượng nghị sĩ bang Maine, thành viên của Ủy ban Tình báo Thượng viện Angus King cho biết mình sẽ không tới xem Thế vận hội và cũng không để gia đình mình tới đó.
Còn nghị sĩ Mike Rogers, Chủ tịch Ủy ban Tình báo của Nhà Trắng thì kêu gọi chính phủ Nga cần phối hợp chặt chẽ hơn với Mỹ trong việc cùng sử dụng các phương tiện đảm bảo an ninh cho Thế vận hội. Rogers phát biểu trên CNN rằng tình hình ở Nga vẫn rất đáng ngại, nhưng Mỹ chưa nhận được đầy đủ thông tin cần thiết để bảo vệ vận động viên của mình.
Ngược với thái độ lo lắng trên, một số nhân vật tên tuổi trong giới tình báo nước này lại khá bình thản. Cựu Giám đốc CIA và NSA (Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ) Michael Hayden nói với CNN rằng, ông tin vào khả năng của Nga trong việc đảm bảo an ninh cho Thế vận hội, và rằng người Mỹ ở đây sẽ an toàn tuyệt đối. Thế nhưng, bỏ qua những ý kiến lạc quan này, Washington vẫn khăng khăng rằng Nga nên nhận sự hỗ trợ quân sự.
Phát ngôn viên Lầu Năm Góc John Kirby cho rằng, hai tàu chiến Mỹ sẽ trực chiến sẵn sàng ở Biển Đen, còn tại Đức sẽ có máy bay vận tải đợi sẵn để hỗ trợ trong trường hợp xảy ra tình huống khẩn cấp ở Sochi. Nếu Nga cần sự hỗ trợ Mỹ có thể nhanh chóng điều động không quân, hải quân. Nhưng tất nhiên các chiến dịch kiểu này sẽ phải được Nga cho phép.
Trong khi đó, nhiều chính trị gia Nga tỏ ra không hề mặn mà với đề xuất của Mỹ. Đô đốc Igor Kasatonov, đại biểu Đuma quốc gia Nga nói thẳng trên Pravda: “Sự hiện diện của 2 tàu chiến Mỹ ở đây là không cần thiết. Lực lượng của chúng ta hoàn toàn đủ để giải quyết các vấn đề an ninh cho Thế vận hội.”
Sự hiện diện của tàu chiến Mỹ có liên quan đến bất ổn ở Ukraine?
Vấn đề khiến người Nga nghi ngờ là liệu sự hiện diện của tàu chiến Mỹ có được sắp xếp để liên quan đến một sự kiện khác, ví dụ tại Ukraine, nơi các cuộc biểu tình đang được lên kế hoạch để diễn ra vào dịp khai mạc Thế vận hội. Một số nhà phân tích, chính trị gia Nga cho rằng các diễn biến căng thẳng mới có thể buộc Tổng thống Ukraine, Yanokovich phải cầu viện Tổng thống Nga Putin.
Một trong số này, Tổng Biên tập tạp chí “Politic Class”, Vitaly Tretyakov cho rằng “Không loại trừ rằng ngoài một số mục đích khác thì các sự kiện tại Kiev là nhằm khiến một cuộc quyết chiến sống còn ở Ukraine diễn ra vào thời gian Thế vận hội Sochi, đẩy Putin rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan... Trong thời gian này, Tổng thống Nga sẽ không thể hành động quyết liệt theo đề nghị của Yanukovich. Điều này khiến tôi nhớ lại các sự kiện xảy ra trong thời gian Olympic Bắc Kinh năm 2008. Khi đó, đúng lúc Olympic khai mạc thì Saakashvili bắt đầu tấn công Nam Ossetia. Tôi nghĩ rằng một kế hoạch tương tự có thể đang được chuẩn bị với Sochi”.
Đô đốc Igor Kasatonov thì nói trắng ra rằng “Những người bạn Mỹ của chúng ta tất cả luôn có hai, thậm chí là ba dụng ý cho mỗi hành động. Vì vậy, việc tàu chiến Mỹ đến Biển Đen vì một lý do khác là hoàn toàn có khả năng. Nếu thật sự cần giúp đỡ thì chúng ta hoàn toàn có thể đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ vì nước này gần hơn nhiều, đồng thời còn có hạm đội hiện đại. Còn những thứ đến từ phía bên kia đại dương thì có vẻ mờ ám và có thể có dụng tâm khác”.
Người Nga lo Putin sẽ không thể mạnh tay giải quyết vấn đề Ukraine trong thời gian Thế vận hội
Đồng tình với quan điểm này, nhà phân tích chính trị Alexei Martynov, Giám đốc Viện Nghiên cứu quốc tế về các quốc gia mới khẳng định: “Tất cả các vấn đề trên (video của những kẻ Hồi giáo cực đoan Iraq; phát biểu của các quan chức, nghị sĩ Mỹ; sự hiện diện của 2 tàu khu trục Mỹ tại Biển Đen; các diễn biến chính trị căng thẳng ở Ukraine) đều có sự liên hệ với nhau. Càng tới gần ngày khai mạc Thế vận hội Sochi thì người ta càng không muốn Nga tổ chức thành công sự kiện này, và họ sẽ tìm mọi cách để làm căng thẳng tình hình. Chúng tôi hoàn toàn có thể tự bảo đảm an ninh cho Thế vận hội. Những biện pháp an ninh chưa từng có đang được áp dụng không chỉ trong khu vực Kavkaz mà trên toàn đất nước”.
