Chuyên gia Nga: Điều tốt nhất với Mỹ lúc này là quên Iraq đi!

Mỹ loay hoay tìm cách ổn định Iraq

Ngày 9/8, Không quân Mỹ đã ném bom nhằm vào căn cứ của lực lượng phiến quân Nhà nước Hồi giáo IS (trước đây là tổ chức cực đoan Nhà nước Hồi giáo Iraq và Cận Đông ISIL) ở Iraq, một ngày sau khi Tổng thống Mỹ cho phép không kích Baghdad, với lý do được đưa ra là để bảo vệ nhân sự và cơ sở vật chất của người Mỹ cũng như dân thường tại quốc gia này.

Cũng trong tuyên bố của mình, Tổng thống Obama thông báo Mỹ bắt đầu chiến dịch nhân đạo tại Iraq để ngăn chặn sự diệt chủng đối với các tín đồ tôn giáo thiểu số tại đây.

Nhận định về những bước đi của Mỹ, nhà phân tích Leonid Isaev, giảng viên cao cấp về khoa học chính trị tại Trường kinh tế cao cấp, Đại học Nghiên cứu quốc gia Nga, cho rằng, Người Mỹ đã không biết cách bình thường hóa tình hình Iraq sau cuộc chiến năm 2003, và giờ đây, một lần nữa, họ lại chẳng biết làm vậy bằng cách nào.

"Trong thời gian ở Iraq, người Mỹ đã phá hủy tất cả các mục tiêu không gây hại mà họ có thể - đây không phải lần đầu tiên họ làm như vậy. Xét về lâu dài thì rất tiếc rằng, trong những năm qua Mỹ đã không thể tìm ra được lo-gic trong chính sách của mình. Sau những cuộc tấn công của họ nhằm vào quốc gia này, tình hình trở nên tồi tệ hơn".

Theo ông Isaev, sau khi Saddam Hussein bị lật đổ, Mỹ đã không thể tìm được cách bình thường hóa tình hình ở Iraq và tái thiết quốc gia Trung Đông đầy bất ổn này. Vị chuyên gia cho rằng, điều tốt nhất đối với Mỹ hiện nay là hãy quên đi Iraq - như đối với trường hợp Việt Nam - và đừng bao giờ quay trở lại nữa.

Khói bốc lên từ một căn cứ của phiến quân Hồi giáo sau khi nơi này bị Mỹ không kích

"Rất có thể đạn pháo Mỹ sẽ trúng dân thường vô tội"

Ông Isaev nhận định, có 3 yếu tố quyết định diễn biến tại Iraq cũng như việc ISIS giành quyền kiểm soát được phần lãnh thổ rộng lớn của Iraq.

Thứ nhất, dân thường địa phương ủng hộ người Hồi giáo dòng Sunni.

Thứ hai, phần lãnh thổ của người Sunni đang bị chiến binh thánh chiến chiếm đóng nằm ở phía tây bắc Iraq, giáp biên giới Syria - đây là nơi thiếu sự kiểm soát nghiêm ngặt của quân đội chính phủ. Điều đó có nghĩa rằng, những chiến binh thánh chiến tại Syria và Iraq có khả năng phối hợp với nhau.

Thứ ba, tình hình tại Trung Đông đang diễn ra phức tạp, ảnh hưởng tới lợi ích của nhiều quốc gia khác. Tình hình ở Baghdad ít nhiều rõ ràng ở thời điểm trước năm 2011, nhưng giờ đây mọi thứ đã thay đổi: Thổ Nhĩ Kỳ bất hòa với Syria, tìm cách hợp tác với người Kurd ở Iraq nhưng lại đàn áp người Kurd trong nước, Iran thì không có quan điểm rõ ràng, còn Ả Rập Xê - út một mặt muốn Iraq suy yếu, nhưng lại không muốn Iraq trở thành căn cứ của khủng bố.

Theo ông này, tình hình phức tạp tại các nước có biên giới với Iraq đang tạo ra ổ bất ổn định không thể dập tắt. Đó là chưa kể tới việc, các cường quốc như Nga và Mỹ lại đang bị choáng ngợp bởi những gì xảy ra tại Syria và Iraq.

