"Cối xay thịt" Ras al-Ain, Syria: Vì sao Thổ tung hết sức truy cùng giết tận người Kurd?

Ras al-Ain nguy ngập, cuộc thảm sát chỉ tính từng giờ?

Sáng 20/10, mặc dù lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố đã chiếm giữ trung tâm thị trấn Ras al-Ain, tuy nhiên phần phía đông thị trấn giao tranh dữ dội vẫn đang tiếp diễn trong bối cảnh các chiến binh người Kurd bị bao vây.

Trong cuộc phỏng vấn của hãng tin NBC News (Mỹ) đêm 19/10, tướng Mazlum Kobane, chỉ huy cao cấp của Lực lượng dân chủ Syria (SDF) do người Kurd lãnh đạo nói rằng ông đã thông báo với đối phương về việc các chiến binh người Kurd sẽ rút khỏi Ras al-Ain.

Nhiều tay súng người Kurd đang bị mắc kẹt tại "nồi hầm" Ras al-Ayn khi bị các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ bao vây.

Tuy nhiên lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và phiến quân Quân đội Quốc gia Syria (SNA) không chấp thuận cho đối phương rút quân (được cho là một phần của thỏa thuận giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ) và tuyên bố sẽ tiêu diệt toàn bộ các chiến binh người Kurd.

Ras al-Ain có vị trí chiến thuật quan trọng tới mức nào mà khiến Thổ Nhĩ Kỳ (mặc dù đã tuyên bố tạm dừng chiến dịch quân sự sau thỏa thuận Mỹ - Thổ) lại tiếp tục tung ra các cuộc tấn công?

Tại sao Thổ Nhĩ Kỳ quyết tiêu diệt toàn bộ các chiến binh người Kurd đang bị bao vây ở Ras al-Ain dù biết rằng giao tranh đô thị sẽ khiến lực lượng của mình thiệt hại nặng?

Mất Ras al-Ain sẽ biến giấc mơ độc lập của người Kurd "tan theo mây khói"?

Chúng ta cần quay trở lại 2 chiến dịch quân sự diễn ra trước đây tại Ras al-Ain trong cuộc nội chiến Syria để hiểu rõ hơn về vị trí quan trọng về chiến thuật của khu dân cư này.

Tháng 11/2012, nhóm khủng bố Jabhat al-Nusra (nay là Hayyat Tahrir al-Sham) và phiến quân Quân đội Syria Tự do (FSA) đã tấn công các vị trí của Quân đội Arab Syria (SAA) và đẩy lui quân chính phủ khỏi thành phố.

8 tháng sau đó, Đơn vị bảo vệ nhân dân (YPG) của người Kurd và các phiến quân FSA ôn hòa hơn đã nắm quyền kiểm soát sau khi giao tranh dữ dội khiến Jabhat al-Nursa phải rút khỏi thị trấn vào ngày 21/7/2013.

YPG đã liên tục cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn Jabhat al-Nursa trong các giao tranh vào năm 2013 và nhóm khủng bố cũng xác nhận việc vũ khí cũng như hậu cần được tiếp tế từ lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ.

Các chiến binh người Kurd từ al-Hasakah trong một vị trí phòng thủ trước nhóm khủng bố Jabhat al-Nursa tại Ras al-Ain năm 2013.

Kể từ năm 2013 cho tới khi Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố triển khai chiến dịch "Mùa xuân Hòa bình", Ras al-Ain được kiểm soát bởi YPG cùng các nhóm dân quân địa phương và sau này là Lực lượng dân chủ Syria (SDF) với hậu thuẫn của Hoa Kỳ.

Việc Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát Ras al-Ain được cho là sẽ có hai tác động chiến thuật đến tương lai của người Kurd ở miền bắc Syria.

Đầu tiên là vị trí "yết hầu giao thông" này bị cắt đứt sẽ cô lập các khu vực mà người Kurd vẫn đang kiểm soát ở phía tây (của cái gọi là nhà nước Rojava độc lập) khỏi khu vực căn cứ chính ở tỉnh Hasakah.

