SOHA NEWS
Hôm 18-11, cuộc đối đầu căng thẳng giữa người biểu tình và cảnh sát ở ĐH Bách khoa Hong Kong (PolyU) đã bước sang ngày thứ hai liên tiếp sau khi bùng nổ vào ngày 17-11. Tính đến chiều cùng ngày, vẫn còn ít nhất 600 người biểu tình bị mắc kẹt trong khuôn viên trường trong khi cảnh sát Hong Kong khép chặt vòng vây.
Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 18-11, đại diện cảnh sát Hong Kong Trác Hiếu Nghiệp tuyên bố: “Bất kỳ ai đang ở trong khuôn viên PolyU đều bị xem là tham gia vào cuộc bạo loạn”.
“Đây là hành động phá hoại cực kỳ nguy hiểm, đe dọa đời sống của người dân đặc khu. Chúng tôi kêu gọi tất cả những người vẫn còn ở trong khuôn viên nhà trường ra ngoài đầu hàng. Cảnh sát yêu cầu người dân không ủng hộ hoặc tham gia bạo động” - ông Trác khẳng định.
Theo tờ South China Morning Post, PolyU là trường cuối cùng trong số năm trường bị phe biểu tình chiếm đóng trong đợt leo thang căng thẳng tuần qua.
Người biểu tình mệt mỏi, cảnh sát không nhượng bộ
“Tôi thật sự sợ hãi. Chẳng có đường thoát thân, mọi chuyện tôi có thể làm bây giờ là chiến đấu cho đến cùng” - hãng tin AFP dẫn lời một người biểu tình đang cố thủ bên trong trường đại học. Trước thế tấn công của cảnh sát, những người biểu tình dùng mọi thứ trong tầm tay để thiết lập rào chắn và đốt lửa tại một trong những ngõ ra vào trường.
Trong nỗ lực hòa giải, Chủ tịch PolyU Teng Jin-guang đã ra điều đình với cảnh sát để lực lượng này đồng ý tạm hoãn truy quét để những người bên trong có thể đi ra ngoài. Tuy nhiên, một khi ra khỏi, người biểu tình buộc phải đầu hàng nhà chức trách. Tính đến trưa 18-11, đã có khoảng 100 người bị bắt khi cố rời khỏi khu vực trên và 38 người đã phải nhập viện.
Người biểu tình cố thủ tại ĐH Bách khoa Hong Kong trước vòi rồng của cảnh sát tối 17-11.Ảnh: SCMP
Chiều 18-11, gần 300 người biểu tình tuần hành dọc theo đại lộ Humphreys, hô vang khẩu hiệu “Tiến đến ĐH Bách khoa, bảo vệ sinh viên”. Đám đông cố gắng vượt qua hàng rào cảnh sát để giải cứu người mắc kẹt, song một số khác bị thương do dính đạn hơi cay và vòi rồng. Một số phụ huynh các sinh viên đã đến hiện trường và khẩn cầu cảnh sát đừng sử dụng bạo lực đối với con em họ.
Từ sáng 17-11, cảnh sát đã bắt đầu triển khai hơi cay và vòi rồng để giải tán đám đông đang lớn dần ở đây. Người biểu tình tiến hành chống trả bằng cung tên và sử dụng súng cao su phóng pháo sáng, đốt lửa tại các tòa nhà và cây cầu gần trường. Một sĩ quan được ghi nhận trúng tên vào chân trong khi một cảnh sát khác bị ném bi sắt tự chế vào mặt nhưng rất may không gây ra thương tích.
Đến tối cùng ngày, truyền thông Hong Kong ghi nhận cảnh sát đã bắn ít nhất hai phát đạn khi một đối tượng quá khích lái xe tông thẳng vào đội hình cảnh sát. Cảnh sát và người biểu tình đụng độ dữ dội trên đường Austin và Nam Chatham bên ngoài trường. Mục tiêu của hai bên là giành được quyền kiểm soát một cây cầu nối liền giữa trường và hệ thống xe điện Hùng Hám gần khu vực đường hầm xuyên cảng Hong Kong bị chặn.
Theo đài CNA, một điểm đáng chú ý trong các vụ biểu tình gần đây đó là tính đối kháng và bạo lực đã gia tăng đáng kể ở cả hai bên so với những tháng đầu tiên. Theo đó, phong trào biểu tình ở Hong Kong đã chuyển từ một chuỗi các cuộc tuần hành ôn hòa sang trạng thái căng thẳng khi người biểu tình tấn công cảnh sát bằng vũ khí gây sát thương cao, còn lực lượng trị an sử dụng hơi cay và các thiết bị trấn áp biểu tình trên diện rộng.
