Loại quả kén người ăn giúp Việt Nam thu 4 tỷ USD trong năm 2025

Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), ước tính kim ngạch xuất khẩu rau quả năm 2025 đạt khoảng 8,59 tỷ USD, tăng gần 20% so với năm 2024. Trong đó, động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ các loại trái cây chủ lực như: sầu riêng, chuối, xoài, mít, dừa, bưởi.

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội rau quả Việt Nam, cho biết, xuất khẩu sầu riêng năm 2025 tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, bất chấp những khó khăn từ sự cố vàng O, cadimi và sẽ cán đích khoảng 4 tỷ USD.

Theo ông Đặng Phúc Nguyên, thành công nhất của mặt hàng sầu riêng là Việt Nam đã kịp thời triển khai các biện pháp kiểm soát, nâng cao chất lượng, xử lý thành công sự cố cadimi và vàng O đáp ứng yêu cầu của thị trường Trung Quốc.

Chỉ sau một thời gian ngắn bị ảnh hưởng, xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc của Việt Nam đã phục hồi mạnh mẽ, vươn lên chiếm lĩnh ưu thế ở thị trường này, trong khi Thái Lan cũng gặp khó tương tự.

Trước đó, thống kê từ Cục Hải quan, giá trị xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam trong tháng 10/2025 đạt 572.663 USD, đưa tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này lên hơn 3,3 tỷ USD trong 10 tháng tính từ đầu năm nay. Đáng nói, sầu riêng đã tăng 10,4% so với cùng kỳ năm ngoái, đây được xem là dấu mốc mới giúp sầu riêng lấy lại vị thế là "vua trái cây".

Trong đó, Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu sầu riêng lớn nhất của Việt Nam với giá trị nhập khẩu tháng 10 là 562.030 USD, chiếm tỷ trọng 94,35% tổng giá trị xuất khẩu. Các thị trường lớn khác là: Papua New Guinea, Hồng Kông (Trung Quốc), Mỹ…

Việc này bất chấp những lo ngại ban đầu về việc Trung Quốc thu hoạch 2.000 tấn sầu riêng ở tỉnhHải Nam của nước này. Theo Viện Khoa học Nông nghiệp Hải Nam, diện tích canh tác tại đây tăng gần 4 lần sau 5 năm, từ 700 ha năm 2000 lên 2.600 ha vào 2025. Bình quân diện tích trồng sầu riêng của Trung Quốc tăng 30% một năm. Sầu riêng được trồng tại các vùng Tam Á, Bảo Đình, Lạc Đông và Lăng Thủy của đảo Hải Nam, trong đó khoảng 267 ha đã cho thu hoạch.

Đất nước tỷ dân là thị trường xuất khẩu chủ lực của sầu riêng Việt. Năm 2024, nước này nhập khẩu sầu riêng trị giá gần 7 tỷ USD, trong đó khoảng 40% từ Việt Nam (2,94 tỷ USD), theo số liệu Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương). Việc Trung Quốc trồng được sầu riêng, theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, chưa tạo ra mối đe dọa đáng kể với người trồng Việt.

Mặc dù đây là loại quả mang danh “vua trái cây” nhưng một số người lại không thể ngửi hay ăn được chúng. Nguyên nhân do nó chứa nhiều hợp chất hữu cơ dễ bay hơi.

Chủ yếu là các hợp chất chứa lưu huỳnh (như ethanethiol), tạo ra mùi nồng nàn giống hành tây thối, tỏi, nhựa thông, và cả mùi trái cây chín ngọt ngào; sự kết hợp của hơn 40 hợp chất, đặc biệt là hai chất ethyl (2S)-2-methylbutanoate and 1-(ethylsulfanyl)ethanethiol, tạo nên phức hợp mùi "vua trái cây" vừa hấp dẫn vừa "nặng mùi".

(Tổng hợp)