Sẽ là bất hợp pháp nếu Thụy Điển xuất khẩu vũ khí sang Iraq, tuy nhiên, theo SRN, những chiếc xe này được bán thông qua một công ty của Czech.
Năm 2010, Cơ quan quản lý vật tư quốc phòng Thụy Điển (FMV) đã bán 350 chiếc BMP-1 cho một công ty nhà nước của Czech.
Những chiếc xe này không còn cần thiết đối với lực lượng vũ trang Thụy Điển và công ty của Czech nói rằng chúng sẽ được quân đội của họ sử dụng để lấy phụ tùng thay thế.
Tuy nhiên, sau đó, công ty nhà nước này hóa ra lại là trung gian cho một công ty tư nhân của Czech mang tên Excalibur. Đây là công ty đang bán 250 chiếc BMP-1 cho Iraq.
Andrej Cirtec, người phát ngôn của Excalibur nói với SRN rằng, ông không rõ Thụy Điển có được thông báo về kế hoạch xuất khẩu này hay không, nhưng thừa nhận rằng công ty nhà nước của Czech đã được sử dụng như bên trung gian.
Vấn đề là theo quy định xuất khẩu của Thụy Điển, FMV đáng ra không bán vũ khí cho Cộng hòa Czech nếu họ biết khách hàng cuối cùng là Iraq.
Thậm chí, họ đáng ra không bán các xe BMP-1 nếu biết rằng người mua thực sự là công ty Excalibur.
Một chiếc BMP-1 với cấu hình trang bị tiêu chuẩn.
Cũng như trước đây, Thụy Điển hiện nay không cho phép xuất khẩu vũ khí sang Iraq.
Tuy nhiên, cộng hòa Czech là bên chính thức bán số xe này nên Thụy Điển không thể làm gì.
“Chúng tôi rõ ràng không thỏa thuận trực tiếp với Iraq, đây là một vụ làm ăn gián tiếp. Nó có vẻ hợp pháp nhưng không phải là điều gì tốt đẹp” - Jan Villaume, đại diện của FMV nói.
Theo chuyên gia Pieter Wiezeman tại Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), Thụy Điển đã quá “ngây thơ”.
“Tôi cho rằng họ đáng ra nên biết những chiếc xe này có thể không được dùng cho quân đội Czech. Họ nên điều tra cẩn trọng hơn” – Wiezeman nói.
Đài SRN hỏi ông Wiezeman rằng: “Nếu họ (FMV) tới hỏi ông, ông có nói rằng những chiếc xe này sẽ không được dùng cho quân đội Czech không?”
“Tôi sẽ nói rằng: Đừng bán cho một công ty như vậy, bởi tôi đoán họ sẽ bán lại cho một quốc gia khác mà Thụy Điển không muốn giao dịch” – ông Wiezeman nói.
Trong khi đó, tạp chí quốc phòng Anh IHS Jane’s cho biết, số xe chiến đấu bộ binh BMP-1 mà công ty Excalibur định bán cho Iraq có thể lên tới 350 chiếc, thay vì 250 chiếc như SRN đưa tin.
Tuy nhiên, một đại diện của Excalibur nói rằng, thương vụ với Iraq đang đợi chính phủ Đức thông qua mới có thể tiến hành.
Theo Jane’s, đó là do các xe BMP-1 này từng được quân đội Đông Đức sử dụng rồi bán lại cho công ty VOP CZ của cộng hòa Czech vào giữa những năm 1990.
Sau đó, VOP CZ đã tân trang lại các xe BMP-1 và bán sang Thụy Điển.
2 năm sau khi loại biên 350 xe BMP-1, Thụy Điển bán chúng trở lại cho VOP CZ.
Công ty này cho biết các xe BMP-1 sẽ được sử dụng để cung cấp phụ tùng thay thế cho đội xe chiến đấu bộ binh BVP-1 của quân đội Czech.
Mãi tới gần đây, Thụy Điển mới phát hiện ra rằng số xe này được bán cho công ty Excalibur.