Theo AFP, cựu Thủ tướng Yukio Hatoyama , người chỉ tại nhiệm trong một thời gian ngắn, đã nói với kênh truyền hình Phượng Hoàng ở Hồng Kông rằng việc Trung Quốc có cảm giác Nhật “đánh cắp” quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là không thể tránh khỏi.
Quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là đối tượng của một vụ tranh chấp kéo dài hàng thập kỷ và vừa mới bùng phát trở lại vào năm ngoái. Cả hai nước đã nhiều lần cử tàu bè đến vùng biển xung quanh quần đảo để thúc đẩy các tuyên bố chủ quyền.
Nhật khẳng định họ đã xác lập chủ quyền tại quần đảo vô chủ vào năm 1895. Tuy nhiên, Bắc Kinh tuyên bố Tokyo đã đánh cắp phi pháp Senkaku/Điếu Ngư và phải trả lại quần đảo cùng với những lãnh thổ chiếm đóng khác sau Thế chiến thứ hai.
Trong cuộc phỏng vấn được phát sóng hôm 25.6, ông Hatoyama nói: “Việc phía Trung Quốc nghĩ Nhật đánh cắp quần đảo là không thể tránh khỏi.
Sau khi những phát biểu gây ra làn sóng phẫn nộ trong khu vực, ông Hatoyama đã đính chính ông chỉ muốn nói “có khả năng” Trung Quốc có thể nghĩ như vậy.
Chánh văn phòng Nội các Nhật Yoshihide Suga đã nói những phát biểu của ông Hatoyama là “sự xúc phạm”.
“Tôi hoàn toàn không thốt nên lời khi nghe về phát biểu của ông ấy. Đúng là choáng váng”, ông Suga nói trong cuộc họp báo hôm 25.6.
“Thật xúc phạm và không thể tha thứ cho một cựu thủ tướng khi phát biểu về những điều gây tổn hại đến lợi ích quốc gia”, ông Suga nói tiếp.
Theo AFP, khi được hỏi về vụ việc một lần nữa vào hôm nay, 26.6, ông Suga cho biết ông vẫn chưa thể nói nên lời. “Tôi đã nói hôm qua rằng tôi há hốc miệng. Tôi vẫn thế, miệng tôi vẫn còn há hốc”, ông Suga nói.
Mặc dù đối đầu vẫn thường xuyên xảy ra giữa các tàu công vụ hai nước tại Senkaku/Điếu Ngư, Nhật tuyên bố lập trường của họ là không có tranh chấp tại quần đảo.
Ông Hatoyama, từng là lãnh đạo đảng Dân chủ đối lập ở Nhật, giữ vai trò thủ tướng từ tháng 9.2009 đến tháng 6.2010. Ông đã rời khỏi chính trường song vẫn còn tham gia kinh doanh với tư cách là người thừa kế của tập đoàn lốp xe Bridgestone nổi tiếng.