Chủ tịch Ủy ban tình báo Hạ viện Mỹ Mike Rogers ngày 4/3 cho hay, ủy ban này đã bắt đầu một cuộc kiểm tra để tìm xem điều gì đã bị bỏ sót khi đánh giá về ý định của Nga cũng như vì sao Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA) và Lầu Năm Góc lại có những phân tích khác nhau về ý định của Nga trong vấn đề Ukraine.
Theo Nghị sĩ Peter King, một thành viên của Ủy ban tình báo Hạ viện Mỹ, ban đầu, Tổng thống Obama và các nghị sĩ nhận định rằng việc Nga can thiệp vào Ukraine rất khó xảy ra.
Một báo cáo hồi đầu tuần trước của Cơ quan tình báo Quốc phòng thuộc Lầu Năm Góc đã kết luận rằng các cuộc tập trận của quân đội Nga gần biên giới với Ukraine không phải là dấu hiệu cho thấy Moscow sẽ can thiệp quân sự vào Crimea. Wall Street Journal dẫn lời một quan chức Mỹ cho biết, các nhà phân tích của Lầu Năm Góc ngày 28/2 cũng đã đưa ra nhận định rằng Nga sẽ không có bất cứ hoạt động quân sự nào trong 24 giờ tới.
Trong khi đó, các nhà phân tích của CIA “thận trọng” hơn khi cho rằng Moscow có khả năng can thiệp quân sự vào Ukraine. Một báo cáo độc lập từ CIA đã nhận định rằng có một số dấu hiệu chỉ ra rằng Nga chuẩn bị can thiệp vào Ukraine, song điều đó khó có thể xảy ra.
Vậy nhưng, ngày 1/3, Nga đã giành quyền kiểm soát bán đảo chiến lược Crimea của Ukraine và nhanh chóng triển khai quân đội tới đây. Hai tàu chiến của Ukraine neo đậu tại cảng Sevastopol ở Crimea đã bị các tàu Nga ngăn không cho rời khỏi cảng.
Trước những động thái này của Nga, nghị sĩ Adam Schiff, thành viên Ủy ban tình báo Hạ viện Mỹ, thừa nhận trên tờ The Los Angeles Times: “Tôi nghĩ rằng những bước đi của Nga rất bất ngờ”.
Ngày 4/3, một số thành viên Ủy ban tình báo Thượng viện Mỹ đã rời khỏi một cuộc họp kín mà vẫn thắc mắc tại sao không có bất cứ cảnh báo rõ ràng nào về phản ứng của Nga trước tình trạng bất ổn chính trị ở Ukraine. Chủ tịch Ủy ban tình báo Thượng viện Mỹ Dianne Feinstein và nghị sĩ Saxby Chambliss cho rằng có điều gì đó đã bị bỏ lỡ.
Ông Chambliss băn khoăn: "Tôi không chắc chắn điều đó là gì. Tôi muốn nói rằng tại sao chúng ta không nhóm họp để tìm hiểu một cách sâu sắc xem liệu có phải do thiếu thông tin tình báo hay các nhà phân tích đã không nhận ra một số dấu hiệu. Nhưng rõ ràng rằng không có bất cứ cảnh báo nào về những gì sắp xảy ra”.
Về phần mình, phát ngôn viên của Lầu Năm Góc từ chối bình luận về vấn đề này, còn CIA vẫn bảo vệ đánh giá của mình.
“Từ khi bất ổn chính trị xảy ra ở Ukraine, CIA đã thường xuyên cập nhật thông tin cho các nhà hoạnh định chính sách Mỹ để đảm bảo họ có một bức tranh chính xác và cập nhật về cuộc khủng hoảng”, Phát ngôn viên CIA Chris White nói. “Những thông tin cập nhật này bao gồm cảnh báo những kịch bản có thể xảy ra khi Nga can thiệp quân sự vào Ukraine.”
Ông Rogers cho rằng một số nhà phân tích “đã đưa ra kết luận sai”, nhưng ông không coi đây là một sự thất bại của tình báo Mỹ.
Trong khi đó, phát ngôn viên Văn phòng giám đốc Cơ quan tình báo quốc gia Mỹ Shawn Turner cho biết các quan chức chính phủ sẽ hợp tác trong cuộc điều tra này của quốc hội. “Chúng tôi hiểu rằng chủ tịch Rogers đã yêu cầu các nhân viên của ông ấy làm việc với các cơ quan tình báo để hiểu rõ hơn về những phân tích trước đó về tình hình ở Ukraine. Chúng tôi luôn sẵn lòng phối hợp với ủy ban để hỗ trợ việc điều tra".