Trong khi đó, ông Semen Bagdasarov, chuyên gia quân sự, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Trung Đông và Trung Á, cho rằng, các cuộc không kích sẽ không thể mang lại hiệu quả, bởi phiến quân Hồi giáo không những sở hữu các hệ thống phòng không vác vai mà cả những vũ khí hạng nặng. Điều này khiến máy bay của Mỹ sẽ phải thực hiện ném bom từ độ cao lớn.

"Khi ném bom ở độ cao lớn thì vấn đề đặt ra là độ chính xác sẽ ra sao. Đạn pháo của Mỹ rất có thể sẽ trúng vào người Yazidi, người Kurd và những thường dân vô tội khác".

Gần đây, thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi còn tuyên bố sẽ tấn công Kuwait trong thời gian gần. Đây là nơi có các căn cứ quân sự của Mỹ. Abu Bakr al-Baghdadi nói thẳng, "hãy để người Mỹ can thiệp trực tiếp vào cuộc xung đột và chúng ta sẽ tiêu diệt họ".

Ông Bagdasarov nhận định, tình báo Mỹ lại một lần nữa thể hiện sự không chuyên nghiệp khi đánh giá thấp sức mạnh của IS.

Nga không thể ngồi yên

IS xả súng tàn sát người dân tộc thiểu số Yazidi ở Iraq

Ở Iraq, IS đã kiểm soát được 30 - 40% lãnh thổ và chiến đấu ở 2 mặt trận, vừa chống lại chính quyền Thủ tướng Al-Maliki, một tín đồ Hồi giáo dòng Shiite, vừa chống lại chính quyền tự trị của người Kurd tại Iraq. Quan trọng hơn là, IS đã chiến thắng lực lượng vũ trang của chính quyền người Kurd.

IS đã tiến vào tỉnh Ninawa, nơi có số lượng lớn những người Kitô hữu và Yazidi sinh sống, và bắt đầu tiến hành tàn sát, buộc dân thường ở đây phải lựa chọn, hoặc là cải đạo sang Hồi giáo, hoặc là chết. Một số người đã chạy trốn tới những vùng đất cằn cỗi, chờ đợi vào viện trợ nhân đạo mà Mỹ đưa tới.

IS còn liên minh với nhóm Hồi giáo Al-Nusra Dzhabhat - tức là liên minh với kẻ thù của mình - để vượt qua biên giới với Lebanon, mở rộng phạm vi hoạt động - từ Iraq, Syria tới Lebanon.

Báo Nga Svobodnaya Pressa cho rằng, biên giới của Trung Đông đang thay đổi và đó mới chỉ là khởi đầu, còn Nga thì không thể ngồi yên. Trước tình hình đó, tờ này đã đề xuất những bước đi mà Nga có thể thực hiện đối với cuộc khủng hoảng hiện nay ở Iraq.

Theo tờ này, thứ nhất, là một thành viên của Hội đồng Bảo an LHQ, Nga cần đề cập tới những sai lầm của Mỹ và đồng minh, công khai buộc tội họ đã gây ra cuộc thảm sát, có thể được coi là diệt chủng, đối với người Yezidis và Kitô hữu, tức là toàn bộ các dân tộc. Trong bối cảnh các sự kiện thảm khốc diễn ra tại Đông Nam Ukraine thì điều này càng cần phải làm hơn.

Sau đó, Nga cần viện trợ nhân đạo cho người Yezidis và người Kitô hiện đang chạy chốn tới khu vực của người Kurd của Iraq.

Nga cũng cần tính đến về khả năng hỗ trợ kỹ thuật quân sự cho lực lượng người Kurd ở Iraq và ở Syria. Nga cần làm chứ không chỉ nói. Còn đối với Baghdad và Damacus thì hãy để họ tự giải quyết các vấn đề...

Tờ này cho rằng, nhìn chung, Nga cần hành động như một chủ thể có trách nhiệm trong khu vực, như Liên Xô đã từng làm, chứ không phải chỉ ngồi chỉ trích những sai lầm của Mỹ.

Trung Quốc lập "kỷ lục" điều tra 10 quan chức trong vòng 24h

Đoàn xe chở hàng cứu trợ của Nga tới Ukraine "biến mất" khó hiểu

Nga lên tiếng về hành trình của đoàn xe cứu trợ tới Ukraine