Nga trả lời câu hỏi: Vì sao không điều tàu sân bay đánh IS?

Thiên Minh |

Một quan chức cấp cao trong Tổ hợp công nghiệp-quốc phòng Nga cho biết, tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Nga sẽ không tham gia các hoạt động chống IS tại Đông Địa Trung Hải.

Theo vị quan chức này, lý do là bởi tàu Kuznetsov đang được sửa chữa tại nhà máy đóng tàu ở Murmansk và quá trình này sẽ kéo dài tới cuối năm 2017.

"Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov đang được sửa chữa tại nhà máy đóng tàu số 35 ở Murmansk. Công việc sẽ kéo dài tới cuối năm 2017. Chúng tôi không có lý do gì để tăng tốc hoặc tạm dừng quá trình này" - Vị quan chức nói.

Trước đó, Valery Rashkin và Sergei Obukhov, 2 nhà lập pháp tại Nga đã đề nghị Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu triển khai tàu chiến tới Đông Địa Trung Hải để tham gia các hoạt động chống IS tại Syria.

Ngày 14/10 năm ngoái, người phát ngôn Hạm đội Phương Bắc Vadim Serga cũng thông báo rằng, trong thời gian ngắn tới, tàu Kuznetsov không có nhiệm vụ dài ngày hay tham gia chiến dịch quân sự nào.

Đô đốc Kuznetsov là tàu sân bay duy nhất của Nga hiện nay, được chế tạo tại nhà máy đóng tàu Mykolaiv South. Con tàu được hạ thủy vào năm 1985 và đạt khả năng hoạt động đầy đủ vào năm 1995.

Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov
Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov

Khó tạo ra tác động lớn

Một thời gian trước cũng đã xuất hiện nhiều đồn đoán rằng Nga có thể triển khai tàu sân bay Kuznetsov đến Syria. Song, theo giới chuyên gia, ngay cả nếu được điều tới Syria, tàu Kuznetsov cũng khó có thể tạo ra tác động đáng kể đối với tình hình chiến sự tại đây.

Taylor Marvin, cây viết được biết đến nhiều trên các blog quân sự cho rằng có rất nhiều nghi ngại về mức độ đáng tin cậy của Kuznetsov. Trong suốt quá trình hoạt động, tàu Kuznetsov đã gặp không ít sự cố.

Nó “thảm” đến nỗi luôn phải có các tàu kéo kè kè bên cạnh trong mỗi đợt triển khai, dù những lần điều động này thường là ngắn ngày và khá lẻ tẻ.

Nếu Nga vì muốn thể hiện năng lực quân sự mà tham chiến ở Syria thì những vấn đề về độ tin cậy của con tàu này sẽ thuyết phục họ giữ nó ở nhà.


Các tiêm kích hạm trên tàu sân bay Kuznetsov.

Các tiêm kích hạm trên tàu sân bay Kuznetsov.

Ngoài ra, tàu Kuznetsov chưa từng tiến hành các hoạt động chiến đấu.

Hoạt động của tàu sân bay, đặc biệt là các nhiệm vụ tấn công nhanh, vô cùng phức tạp về vận hành và hậu cần. Những sai sót nhỏ cũng có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

Liên Xô và Nga có rất ít cơ hội để xây dựng, phát triển những kỹ năng này và thử nghiệm chúng trong chiến đấu. Vì vậy, tàu Kuznetsov sẽ gặp phải hạn chế lớn khi thực hiện bất cứ nhiệm vụ tấn công nào, nó phần lớn chỉ để “làm cảnh”.

Cuối cùng, vốn dĩ tàu Kuznetsov không được thiết kế cho các chiến dịch triển khai sức mạnh như ở Syria.

Không giống như Mỹ, Liên Xô không quá coi trọng tàu sân bay và vai trò của nó trong việc triển khai sức mạnh không quân từ trên biển.

Trong quá khứ, cuộc đối đầu chính giữa NATO và khối Vác-sa-va được cho là nhiều khả năng diễn ra tại châu Ấu.

