Lộ vũ khí "độc" liên quân Saudi Arabia: Phiến quân Houthi chạy re kèn ở Hodeidah

LTS: Trang tin Middle East Eye vừa giới thiệu một bài viết đặc biệt mang tựa đề "How Saudi cash is luring desperate Yemenis onto the battlefield" hé lộ về thứ vũ khí vũ khí "vô địch" đem lại chiến thắng cho Liên quân Arab ở Hodeidah, Yemen.

Những khoản tiền khổng lồ được chi ra cho trận chiến diễn ra tại thành phố cảng chiến lược Hodeidah đang thu hút ngay cả những người vừa chạy trốn khỏi thành phố.

Trước khi cuộc chiến tại Yemen diễn ra, âm thanh lớn nhất mà người đàn ông 39 tuổi Fuad có thể nghe thấy là tiếng những chiếc máy bay dân dụng cất cánh từ một sân bay gần nhà ở khu phố al-Rabasah kế cận thành phố Hodeidah.

Fuad kiếm sống bằng nghề chuyển phát nhanh trên một chiếc xe máy, anh có vợ, bốn đứa con và gia đình anh càng ngày càng có nhu cầu về tài chính nhiều hơn. Nhưng rồi tiếng động cơ phản lực của máy bay dân dụng đã bị che khuất bởi những âm thanh của chiến tranh.

Vào tháng 3 năm 2018, chiến dịch Hodeidah bắt đầu. Lực lượng liên quân Arab do Saudi dẫn đầu và các đồng minh Yemen của họ bắt đầu cuộc tấn công vào thành phố cảng - cửa ngõ cho hàng viện trợ nhân đạo và nhập khẩu vào Yemen và đang được kiểm soát bởi phiến quân Houthi kể từ năm 2015.

"Chúng tôi ở trong một trại tị nạn tạm thời ở tỉnh Ibb trong 2 tuần và không có sự giúp đỡ nào hơn từ các tổ chức cứu trợ. Chỉ có một số người tị nạn hảo tâm đã chia sẻ cho chúng tôi một ít thức ăn. Sau đó, tôi bắt buộc phải đi tìm việc".

Quân chỉnh phủ tiến về Hodeidah, sát cánh cùng liên quân do Saudi Arabia dẫn đầu để hợp vây Houthi.

"Hãy chiến đấu và trở nên giàu có"

Vào cuối tháng 6, Fuad (yêu cầu giấu tên trong bài viết) bán xe máy. Sau đó, anh và gia đình đã gia nhập đoàn người gồm hơn 35.000 gia đình (Theo ước tính của Liên Hợp Quốc ) rời khỏi khu vực này.

Đầu tiên, họ đi đến tỉnh Ibb, một khu vực an toàn hơn dưới sự kiểm soát của Houthi sau một chuyến đi xe buýt 6 giờ trên quãng đường 165km.

Fuad nói: Mức lương hấp dẫn cho các trận đánh quan trọng. "Những người dân di tản khỏi Hodeidah hy vọng sẽ giải phóng tỉnh này khỏi Houthi", anh nói. "Họ đã mạo hiểm để đi tới các khu vực đã được giải phóng để có thể tái tham gia trận chiến tại Hodeidah".

Công việc mà Fuad tìm thấy cuối cùng đã đưa anh về nhà, nhưng lần này không có gia đình anh đi cùng.

"Chiến binh tham chiến ở Hodeidah nhận được hơn 1.000 USD trong khi tham chiến ở Taiz chỉ nhận được 120 USD.

Trận chiến đang diễn ra tại Hodeidah dự kiến sẽ là một trong những trận chiến dữ dội nhất trong cuộc chiến tranh Yemen kéo dài ba năm. Nó không phải là nơi dành cho dân thường.

Trên khắp thành phố, các tổ bắn tỉa, các địa đạo - giao thông hào và các chốt kiểm soát mọc lên khắp nơi. Houthi đã gài mìn để phòng thủ rải rác xung quanh vùng ngoại ô của thành phố.

