SOHA NEWS
Ngày 14/4, tờ Haaretz của Israel xuất bản bài viết: "As Rebel-held Syria Fears Virus, Just One Machine Is There to Test" (tạm dịch: Vùng phiến quân kiểm soát kinh hoàng trước hiểm họa virus, chỉ một cỗ máy có thể đưa ra xét nghiệm).
Nhằm đem lại cho độc giả cái nhìn đa chiều (bài viết ban đầu trên tờ Reuters và đã được hàng loạt tờ báo tiếng Arab và Israel đăng tải lại) trong bối cảnh xung đột ở tây bắc Syria đang diễn ra ở cường độ thấp, chúng tôi xin lược dịch bài viết.
Idlib chỉ có duy nhất 1 cỗ máy có thể xét nghiệm virus SARS-CoV-2?
Trung tâm y tế của Bác sĩ Mohamad Shahim Makki ở tỉnh Idlib, thành trì cuối cùng của phiến quân ở Syria, là nơi duy nhất có thể đưa ra các cảnh báo nếu đại dịch Covid-19 tấn công hàng triệu người dễ bị thương tổn nhất thế giới ở thời điểm hiện tại.
Phòng thí nghiệm của Makki cũng là cơ sở y tế duy nhất nằm ngoài sự kiểm soát của chính phủ Damascus được trang bị các thiết bị xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (PCR) để phát hiện virus SARS-CoV-2.
Cho tới nay, phòng thí nghiệm nhỏ bé này chỉ mới thực hiện được 120 xét nghiệm trên 300 mẫu.
Phòng thí nghiệm của bác sĩ Mohamad Shahim Makki ở Idlib.
Trong bối cảnh bi quan về đại dịch, các bác sĩ và các cơ quan cứu trợ lo ngại rằng các trại tị nạn đông đúc và các cơ sở y tế bị tàn phá sau nhiều năm chiến tranh ở tây bắc Syria sẽ khiến sự lây lan virus nhanh chóng và gây ra con số thiệt mạng khổng lồ.
Trước việc số mẫu xét nghiệm đã gia tăng trong những ngày qua (với khoảng 5.000 mẫu chỉ trong 48 giờ), bác sĩ Makki bình luận:
"Trang thiết bị hiện tại của chúng tôi không đủ khả năng đáp ứng cho số lượng mẫu khổng lồ nói trên, và vì đây là thiết bị duy nhất ở Idlib, các tiêu chí nghiêm ngặt đang được sử dụng để phân loại mẫu trước khi xét nghiệm".
Kế hoạch trang bị cho các trung tâm xét nghiệm khác các thiết bị PCR gần như là không thể do chi phí cao và cần nhiều thời gian để huấn luyện đội ngũ nhân viên y tế.
Từ những vùng đất rộng lớn ở tây bắc Syria, hiện tại các nhóm vũ trang chống chính phủ và người di tản tại Idlib đang bị dồn ép trong một dải đất nhỏ được mệnh danh là "Dải Gaza mới" gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.
Nga-Syria dẹp yên Idlib mà "không mất một viên đạn"?
Trong một cuộc phỏng vấn của Reuters vào tháng 3/2020, Ahmad al-Dbis, người đại diện của tổ chức từ thiện y tế UOSSM hoạt động tại lãnh thổ Syria do phe đối lập kiểm soát và có trụ sở tại Mỹ bình luận:
"Nếu virus SARS-CoV-2 lây lan ở tây bắc (Syria) thì đó sẽ là một thảm họa. Số người nhiễm virus và thiệt mạng sẽ rất lớn, dự đoán sẽ là hàng trăm nghìn người".
Bác sĩ Makki nói tiếp: "Trong các khu vực "giải phóng" (phiến quân kiểm soát) tồn tại có những điểm yếu lớn trong lĩnh vực y tế chủ yếu vì chiến tranh và các hoạt động quân sự có hệ thống nhằm vào các bệnh viện và trung tâm y tế" .
Tây bắc Syria là một trong những phần cuối cùng của quốc gia Trung Đông còn nằm trong tầm kiểm soát của các tay súng chống chính phủ Syria. Đây là nơi tập trung hơn 3 triệu người, chủ yếu là người di tản từ các vùng khác chiến sự khác ở Syria trong 9 năm chiến tranh.
Binh sĩ Syria tuần tra trong khu vực chính phủ kiểm soát nhằm thực thi lệnh giới nghiêm do dịch Covid-19.
Quân đội Arab Syria (SAA), được hậu thuẫn của Nga và Iran, đã phát động một đợt tấn công lớn vào đầu năm 2020 để tái chiếm Idlib khiến hàng trăm nghìn người phải di tản.
Nhưng khi đại dịch Covid-19 quét qua hầu hết thế giới những ngày gần đây, hàng trăm nghìn người Syria đã bắt đầu rời khỏi các trại tị nạn gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.
Trước viễn cảnh phải đối mặt với dịch bệnh trong khu vực chật cứng người, những người di tản này đã chọn trở về nhà của mình ở các khu vực chính phủ kiểm soát ở các tỉnh Idlib và Aleppo (sau khi lệnh ngừng bắn được trung gian bởi Nga và Thổ diễn ra vào ngày 6/5 được thực thi và đem lại một sự "yên tĩnh" nhất định).
Nhưng việc trở về phần còn lại của Syria do chính phủ kiểm soát không có nghĩa là an toàn tuyệt đối. Mới đây Damascus đã ra thông báo về việc đã có 25 ca xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 và ít nhất 2 người đã tử vong trong khu vực do họ kiểm soát.
Tuy nhiên chính phủ Syria đã ra lệnh đóng cửa các doanh nghiệp, tạm dừng các chuyến bay và áp dụng lệnh giới nghiêm để hạn chế sự lây lan của virus.
Phóng sự về việc người di tản tại Idlib trở về vùng chính phủ kiểm soát.