Thỏa thuận giữa người Kurd và chính phủ Syria
Tối ngày 13/10, Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd lãnh đạo đã đạt được một thỏa thuận đột phá với chính phủ Syria sau khi các động tác từ bỏ "đối tác địa phương"của Mỹ dẫn tới Chiến dịch Mùa xuân Hòa bình của Thổ Nhĩ Kỳ.
Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia thành viên NATO và là đồng minh chủ chốt của Hoa Kỳ ở phía đông Địa Trung Hải.
Ankara coi SDF là một nhóm khủng bố có liên quan đến Đảng Công nhân người Kurd (PKK). Vì vậy, khó có thể hi vọng rằng lính Mỹ sẽ chiến đấu thay mặt cho người Kurd Syria.
Tình hình ở phía đông sông Euphrates và khu vực Manbij trước thỏa thuận Mỹ-Thổ hôm 17/10.
Các đơn vị của Quân đội Syria đã được triển khai tại Manbij, sân bay Tabqah, đập Tabqah, Ain Issa và các khu vực trọng yếu khác ở phía đông Aleppo, phía tây al-Hasakah và miền nam Raqqah.
Nga, vốn là trung gian hòa giải chính giữa SDF và Damascus, cũng đã gửi quân cảnh tới Manbij. Các chi tiết chính thức của thỏa thuận vẫn chưa được tiết lộ.
Nga tuyên bố sẽ tiếp tục duy trì vai trò của mình tại Syria bất chấp thỏa thuận giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ.
Thỏa thuận giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ
Ngày 17/10, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cho biết một thỏa thuận đã đạt được sau cuộc hội đàm với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan tại Ankara.
Thổ Nhĩ Kỳ đã đồng ý tạm thời ngưng tấn công ở đông bắc Syria và tạo điều kiện cho lực lượng người Kurd rút khỏi "vùng an ninh" sâu 32 km.
Chiến dịch Mùa xuân Hòa bình theo đó sẽ bị trì hoãn trong vòng 120 giờ (5 ngày) và nếu SDF thực thi thỏa thuận thì có thể Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không cần tới hoạt động quân sự để kiểm soát khu vực mà họ muốn tiến quân.
Về phần mình, SDF đã tuyên bố rằng họ đang thực hiện lệnh ngừng bắn. Tuy nhiên, việc họ rút quân khỏi "khu vực an ninh" vẫn đang là câu hỏi vì người Kurd đang hiểu rằng lệnh ngừng bắn chỉ áp dụng ở các khu vực Ras al-Ayn và Tal Abyad.
Người Kurd đang hiểu rằng thỏa thuận giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ chỉ diễn ra trong khu vực chiến sự những ngày gần đây.
Cuộc "chạy nước rút" trong vòng 120 giờ của quân đội Syria?
Cho tới nay chính phủ Syria đã không đưa ra bình luận chính thức về thỏa thuận với SDF tuy nhiên Tổng thống Bashar al-Assad đã trực tiếp chỉ trích thỏa thuận giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ và lên án Chiến dịch Mùa xuân Hòa bình là một "cuộc xâm lược trắng trợn".
Tuy cả Quân đội Arab Syria (SAA) và lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ đều đang củng cố binh lực ở các vị trí mà họ đối mặt, người Syria cũng không vội vàng để bắt đầu một cuộc chiến tranh với Thổ Nhĩ Kỳ thay mặt cho SDF.
Trong tình thế hiện tại của SAA, chiến lược tốt nhất là ngăn chặn các hướng tiến bộ có thể của đối phương thay vì giao chiến trực tiếp với Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và phiến quân Quân đội Quốc gia Syria (SNA).
Điều này biến 120 giờ ngưng bắn thành một cuộc chạy đua với thời gian, với mục tiêu chính là chiếm được càng nhiều lãnh thổ càng tốt, trước khi Thổ Nhĩ Kỳ nổ súng trở lại. Tình hình hiện tại ở Manbij là một minh chứng cho chiến thuật này.
Một chiếc T-72 "Shafrah" của SAA trên đường đến thị trấn Kobani.
Cho tới thời điểm hiện tại, SAA chỉ mới kiếm soát một số vị trí trọng yếu ở phía bắc của tả ngạn sông Euphrate.
Một khu vực rộng lớn và tương đối nguy hiểm, nơi tàn quân IS vẫn đang lẩn quất ở phía nam thuộc tỉnh Deir Ezzor vẫn chưa được tiếp cận.
Theo zamanalwsl.net, một trang tin ủng hộ phiến quân Syria, việc tiếp cận khu vực nói trên của SAA sẽ gặp rất nhiều khó khăn vì đa phần các cây cầu nối giữa hai bờ sông Euphrate đã hoàn toàn bị phá hủy.
Vị trí của các cây cầu bắc qua sông Euphrates nối các vùng chính phủ và người Kurd kiểm soát.
Trong các chiến dịch quân sự nhằm vào IS trước đây, không quân Mỹ và Nga đã tìm cách phá hủy gần như toàn bộ các cây cầu đường bộ và đường sắt, chỉ để lại những cây cầu được xây dựng trên những con đập lớn như đập Euphrates, Tishreen và Baath.
Mục tiêu chung của các cuộc không kích này là ngăn chặn việc di chuyển của các lực lượng vũ trang đối phương sang vùng mà mình quản lý cũng như chặn đường tháo chạy của IS.
Hiện tại chỉ 3 hệ thống cầu nối hai bờ sông Euphrates được xây dựng trên các con đập Euphrates, Baath và Tishreen là còn có có khả năng sử dụng để di chuyển quân đội Syria.
Cùng với việc triển khai nhanh chóng của SAA tại phía bắc trong những ngày gần đây, thời gian 120 giờ (cho tới ngày 22/10) được cho là đủ để họ đưa một lực lượng lớn vượt sông và tiếp quản toàn bộ tỉnh Deir Ezzor.
Việc tiếp quản có thể sẽ phải thực hiện ngay trước cuộc gặp của Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan.
Cả Mỹ và Nga đồng thời đã phủ quyết các nỗ lực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc để thông qua một nghị quyết lên án hành động quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ ở phía đông bắc Syria.
Nếu đây thực sự là một phần của hoạt động phối hợp không công khai giữa các cường quốc liên quan đến cuộc xung đột, có thể chiến tranh ở Syria sẽ kết thúc bằng một thỏa thuận chính trị được mong đợi từ lâu.
Tuy nhiên, từ nay cho tới lúc đó, lực lượng quân sự nào kiểm soát được càng nhiều lãnh thổ và tài nguyên thiên nhiên sẽ càng có lợi trong một chính phủ chia sẻ quyền lực tương lai của Syria.
Quân tiếp viện SAA từ al-Hasaka tiến vào khu dân cư Manajir cách thị trấn biên giới Ras al-Ayn nơi đang là mặt trận lớn nhất giữa Thổ Nhĩ Kỳ và người Kurd chỉ 19,4 km.