Truyền thông Houthi tố cáo rằng một cuộc không kích của liên quân đã tấn công một xe buýt chở đầy dân thường tị nạn hướng đến Taiz.

Hiện tại trên mặt trận khá im ắng, nhưng cả hai phía đang tiếp tục gửi tiếp viện đến khu vực.

Lực lượng trung thành với Tổng thống Abd Rabbuh Mansour Hadi cần các chiến binh thông thuộc về đường phố và vùng ngoại ô, sân bay và đường giao thông trong thành phố. Vậy còn ai tốt hơn những người vừa mới rời khỏi đây?

Một người bạn nói với Fuad về một trại huấn luyện, cách Lahj 180km về phía nam, được kiểm soát bởi lực lượng Yemen ủng hộ Hadi.

Cuộc chiến ở Hodeidah hết sức khốc liệt.

Ở đó, phụ nữ và trẻ em được sống trong các lán trại, trong khi những người đàn ông trở về Hodeidah để chiến đấu với mức lương cao, được trả bởi Arab Saudi bằng đồng Rial Saudi, một loại tiền tệ ổn định hơn so với tiền Yemen đã bị mất giá.

"Một số bạn bè của tôi đã tham gia lực lượng ủng hộ Hadi trong các trận đánh xung quanh Hodeidah." Fuad nói, "và họ nhận được 4000 Saudi Rial (Khoảng 1065 USD) mỗi tháng, vì vậy đây là một món hời."

Fuad đã so sánh số tiền này với 120 USD mà Fuad có thể kiếm được từ công việc chuyển phát nhanh trước đây hay 60 USD cho lao động chân tay tại Hodeidah.

Nhưng để đến trại huấn luyện là một vấn đề khác.

Houthi không để Fuad rời Ibb và đi vào lãnh thổ của các lực lượng ủng hộ Hadi, bất chấp việc anh cố thuyết phục họ rằng anh ta sẽ làm việc cho những người bạn cũ.

"Cuối cùng, một người bạn mách nước với tôi rằng có những kẻ buôn người có thể giúp di chuyển tới đó qua các khe núi và thung lũng", anh kể.

Chuyến đi này có giá 60 USD và mất 8 giờ, Fuad đã đưa gia đình đi dọc các tuyến đường mòn, vượt qua các trạm kiểm soát Houthi. Vào ngày 8/7, Fuad và gia đình đã đến một trại huấn luyện ở sa mạc al-Ribat của tỉnh Lahj, nơi có khoảng 120 gia đình đã đến từ Hodeidah.

Được xây dựng vào cuối tháng 6, trại này được các binh lính ủng hộ Hadi bảo vệ và có các lều tạm thời không có tác dụng chống mưa và trở nên quá nóng dưới ánh mặt trời giữa trưa. Lều trại không kín đáo tới mức ở các chỗ hở gió thổi ra âm thanh của trẻ em la hét.

Có rất ít thực phẩm và các yếu tố cần thiết khác bao gồm phòng vệ sinh và nước sạch khan hiếm. Nhưng nó an toàn.

Mức lương hấp dẫn cho các trận đánh quan trọng

Khi Fuad đã thu xếp xong cho gia đình an toàn, anh đã gọi cho một nhà tuyển dụng lính đánh thuê để chiến đấu ở Hodeidah và nhanh chóng chấp nhận một thỏa thuận để chiến đấu trong 3 tháng.

Theo lời Jamail, một Sĩ quan quân đội Yemen ở tỉnh Lahj, được giao nhiệm vụ tuyển mộ những người như Fuad: "Những người dân di tản khỏi Hodeidah hy vọng sẽ giải phóng tỉnh này khỏi Houthi", anh nói. "Họ đã mạo hiểm để đi tới các khu vực đã được giải phóng để có thể tái tham gia trận chiến tại Hodeidah".

