Trong chiến tranh Việt Nam, bộ binh Mỹ được trang bị xẻng gấp cá nhân. Đây thực sự là một trang bị đa năng. Trong điều kiện tác chiến của bộ binh, xẻng cá nhân là một trang bị hết sức quan trọng. Nhiệm vụ chính của xẻng cá nhân là đào các công sự, gia cố các bệ bắn của cối, súng chống tăng.
Với tiêu chí nhỏ gọn và đa năng, lính bộ binh Mỹ được trang bị xẻng gấp cá nhân. Xẻng này có thể gấp lại và cho vào một ba lô có kích thước bằng túi đựng vợt bóng bàn. Trên lưỡi xẻng một bên được chế tạo dẹt và rất sắc đóng vai trò là lưỡi dao, một bên đóng tạo hình răng cưa đóng vai trò là cưa khi cần thiết. Do kết cấu như vậy xẻng không chỉ xúc đất mà còn có thể chặt cây, cưa gỗ, phát quang bụi rậm...Chiếc xẻng cũng được dùng làm thước đo, căn cứ vào chiều dài của xẻng mà đo được các khoảng cách trên đất.
Ngoài ra, khi chỉnh khớp vặn, lưỡi xẻng được gập 90 độ, khi đó nó sẽ trở thành cái cuốc bàn và một đầu là cuốc chim. Toàn bộ xẻng được sơn đen để tránh bị lộ do phản xạ ánh sáng.
Lính Mỹ đào công sự bằng xẻng gấp cá nhân trong chiến tranh Việt Nam
Không chỉ là trang bị chiến đấu, xẻng bộ binh còn được coi là một vũ khí hết sức hiệu quả. Bộ binh Mỹ còn được huấn luyện các thế võ với xẻng cá nhân như chém, đâm, phi xẻng…
Với sự tiện dụng và gọn nhẹ như vậy nên dễ hiểu khi bộ đội Quân đội Nhân dân Việt Nam nhiều khi mong có được cái xẻng nhỏ gọn như vậy. Xẻng bộ binh của Quân đội Nhân dân Việt Nam trong chiến tranh chống Mỹ và cả hiện nay đều cấu tạo hết sức đơn giản.
Điều ước ấy cũng đã trở thành hiện thực, sau năm 1975, Quân đội Nhân dân Việt Nam thu được rất nhiều xẻng bộ binh của Mỹ cũng như Quân đội Việt Nam Cộng hòa. Số xẻng này được biên chế cho nhiều đơn vị trong cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam.
Xẻng gấp cá nhân và các trang bị khác của lính Mỹ được một người dân sưu tầm
Tuy nhiên, theo lời kể của nhiều cựu chiến binh chiến trường K thì xẻng bộ binh Mỹ đã không được như kỳ vọng ban đầu. Sự đa năng của xẻng gấp cá nhân Mỹ khiến nó trở nên lỉnh kỉnh và không đủ cứng vững. Nhất là đối với những địa hình có sỏi, đá, đất cứng vào mùa khô của chiến trường K.
Đất cứng nên xẻng được hóa thành cuốc, khớp nối được vặn chặt hết mức có thể rồi mà đào đất vài nhát là trở nên lỏng lẻo. Lại mất công vặn lại, đào tiếp rồi vặn lại... rất mất thời gian.
Cũng theo lời kể của các cựu chiến binh thì cách dùng xẻng bộ binh của Quân đội nhân dân Việt Nam thời chống Mỹ cũng hết sức là đơn giản. Tháo cán ra, xỏ dây treo sau lưng, đến nơi đóng quân chuẩn bị chiến đấu lại chặt cây làm cán, đào xong lại vứt cán. Thực hiện được điều này là do bộ đội ta phần lớn trú quân, chuẩn bị chiến đấu trong rừng.
Rõ ràng, nhìn bề ngoài xẻng gấp cá nhân của Mỹ hết sức gọn nhẹ, đa năng, phù hợp với địa bàn hoạt động có đất mềm tuy nhiên gặp đất cứng thì không ăn thua so với xẻng bộ binh Quân đội Nhân dân Việt Nam.
Ngày nay trên các chợ buôn bán đồ cũ của Việt Nam thi thoảng vẫn rao bán xẻng gấp cá nhân của Mỹ thu được sau năm 1975. Nhìn nước thép vẫn còn mới nguyên, chứng tỏ chất lượng thép rất tốt, độ bền cao. Những chiếc xẻng này rất được dân phượt và những người làm vườn ưa chuộng.
Một chiếc xẻng gấp cá nhân của lính Mỹ sản xuất năm 1969, do người dân miền Nam thu giữ được năm 1975 và rao bán năm 2006