Do đó, thay vì chú trọng khả năng triển khai sức mạnh trên biển, Liên Xô hướng tới mục tiêu tiêu diệt các nhóm tác chiến tàu sân bay, nhóm tàu vận tải của Mỹ di chuyển qua Đại Tây Dương để tiếp ứng châu Âu và các tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo của Mỹ.

Theo định hướng này, Hải quân Liên Xô ưu tiên triển khai các tàu ngầm có sức mạnh đáng gờm, thay vì những tàu mặt nước đa nhiệm và tàu sân bay.

Tới những năm 1970, mặc dù Liên Xô đã để tâm nhiều hơn tới khả năng triển khai sức mạnh hải quân nhưng tàu chiến mặt nước vẫn được tối ưu hóa để phá hủy các mục tiêu NATO, thay vì giành quyền kiểm soát trên biển.

Bên cạnh đó, mặc dù các Đô đốc Liên Xô ao ước nước này có thêm nhiều tàu sân bay để đối chọi với lực lượng hàng không mẫu hạm hùng hậu của Mỹ nhưng ngân sách không cho phép.

Như tài liệu của nhà nghiên cứu Robin J. Lee, con đường hướng tới mục tiêu xây dựng lực lượng máy bay chiến đấu có cánh cố định trên tàu của Liên Xô là một chuỗi những bước đi nửa vời.

Trong nhiều thập kỷ qua, Liên Xô đã chế tạo các mẫu tàu chở máy bay với thiết kế ngày càng chuyên dụng cho nhiệm vụ hàng không hải quân, đặc biệt là tàu Kuznetsov và người chị em chưa hoàn thiện của nó (sau này là tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc).

Song, các siêu tàu sân bay tham vọng hơn để đối chọi với hạm đội tàu của Mỹ chưa bao giờ được xây dựng.

Liên Xô gọi Kuznetsov là tàu tuần dương hạng nặng mang máy bay, thay vì tàu sân bay, một phần để tránh hiệp ước cấm tàu sân bay di chuyển từ Biển Đen đến Địa Trung Hải và mặt khác là bởi nhiệm vụ của nó khác với tàu sân bay Mỹ.

Nhà nghiên cứu Lee cho biết, theo học thuyết của Liên Xô, các tàu tuần dương mang máy bay sẽ không đóng vai trò nòng cốt trong năng lực tấn công hải quân (như tàu sân bay Mỹ) mà chỉ là yếu tố hỗ trợ các hoạt động hải quân khác.

Không giống tàu sân bay Mỹ, các lớp tàu Kiev và Kuznetsov của Liên Xô trang bị một lượng lớn tên lửa chống tàu.

Ngoài ra, tàu Kuznetsov không được trang bị máy phóng hơi nước. Các máy bay trên tàu cất cánh bằng boong phóng kiểu nhảy cầu, điều này khiến khối lượng cất cánh của chúng bị hạn chế.


Tàu Kuznetsov không trang bị máy phóng hơi nước, khiến các tiêm kích hạm trên tàu chỉ có thể cất cánh với lượng vũ khí và nhiên liệu hạn chế.

Tàu Kuznetsov không trang bị máy phóng hơi nước, khiến các tiêm kích hạm trên tàu chỉ có thể cất cánh với lượng vũ khí và nhiên liệu hạn chế.

Như nhà báo David Axe đề cập, các tiêm kích hạm Su-33 trên tàu chỉ có thể cất cánh với một lượng tối thiểu vũ khí (chủ yếu là tên lửa không đối không hạng nhẹ) và nhiên liệu.

Những hạn chế này khiến tàu Kuznetsov kém linh hoạt hơn so với siêu tàu sân bay của Mỹ.

Theo Dan Trombly, tác giả nhiều bài viết trên trang mạng quân sự War on the Rocks, khó có thể nhìn nhận bất cứ đợt triển khai nào của tàu Kuznetsov tới Syria trong tương lai mang ý nghĩa nào khác ngoài một trò mạo hiểm để thu hút sự chú ý.

Hoạt động cất/hạ cánh trên tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov

Đường dây nóng: 0943 113 999

Soha
Báo lỗi cho Soha

*Vui lòng nhập đủ thông tin email hoặc số điện thoại