SOHA NEWS
Iran đã lên tiếng phản đối kịch liệt đòi hỏi của Mỹ, trong đó yêu cầu các chuyên gia hạt nhân Liên Hợp Quốc (LHQ) tới khảo sát các căn cứ quân sự của Iran sau khi Washington xem xét lại các thỏa thuận hạt nhân giữa Tehran và 6 cường quốc trên thế giới, trong đó có Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gọi thỏa thuận hạt nhân nói trên – được kí kết dưới thời ông Obama – là "thỏa thuận tồi tệ nhất lịch sử." Hồi tháng Tư, ông cũng yêu cầu rà soát lại xem liệu có nên dừng trừng phạt Iran vì các vấn đề hạt nhân hay không.
Đại sứ Mỹ tại LHQ, bà Nikki Haley, tuần trước đã thúc giục Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tới kiểm tra các căn cứ quân sự của Iran để chắc chắn rằng nước này không che giấu hoạt động hạt nhân đáng ngờ nào.
Phát ngôn viên chính phủ Iran Mohammad Baqer Nobakht trả lời trong cuộc phóng vấn trên tivi cho biết: "Các căn cứ quân sự của Iran là bất khả xâm phạm. Mọi thông tin tại đây đều là tin tuyệt mật. Iran sẽ không bao giờ cho phép các hành động như vậy. Đừng bao giờ mơ tưởng tới chuyện đó."
Theo luật Mỹ, cứ mỗi 90 ngày, Bộ Ngoại giao phải báo cáo lại cho Quốc Hội liệu Iran có tuân thủ thỏa thuận hạt nhân hay không. Hạn tiếp theo sẽ rơi vào khoảng tháng 10, và ông Trump cho biết sẽ tuyên bố Iran không tuân thủ thỏa thuận sau thời hạn trên.
Theo thỏa thuận, đại diện quốc tế có thể yêu cầu kiểm tra các cơ sở của Iran nếu phát hiện được dấu hiệu hoạt động liên quan đến hạt nhân.
Các chuyên gia IAEA đã chứng nhận Iran hoàn toàn tuân thủ thỏa thuận. Iran đã giảm thiểu đáng kể trữ lượng Uranium làm giàu và đảm bảo sẽ không sử dụng chúng để làm vũ khí hạt nhân. Đổi lại, Iran sẽ được gỡ bỏ các trừng phạt quốc tế làm suy yếu nền kinh tế phụ thuộc vào dầu mỏ của nước này.
Iran đã liên tục từ chối các chuyến thăm của đại diện LHQ tới các căn cứ quân sự, cho rằng đây là việc không cần thiết và hoàn toàn vượt khỏi thẩm quyền của IAEA.
Theo điều khoản năm 2015, Iran sẽ không được gỡ bỏ cấm vận cho tới khi IAEA hoàn toàn hài lòng với việc đóng băng các chương trình hoạt động và nghiên cứu hạt nhân của Tehran.
Iran cũng lo ngại các chuyến kiểm tra căn cứ quân sự cũng sẽ vô tình giúp IAEA phát hiện những thông tin tình báo Iran đang nắm giữ về Mỹ và Israel.
Ali Akbar Velayati, cố vấn hàng đầu của Nhà lãnh đạo tối cao Ayatollah Ali Khamenei, người nắm quyền lực cao nhất tại Iran, cho biết: "Nước Mỹ sẽ đem giấc mơ được kiểm tra các căn cứ quân sự của Iran xuống địa ngục. Việc đó sẽ không bao giờ xảy ra đâu."