Thứ hai, Ras al-Ain sẽ là một bàn đạp quan trọng và đảm bảo một tuyến tiếp vận từ Thổ Nhĩ Kỳ giúp phiến quân SNA mở rộng kiểm soát ở các khu vực rộng lớn hơn ở phía đông Syria, bao gồm cả thành phố Hasakah.

Tỉnh Hasakah được coi là khu vực tối quan trọng cho kế hoạch ly khai khỏi Syria của người Kurd trong tương lai vì đây là nơi được đánh giá là có tiềm năng phát triển kinh tế lớn nhất ở Syria cả về trữ lượng dầu mỏ lẫn nông nghiệp.

Kiểm soát Ras al-Ain không những cô lập người Kurd ở phía tây mà còn giúp lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ nối thông tuyến tiếp vận quan trọng để mở rộng kiểm soát về hướng Raqqa và al-Hasakah trong một cuộc xung đột với quân đội Syria trong tương lai.

Kiểm soát Ras al-Ain cũng là một chiến thắng tinh thần của "Tân đế chế Ottoman"?

Với khoảng 30.000 người trước chiến tranh, Ras al-Ain là trung tâm hành chính của quận cùng tên và là khu dân cư lớn thứ ba ở tỉnh al-Hasakah nằm trên tuyến biên giới Syria-Thổ Nhĩ Kỳ.

Thành phần dân tộc trong thị trấn chủ yếu là người Arab và một số lượng đáng kể người Kurd, người Syriac/Assyria và một cộng đồng nhỏ người Armenia và Chechnya.

Khu vực Ras al-Ain đã có người ở từ thời đại đồ đá mới (khoảng 8.000 năm trước CN). Dưới thời La Mã nó được gọi là Rhesaina và Byzantine nó được gọi là Theodosiopolis.

Thị trấn rơi vào tay người Arab vào năm 640 và đã bị phá hủy và xây dựng lại nhiều lần do nơi đây liên tục là chiến trường giữa các triều đại của người Hồi giáo đối địch nhau thời trung cổ.

Khói bốc lên sau do chiến sự tại Ras al-Ain nhìn từ Ceylanpinar của Thổ Nhĩ Kỳ.

Vào thế kỷ 19, một doanh trại và pháo đài với 1.000 lính Ottoman đã được xây dựng tại đây để kiểm soát khu định cư của những người tị nạn Chechnya sau khi họ phải đi lánh nạn khỏi các chiến dịch của Nga tại Kavkaz.

Ras al-Ain cũng là một địa danh quan trọng của cuộc diệt chủng nhằm vào người Armenia của Đế chế Ottoman (hiện tại Thổ Nhĩ Kỳ vẫn bác bỏ quan điểm của Armenia mô tả đây là cuộc diệt chủng).

Từ năm 1915, 1,5 triệu người Armenia đã bị trục xuất khỏi Anatolia (bán đảo Tiểu Á, nay là 3/4 lãnh thổ của Thổ Nhĩ Kỳ ở phía tây), nhiều người buộc phải di chuyển vào sa mạc Syria.

Khoảng 80.000 người Armenia, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em, đã bị giết trong các khu định cư được Đế chế Ottoman thiết lập gần Ras al-Ain. Đối với người Armenia, bên cạnh các khu định cư ở tỉnh Deir Ezzor, Ras al-Ain "đồng nghĩa với sự đau khổ của người Armenia".

Hiệp ước Ankara năm 1921 đã chia cắt khu dân cư này làm đôi với huyện Ceylanpinar ở phía bắc thuộc Thổ Nhĩ Kỳ và thị trấn Ras al-Ain ở phía nam thuộc Syria.

Dựa trên các câu chuyện lịch sử đẫm máu liên quan Ras al-Ain, việc kiểm soát thị trấn ngoài ý nghĩa chiến thuật còn đánh dấu một chiến thắng tinh thần của một "Tân đế chế" theo quan điểm của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan để chuẩn bị cho các cuộc bầu cử cam go sắp diễn ra.