Đáng lo ngại hơn, đa số người dân Hong Kong khi được phỏng vấn cho biết họ đang dần thích nghi và cảm thấy “bình thường” trước các diễn biến trên. Kết quả khảo sát hồi tháng 10 cho thấy số người ủng hộ các cuộc biểu tình ôn hòa giảm từ 65% xuống còn 46%. Hầu hết người tham gia khảo sát còn cho rằng việc cực đoan hóa là không thể tránh khỏi chừng nào chính quyền đặc khu chưa đồng ý đáp ứng các yêu cầu của người biểu tình.
52% người tham gia khảo sát cũng cho biết họ không còn niềm tin vào cảnh sát Hong Kong. “Trong khi cảnh sát Hong Kong đã cho thấy họ có sức chịu đựng và kiềm chế hết sức kinh ngạc trong khoảng năm tháng đầu tiên, giờ đây lực lượng này liên tục áp dụng các chiến thuật cứng rắn và công khai chỉ trích người biểu tình” - CNA giải thích.
Theo GS Wilson Wong thuộc ĐH Trung Văn Hong Kong, nếu không có biện pháp hòa giải trong thời gian sớm nhất, cả hai bên đều sẽ bị nhấn chìm. Ông khẳng định một xã hội văn minh như Hong Kong dù mất hàng chục năm để gầy dựng đã bị phá hủy chỉ trong một buổi tối. Đối với người biểu tình, ông Wong kêu gọi phong trào hãy quay về với tinh thần ôn hòa như ban đầu khi cho rằng đây là cách duy nhất để đem lại những tín hiệu tích cực và dễ dàng nhận được sự đồng cảm hơn từ phía công luận.
Tòa án Tối cao Hong Kong ngày 18-11 tuyên bố luật cấm người biểu tình đeo mặt nạ được ban hành hôm 4-10 là không phù hợp với Luật Cơ bản Hong Kong. Luật này quy định bất kỳ ai đeo mặt nạ ở nơi công cộng nếu bị phát hiện có thể ngồi tù một năm và đóng phạt 73 triệu đồng.
Trung Quốc lên tiếng ủng hộ chính quyền Hong Kong
Sáng 18-11, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc (TQ) Ngô Khiêm khẳng định chấm dứt bạo lực và khôi phục trật tự là nhiệm vụ cấp bách nhất đối với Hong Kong. Ông Ngô cũng cho biết các lực lượng quân sự đại lục hiện đang đồn trú ở Hong Kong cam kết sẽ “bảo vệ an ninh quốc gia và sự ổn định của TP”.
Trong khi đó, Nhân Dân Nhật Báo - cơ quan ngôn luận chính thức của Đảng Cộng sản TQ - đăng bài xã luận ngày 18-11 nhấn mạnh sẽ không có thỏa hiệp về vấn đề Hong Kong, còn tờ Hoàn Cầu Thời Báo gọi những người biểu tình là “kẻ khủng bố”.
Vào tối 17-11, cảnh sát Hong Kong đã ra lời kêu gọi người biểu tình dừng mọi hành động sử dụng “các loại vũ khí nguy hiểm như cung tên hay bom xăng” hoặc lực lượng trị an buộc phải “sử dụng đạn thật để đáp trả”. Hiện biện pháp chủ yếu được cảnh sát Hong Kong sử dụng để đối phó người biểu tình là dùng đạn hơi cay và vòi rồng.
Mỹ quan ngại về diễn biến ở Hong Kong
Một quan chức cấp cao Mỹ giấu tên ngày 18-11 (giờ Việt Nam) khẳng định Washington phản đối “việc sử dụng vũ lực không thể biện minh” của cảnh sát Hong Kong đối với người biểu tình tối 17-11.
“Chúng tôi lên án việc sử dụng vũ lực không thể biện minh và kêu gọi tất cả các bên đối thoại mang tính xây dựng. Như Tổng thống Donald Trump đã nói, Mỹ kỳ vọng Bắc Kinh tôn trọng các cam kết, bảo vệ tự do và hệ thống pháp luật của Hong Kong” - hãng tin Reuters dẫn phát biểu của quan chức này nêu rõ.