Trang Philippine Star ngày 19/6/2013 cho biết, Hải quân Philippines và Hải quân Mỹ vừa lên kế hoạch tổ chức diễn tập phối hợp huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu trên biển “CARAT 2013” vào tuần tới ở vùng biển Zambales, gần bãi cạn Scarborough (Trung Quốc gọi là bãi cạn Hoàng Nham) khu vực Philippines và Trung Quốc đang tranh chấp.
Philippines điều tàu BRP Gregorio del Pilar tham gia cuộc tập.
Cuộc diễn tập năm nay diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc đang gia tăng căng thẳng do tranh chấp chủ quyền khu vực bãi cạn Scarborough. Thông qua cuộc diễn tập lần này Mỹ muốn tái khẳng định cam kết bảo vệ các đồng minh của Mỹ trong khu vực.
Cuộc diễn tập chính thức diễn ra từ ngày 27/6/2013 đến ngày 2/7/2013. Mục đích nhằm nâng cao khả năng hiệp đồng tác chiến, tăng cường khả năng tương tác và thúc đẩy mối quan hệ lâu dài giữa lực lượng hải quân hai nước. Tham gia tập trận, phía Philippines có tàu BRP Gregorio del Pilar và một số tàu chiến cùng binh lính thuộc Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines. Trong khi đó, lực lượng của Mỹ chưa được tiết lộ.
Cuộc tập trận diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc đang gia tăng căng thẳng.
Cuộc diễn tập được chia làm nhiều khoa mục, tập trung vào các hoạt động phối hợp lập kế hoạch tác chiến, hiệp đồng tác chiến trên biển, tác chiến chống ngầm, các khoa mục huấn luyện đổ bộ và hỗ trợ nhân đạo. Trong đó, khoa mục đổ bộ và hoạt động nhân đạo sẽ diễn ra ở khu vực phía Bắc đảo Luzon của Philippines.
Trong một động thái có liên quan, Bộ trưởng Hải quân Mỹ Ray Mabus ngày 17/6/2013 bắt đầu chuyến thăm 3 ngày tới Philippines. Tại đây, ông có các cuộc hội đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin, Tham mưu trưởng lực lượng vũ trang Emmanuel Bautista, Phó Đô đốc Hải quân Jose Luis Alano và các quan chức quân sự cấp cao khác.
CARAT 2013 được tổ chức ở vùng biển Zambales, gần bãi cạn Scarborough.
Tại cuộc gặp, hai bên đã thảo luận nhiều vấn đề liên quan tới an ninh khu vực, quan hệ hợp tác quốc phòng giữa hai nước, an ninh song phương, đa phương và an ninh hàng hải ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, nỗ lực hiện đại hóa quân đội, hợp tác chống khủng bố và các hoạt động hỗ trợ nhân đạo, cứu hộ thiên tai trong khu vực.
Tại hội đàm, ông Ray Mabus khẳng định, khi Mỹ thực hiện chiến lược tái cân bằng tại châu Á – Thái Bình Dương, liên minh giữa Mỹ và Philippines trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Mỹ mong muốn hợp tác với lực lượng vũ trang Philippines nhằm xây dựng năng lực hàng hải mạnh hơn, đồng thời tăng cường an ninh và ổn định trong khu vực.
Theo thông cáo của Đại sứ quán Mỹ tại Manila, chuyến thăm Philippines của Bộ trưởng Hải quân Mỹ Ray Mabus nhằm khẳng định, Mỹ luôn xem trọng duy trì và phát triển mối quan hệ lâu đời với Philippines.
Đáng chú ý, khi được hỏi về vấn đề tranh chấp Biển Đông và việc liệu Mỹ có sẵn sàng giúp đỡ Philippines trong trường hợp có một cuộc đối đầu với Trung Quốc hay không, Đại sứ Mỹ tại Harry Thomas nói: “Chúng tôi muốn đảm bảo tự do hàng hải, và những tuyến đường biển thông suốt, không có sự ép buộc về kinh tế, điều đó quan trọng đối với tất cả chúng ta, chúng ta cần phải tôn trọng quy tắc ứng xử. Chúng ta đã thảo luận những điều này và chúng tôi luôn thực hiện trách nhiệm của mình như đã nói trong hiệp ước quân sự Mỹ - Philippines. Câu hỏi này có tính giả thuyết và tôi nghĩ không ai muốn xẩy ra chiến tranh. Chúng ta muốn hòa bình”.
