Sáng 24/11, bên hành lang Quốc hội, đại biểu, nhà sử học Dương Trung Quốc đã có những trao đổi xung quanh việc Hà Nội hoãn đặt tên đường đối với nhà tư sản Trịnh Văn Bô, người hiến hơn 5.000 lượng vàng cho Nhà nước, do chưa đạt được thống nhất với gia đình.
Ông Quốc cho biết, cá nhân ông có nhiều năm làm trong Hội đồng xét duyệt tên đường phố của Hà Nội và có một số nguyên tắc khi thực hiện việc này như người được xét đặt tên phải mất bao nhiêu lâu mới được công nhận.
Cùng với đó, trên cơ sở danh sách nhân vật phải tìm con đường, phố thích hợp nhất để đặt tên. Ví dụ như đường, phố đó phải nằm ở khu vực gần gũi với quê hương, địa bàn hoạt động... và cũng phải thể hiện ở quy mô, vị trí con đường...
"Đối với trường hợp của cụ Trịnh Văn Bô đã mất từ lâu và là người rất tiêu biểu. Chúng ta quan tâm đến nhiều đối tượng như anh hùng trong chiến tranh, các nhà hoạt động chính trị cách mạng thì những gương mặt, lớp người như cụ Bô rất hiếm và chỉ có ở một vài nơi, do đó nên ưu tiên", ông Quốc nói.
Cũng theo ông Quốc, trong việc xét đặt tên đường phố, về thủ tục không nhất thiết phải có thỏa thuận với gia đình, nhưng cũng cần tham khảo ý kiến.
"Gia đình cũng nên nhìn nhận việc đạt được sự tương xứng giữa con đường, phố với công lao của cụ Trịnh Văn Bô là rất khó.
Bởi vì, quỹ đất đai mình không chủ động được hoặc quy mô, vị trí trung tâm cũng rất khó. Do đó, nếu có sự thương thảo giữa cơ quan chức năng và gia đình để chia sẻ tất cả những khó khăn, tìm được tối ưu trong khả năng có thể thì sẽ không có trục trặc.
Còn khi để xảy ra trục trặc như với trường hợp của cụ sẽ để lại những hiệu ứng xã hội rất đáng buồn", ông Quốc nêu.
Trước thông tin, ông Trịnh Cần Chính (con trai cụ Bô) cho rằng con đường định đặt tên cụ Trịnh Văn Bô là ngắn và không tương xứng, ông Quốc cho hay, việc nói ngắn, dài, chưa tương xứng rất khó bình luận.
"Việc này thực sự tôi rất khó nói, bởi gia đình có những tâm cảm riêng, nhưng lẽ ra nếu có sự bàn thảo trước thì sẽ không xảy ra. Còn nếu chưa tìm được con đường phù hợp thì nên trao đổi với gia đình tạm gác lại, chờ con đường tương xứng hơn.
Khi đó, gia đình sẽ nhìn nhận thực tế hơn còn để như bây giờ thì thành chuyện lớn, không hay", ông Quốc bày tỏ.
Về việc đây không phải là lần đầu tiên hoãn đặt tên đường cụ Trịnh Văn Bô mà trước đây Hà Nội cũng đã dự định đặt tên cụ Bô nhưng không thành, ông Quốc nhấn mạnh:
"Đây là vấn đề của xã hội nên thành phố cũng cần có chủ kiến riêng và tham khảo ý kiến của gia đình. Tuy nhiên, việc tham khảo không có nghĩa gia đình đòi hỏi cái gì cũng đáp ứng cả mà phải rất thực tế".
Nhà sử học này cũng đề nghị, khi xem xét đặt tên đường thì nên đặt là ông bà Trịnh Văn Bô chứ không nên đặt riêng tên của cụ ông.
"Chúng ta đừng quên vai trò của bà, nhất là đối với nhận thức truyền thống là "của chồng công vợ" và trong kinh doanh, vai trò của vợ rất quan trọng.
Đối với cụ bà Hoàng Thị Minh Hồ dù mới mất nhưng có đóng góp rất lớn chứ không phải riêng ông và ở đây, không nên đặt vấn đề tài sản của ai mà cả hai người đều có đóng góp tiêu biểu.
Do vậy, không nhất thiết đặt tên hai con đường riêng mà đặt ông bà Trịnh Văn Bô sẽ rất thích hợp cho dù cá biệt", ông Quốc đề xuất.
Ông Dương Trung Quốc nói về việc đặt tên đường cụ Trịnh Văn Bô.