Trong năm qua, Nga thực hiện nhiều cuộc tập trận, nhằm phản ứng với quan hệ ngoại giao với phương Tây xuống cấp trầm trọng liên quan cuộc nội chiến ở Ukraine.
Không quân Nga tăng đáng kể số phi vụ tuần tra không báo trước gần khu vực châu Âu, buộc 3 nước vùng biển Baltic và Anh phải bay xuất kích, "hộ tống" máy bay Nga ra khỏi không phận của họ.
Ngày 8.6, một chiếc máy bay ném bom chiến lược T-95 “Gấu” phải hạ cánh khẩn cấp, sau khi một động cơ bất ngờ bốc cháy dữ dội.
Theo hãng tin Interfax, chiếc máy bay này bị trượt khỏi đường băng tại một căn cứ huấn luyện ở vùng Amurskaya (thuộc Siberia) do một động cơ phát cháy lúc bay tập.
May mắn là tai nạn xảy ra khi không có tên lửa trong máy bay. Theo thông tin ban đầu, 5 thành viên phi hành đoàn bị thương.
Sau đó, khi xác nhận vụ tai nạn với Interfax, một nguồn tin giấu tên từ Bộ Tình trạng khẩn cấp cho biết một thành viên tử vong, một người khác bị bỏng nghiêm trọng, tiếp tục ở lại bệnh viện. 3 thành viên khác được xuất viện
Không quân Nga đã yêu cầu tạm dừng toàn bộ các chuyến bay của Tu-95 trong thời gian điều tra, nhằm có thể phát hiện những trục trặc có thể xảy ra với các máy bay “Gấu” khác.
Đó là vụ tai nạn thứ ba của không quân Nga tính từ ngày 4.6, khi hai chiến đấu cơ bị rơi liên tiếp ở hai nơi trên lãnh thổ Nga.
Trước tiên, chiếc MiG-29 “Điểm tựa” bị rơi do lỗi kỹ thuật khi đang bay huấn luyện ở vùng Astrakhan (vùng Bắc Caucasus) cách thủ đô Moscow về phía nam 1.100 km. Tổ lái hai phi công phải nhảy dù để thoát chết.
Bộ Quốc phòng Nga không giải thích lỗi kỹ thuật nào. Sau đó, hãng thông tấn TASS đưa tin: một ủy ban được lập để điều tra lý do về lỗi kỹ thuật.
150 phút sau, một vụ tai nạn khác đã xảy ra ở vùng Voronezh (phía tây nam Nga) , một chiến đấu cơ Su-34 “Hộ vệ” của Nga bị trượt khỏi đường băng trong lúc hạ cánh và bị lộn ngược, “bị hư hỏng nghiêm trọng” khi rơi xuống đất, theo hãng tin RIA-Novosti.
Không có nhiều thông tin chi tiết về vụ này, nhưng Bộ Quốc phòng Nga khẳng định không có ai bị thương.
Nhưng có lẽ điều rắc rối hơn là so với vụ tai nạn của “Gấu” và Điểm tựa” vốn đều là sản phẩm của thời Liên Xô, thì “Hộ vệ” đang là niềm tự hào mới nhất của không quân Nga.
Chiếc “Hộ vệ” đầu tiên được hoàn thành năm 1993, là loại máy bay chiến đấu - ném bom và tấn công tiên tiến của Nga. Su-34 có 2 chỗ ngồi, được dự định thay thế kiểu Sukhoi Su-24. Máy bay này chuyên dùng để thực hiện các nhiệm vụ ném bom chiến thuật và hỗ trợ bộ binh.
Theo tiến sĩ Igor Sutyagin, một chuyên gia về quân sự Nga ở tổ chức nghiên cứu Royal United Services Institute (RUSI, Anh), các vụ tai nạn này có thể cho thấy không quân Nga bị "vắt" quá sức cho các cuộc tập trận để phô trương cơ bắp quân sự:
“Các vụ này có thể là dấu hiệu quá tải của khả năng quân sự Nga, vì khâu bảo trì các máy bay này không theo nổi nhịp sử dụng chúng quá cao”.
Ông Sutyagin nói: “Ví dụ chiếc “Gấu” được thiết kế chỉ để thực hiện một đợt tấn công, chứ không để bay huấn luyện kéo dài”.
Chiếc oanh tạc cơ này liên tục xuất hiện ngoài khơi vùng biển Anh hồi năm ngoái, NATO cũng bay chặn các chiếc Su-34.
Hồi tháng 3, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu nói: Nga có thể kéo dài chương trình bay tuần tra không báo trước, bất chấp sự phản đối của NATO và EU.
Theo ông Sutyagin, nếu Nga tiếp tục thực hiện các chuyến bay tuần tra không báo trước này, một tai nạn tương tự gần khu vực châu Âu là điều khó thể tránh được:
“Nửa năm trước, khi chiến đấu cơ NATO bay chặn các máy bay Nga, một số người đã nói NATO rồi sẽ sớm không có máy bay, vì họ phải sử dụng chúng quá nhiều cho các cuộc bay chặn.
Thay vào đó, điều ngược lại đã xảy ra. Hãy xem chiếc “Gấu”, chiếc mới nhất được đóng năm 1992. Nó cũ hơn 20 năm rồi.
Không ai có thể loại trừ tai nạn trên bất kỳ kiểu máy bay nào, nhất là những chiếc bị sử dụng quá tải. Đó là lý do không thể loại trừ tai nạn kiểu này xảy ra trên không phận châu Âu”.
Những vụ tai nạn không quân nói trên diễn ra lúc Nga bước vào giai đoạn tập luyện của binh chủng nhảy dù. Họ phải trải qua hơn 1.000 cuộc tập luyện trong mùa hè này.
Điện Kremlin cũng đang muốn trở thành một quốc gia sản xuất vũ khí đạt chất lượng cao, như gần đây tuyên bố chiến đấu cơ thế hệ kế tiếp sẽ vượt trội hơn chiến đấu cơ của Mỹ.
