Trang Đa Chiều cho hay, Tổng thống CH Czech Milos Zeman đã nhận lời mời của Bắc Kinh và trở thành nguyên thủ đầu tiên của Liên minh châu Âu (EU) tham dự lễ duyệt binh kỷ niệm 70 năm kết thúc Thế chiến II của Trung Quốc vào ngày 3/9 tới.
Phát ngôn viên của Tổng thống CH Czech Jiri Ovcacek cho hay, việc ông Zeman nhận lời mời của Trung Quốc "là quyết định thuộc quyền hạn của CH Czech, không gì có thể thay đổi".
Theo Sputnik News (Nga), cố vấn của ông Zeman cũng nói hôm 5/8 rằng: "Lịch sử không thể thay đổi chỉ dựa vào lập trường ngày nay của các bên. Ý đồ tẩy chay hoạt động kỷ niệm thắng lợi của Thế chiến II là không hợp lý.
Tuy nhiên, tôi muốn chỉ ra rằng: Quyết định này là từ chính bản thân Tổng thống Milos Zeman.
Ông bỏ qua mong muốn của EU và phương Tây nói chung để thể hiện rõ CH Czech là một nước có chủ quyền. Việc tới Moscow hay Bắc Kinh cũng để chứng minh điều đó.
Tôi có lòng tin rằng Tổng thống đã lựa chọn đúng, và CH Czech không cần đáp ứng mọi yêu cầu từ EU hay Mỹ."
Tổng thống CH Czech Milos Zeman (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình
Hồi đầu năm nay, Milos Zeman cũng từng nhiều lần thể hiện ý định cứng rắn rằng ông sẽ tham dự lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng của Nga vào 9/5 tại Quảng trường Đỏ, Moscow nhằm vinh danh quân đội Nga đã giúp đỡ đất nước ông giành độc lập.
Tuy nhiên, trước những áp lực lớn từ các chính trị gia trong nước và đồng minh phương Tây, đặc biệt là Mỹ, ông đã phải chấp nhận "nhượng bộ" và chỉ tham gia hoạt động đặt vòng tưởng niệm Chiến sĩ Vô danh.
Các lo ngại của phương Tây chủ yếu đến từ khả năng ông Zeman sẽ tiếp xúc với Tổng thống Nga Vladimir Putin trong bối cảnh khủng hoảng Ukraine chưa hạ nhiệt và Mỹ gia tăng trừng phạt với Nga.
Với việc Tổng thống CH Czech nhận lời tới Bắc Kinh, mối quan ngại này một lần nữa được dấy lên và có thể khiến phương Tây "đau đầu", bởi ông Zeman sẽ gặp chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hay thậm chí lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un.
Ngay sau lễ duyệt binh của Nga, Trung Quốc đã trở thành mục tiêu bị chỉ trích mạnh nhất của Washington và khiến căng thẳng Mỹ-Trung leo thang trong suốt 3 tháng vừa qua, xuất phát từ hàng loạt động thái bành trướng ngang ngược của Bắc Kinh trong khu vực.
Đặc biệt, điều phương Tây lo ngại hồi tháng 5 gần như chắc chắn sẽ xảy ra nếu ông Zeman tới Bắc Kinh, bởi Tổng thống Nga Putin chắc chắn sẽ có mặt.
Putin đã tuyên bố tại Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức hợp tác Thượng Hải (SCO) hôm 10/7 rằng ông sẽ tham dự lễ duyệt binh ngày 3/9 của Bắc Kinh.
Trước đó, hôm 10/5, Bộ trưởng quốc phòng Nga Sergei Shoigu cũng nói với Phó chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc Phạm Trường Long rằng Nga sẽ cử đại diện quân đội tham gia lễ duyệt binh của Trung Quốc. Đây là điều mà Nga "rất ít khi làm".
