Nhiều năm sau khi kết thúc cuộc chiến, một số tướng lĩnh và chính trị gia Mỹ vẫn tìm cách biện hộ cho thất bại của mình bằng cách chỉ trích, đưa ra những cáo buộc phi lý.
William C.Westmoreland, cựu chỉ huy các chiến dịch quân sự Mỹ tại Việt Nam là một trong số này. Ông ta cho rằng quân đội Mỹ thua là vì Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã “không tiếc tính mạng binh lính để đổi lấy chiến thắng”.
Một bài viết của nhà báo, sử gia người Mỹ Nick Turse đăng trên tờ New York Times ngày 9/10 với tựa đề: “For America, Life Was Cheap in Vietnam” (tạm dịch: Với người Mỹ, mạng sống ở Việt Nam từng quá đỗi rẻ mạt) đã phản bác mạnh mẽ những ngụy biện phi lý này của giới quân sự Mỹ.
Dưới đây là nội dung bài viết:
“Sự thất bại của Mỹ không thể ngụy biện bằng số người Việt Nam thương vong dưới tay chúng ta, mà xuất phát từ chính những sai lầm trong chính sách và chiến thuật của chúng ta.
Ước tính của các nhà nghiên cứu và thống kê của chính phủ Mỹ cho thấy, trong khi gần 60.000 binh sĩ Mỹ tử trận thì có đến 2 triệu dân thường Việt Nam bị sát hại và hàng triệu người khác bị thương, tan nhà, nát cửa suốt thời gian Mỹ tham chiến tại Việt Nam.
Oán ghét và thù hận khi bị chính những binh lính Mỹ luôn tự nhận là đồng minh ngược đãi, ngay cả những thường dân vốn không có ý định hậu thuẫn gì cho đối thủ của chúng ta cuối cùng cũng đã làm việc đó.
Bốn thập đã qua, giờ đây, ở những vùng đất xa xôi như Pakistan và Afghanistan, dân thường một lần nữa lại đối xử với Mỹ như kẻ thù, bởi vì họ đã trở thành nạn nhân bất đắc dĩ của cái gọi là “chiến tranh chống khủng bố”mà phần lớn công chúng Mỹ cũng không thừa nhận.
Sau hơn một thập kỷ phân tích các tài liệu điều tra hình sự bí mật, các hồ sơ của tòa án, các nghiên cứu của Quốc hội, báo chí đương thời và những lời khai của binh sĩ Mỹ và thường dân Việt Nam, tôi đã nhận ra rằng Tướng William C.Westmoreland, thuộc cấp của ông ấy, lãnh đạo cấp trên và cả những người kế nhiệm đều đã không thèm đếm xỉa gì tới tính mạng con người.
Lý do gây nên những tổn thất rất lớn này chính là chiến lược của Mỹ: giết càng nhiều “kẻ thù” càng tốt và thành công được đo đếm bằng xác chết. Nhưng, những thi thể đó thường lại không phải binh lính đối phương.
Để thực hiện cuộc chiến tranh tiêu hao này, Mỹ tuyên bố nhiều vùng nông thôn rộng lớn ở miền Nam Việt Nam là những khu vực được tự do bắn giết. Ở đó, ngay cả những người dân vô tội đều có thể bị coi là kẻ thù. Với mục đích làm cho“kẻ thù” phải ở trong tình trạng bất ổn liên tục, quân đội Mỹ đã bắn pháo, rải bom không ngừng nghỉ, tàn sát biết bao dân thường, đẩy hàng trăm nghìn người dân vào các khu ổ chuột và các trại tị nạn.
Sỹ quan và binh lính Mỹ được phép nổ súng vào bất cứ thường dân nào bỏ chạy hoặc đứng yên khi bị xét hỏi, những hàng vi bị xếp vào diện “nghi vấn”. Những cựu chiến binh tôi từng phỏng vấn và những binh lính đã khai với các nhân viên điều tra đều nói rằng họ nhận lệnh từ các sỹ quan chỉ huy: “Bắn bất cứ thứ gì chuyển động”.
Westmoreland từng có một câu nói nổi tiếng: “Người phương Đông không coi trọng mạng sống như người phương Tây. Ở phương Đông, mạng người là thứ đầy rẫy và rẻ mạt”.
Từ các cuộc nói chuyện với những người còn sống sót sau các vụ thảm sát của lính Mỹ ở Phi Phú , Triệu Ái, Mỹ Lược và rất nhiều bản làng khác, tôi có thể khẳng định chắc chắn rằng đánh giá của Westmoreland là hoàn toàn sai lầm.
Nhiều thập kỷ sau khi chiến tranh kết thúc, người dân Việt Nam vẫn không ngừng thương tiếc những người thân yêu của họ: vợ chồng, cha mẹ, con cái bị giết hại trong cơn bạo lực cuồng loạn khủng khiếp của binh lính Mỹ.
Họ cũng kể lại cho tôi nghe những năm tháng sống trong bom đạn, súng pháo và trực thăng vũ trang Mỹ; về việc họ đã phải giành giật cuộc sống như thế nào trong kháng chiến chống Mỹ; cách chiến tranh đã biến những công việc tưởng chừng rất đơn giản như đi lấy nước giếng, giúp đỡ ai đó hay ra đồng làm ruộng, đi lấy rau cho một gia đình đang chết đói… thành những quyết định giữa sự sống và cái chết; về những tháng ngày sống dưới chính sách không thể tàn nhẫn, bỉ ổi hơn của Mỹ đối với cuộc sống con người.
Khi còn là Tham mưu trưởng Lục quân, Westmoreland đã che giấu công chúng Mỹ nhiều bằng chứng tội ác. Nhóm điều tra tội ác chiến tranh tại Việt Nam, hoạt động độc lập với Lầu Năm Góc của ông ta đã bí mật thu thập được hàng ngàn trang tài liệu về tội ác của Mỹ mà tôi đã phát hiện ra trong Kho lưu trữ quốc gia.
Dù vụ thảm sát ở Mỹ Lai được tiết lộ, chính phủ Mỹ vẫn cố tình giấu giếm quy mô thương vong thực sự của dân thường và cho rằng những cái chết đó là do vô tình và không thể tránh khỏi. Họ đã để lại cho công chúng Mỹ một lịch sử giả dối về cuộc chiến tranh.
Không thực sự thừa nhận những lỗi lầm mà quân đội chúng ta gây ra trong quá khứ, người Mỹ không thể hiểu được đầy đủ những gì xảy ra ở Afghanistan, Pakistan, Yemen và nhiều nơi khác. Tại đó, các cuộc tấn công khủng bố đã giết chết không biết bao người dân vô tội.
Chúng ta cần phải từ bỏ tiêu chuẩn kép khi nói đến sinh mạng con người. Đã đến lúc phải nhìn vào thực tế số dân thường thương vong từ hậu quả các cuộc chiến tranh của Mỹ, cả quá khứ và hiện tại.”