Vào đầu tháng 7, các lực lượng ủng hộ Hadi đang bao vây Hodeidah đã tuyên bố rằng họ có 7.000 tân binh từ thành phố đã cam kết tham gia trận chiến theo nhiều đợt.

Jamail nói rằng hàng trăm người từ Hodeidah đã tới trại vào tháng 7, gần như tất cả những người đàn ông như Fuad đã đăng ký để tham gia. Fuad có kế hoạch chiến đấu trong 3 tháng, sau đó sử dụng số tiền đó để thuê một căn nhà ở tỉnh Aden.

Phần thưởng cho việc đối đầu với Houthi rất hứa hẹn trên chiến trường đẫm máu nhất của Yemen.

Nhưng điều đó không có nghĩa là "bữa tiệc bày sẵn" cho những người dân tị nạn. Othman, một cựu chiến binh tham chiến trong phe ủng hộ Hadi, đã chiến đấu ở Saada từ năm ngoái, nhưng đã rời khỏi hàng ngũ vào tháng 3 khi anh nhận ra một vấn đề.

Binh sĩ của liên quân Saudi Arabia tấn công Hodeidah.

Anh nói rằng lực lượng ủng hộ Hadi trả mức lương quyến rũ trên chỉ để ném họ vào cối xay thịt:

"Chiến binh tham chiến ở Hodeidah nhận được hơn 1000 USD trong khi tham chiến ở Taiz chỉ nhận được 120 USD. Lý do chính là trận chiến Hodeidah rất nguy hiểm và rất quan trọng đối với các lực lượng ủng hộ Hadi. Vì vậy, họ trả mức lương quyến rũ để khuyến khích mọi người tham gia.

Những người di tản tuyệt vọng này là nạn nhân tận hai lần, một lần khi họ chạy trốn khỏi nhà của họ và sau đó là khi họ tham gia trận chiến".

Adhl Mohammed, giáo sư xã hội học tại Đại học Taiz, nói rằng sự nghèo đói của việc chạy trốn đã thúc đẩy cuộc xung đột tiếp diễn.

"Tôi không thấy những người giàu chiến đấu trên tiền tuyến vì họ quá bận rộn tận hưởng cuộc sống của họ. Chỉ những người tuyệt vọng mới tham gia với hy vọng có một cuộc sống tốt đẹp hơn."

Lựa chọn ít tồi tệ nhất

Fuad, lúc này đã là một chiến binh và đã quay trở lại Hodeidah vào ngày 25 tháng 7, nơi anh dự kiến sẽ tham chiến gần sân bay, gần khu phố nơi anh ở.

Cả anh và gia đình anh đều không muốn điều này, nhưng anh đang nghĩ về tương lai, tiết kiệm đủ số tiền thông qua chiến đấu để có thể thuê một căn nhà cho gia đình ở Aden.

""Chiến đấu là lựa chọn tốt nhất với tôi lúc này bởi vì tôi sẽ nhận được số tiền mà sẽ giúp đỡ gia đình tôi. Nếu tôi bị giết trên chiến trường thì sau đó chính phủ sẽ phải hỗ trợ gia đình tôi. Tôi không muốn phải cầu xin sự giúp đỡ của người khác.".

"Một số người có hai lựa chọn," anh nói. "Hoặc là chứng kiến con cái của họ chết đói trong các trại tị nạn hoặc tham gia trận chiến. Họ lựa chọn chiến đấu để cứu con cái của họ.".

Nhưng Fuah cũng như gia đình anh vẫn còn tồn tại sự lo lắng. Trên tất cả, anh sợ rằng sẽ không bao giờ gặp lại vợ và con của mình nữa.

"Ngay cả khi tôi nhận được tiền từ chiến đấu, nó vẫn không tốt hơn so với cuộc sống trước đây của tôi, làm việc chuyển phát trên xe máy tốt hơn là chiến đấu vì tiền. Tôi vẫn còn mơ thấy cảnh yên bình tại khu phố của mình và sự an toàn của công việc trước đây".