Năm 2023 trở thành năm Nga đập tan huyền thoại về ưu thế vượt trội của vũ khí NATO trên chiến trường. Vậy năm 2024 có gì trong trang bị của quân đội Nga? Cùng thông tấn RIA khám phá.
"Nga sẽ tiếp tục tăng cường năng lực phòng thủ cho đến năm 2024, nâng cấp khả năng liên lạc, trinh sát, chỉ định mục tiêu, phản pháo, hệ thống phòng không và vệ tinh, khả năng tác chiến bằng máy bay không người lái và sự sẵn sàng của bộ ba hạt nhân", Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu cho biết hôm 10/1 trong cuộc họp với các tướng lĩnh hàng đầu.
Ông Shoigu nói thêm: "Việc giải quyết những vấn đề này và các nhiệm vụ khác sẽ cho phép chúng tôi tăng cường khả năng chiến đấu của lực lượng vũ trang và đảm bảo khả năng ngăn chặn các hành động xâm lược chống lại đất nước chúng tôi và các đồng minh".
Với việc Ukraine không quan tâm đến các cuộc đàm phán hòa bình theo những điều kiện mà Nga có thể chấp nhận được, kêu gọi huy động thêm 500.000 quân và thậm chí lên kế hoạch cho một cuộc tấn công trên bộ mới, cho thấy rằng ngành công nghiệp quốc phòng của Nga vào năm 2024 sẽ lại phải tập trung và ưu tiên vũ khí tối tân cho tiền tuyến.
Pháo tự hành 2S35 Koalitsiya-SV
"Tất nhiên, khi chúng ta nói về vũ khí thông thường, trọng tâm ngày nay là chuyển dần sang vũ khí có độ chính xác cao. Tôi đang nói cụ thể về pháo binh và hệ thống tên lửa phóng loạt", Alexey Leonkov, nhà phân tích quân sự hàng đầu của Nga, nói khi được yêu cầu bình luận về vũ khí mới Nga sẽ nhận được trong năm mới.
Trong số những phát triển mới mà Leonkov kỳ vọng sẽ chiếm vị trí trung tâm là Koalitsiya-SV, một loại pháo tự hành tầm xa có độ chính xác cao được chuyển giao hàng loạt cho Lực lượng vũ trang bắt đầu vào cuối năm 2023 sau gần hai thập kỷ phát triển.
Được thiết kế ban đầu như một bản nâng cấp của 2S19 Msta thời Liên Xô, Koalitsiya-SV là phiên bản mới nhất trong thiết kế pháo tự hành của Nga, chạy trên khung gầm xe tăng T-90 và được trang bị pháo 155 mm có thể bắn 70 viên đạn, phạm vi tấn công lên tới 70 km (mặc dù các thử nghiệm cho thấy nó duy trì độ chính xác ở phạm vi lên tới 80 km). Pháo có tốc độ bắn lên tới 16 phát/phút.
Theo Leonkov, Koalitsiya-SV có tổ lái ba người, giảm so với năm người ở Msta, nhờ mô-đun tháp pháo tự động, đánh dấu một khả năng mới đáng kể của lực lượng Nga.
"Trên thực tế, chúng tôi đang có được một hệ thống pháo binh có độ chính xác cao vì việc định vị mục tiêu diễn ra tự động và việc bắn diễn ra ở chế độ tự động. Vì điều này, tốc độ bắn của loại pháo đặc biệt này tăng lên", vị chuyên gia này giải thích.
"Đồng thời, quỹ đạo của các phát bắn có thể được thiết lập khác nhau sao cho tất cả các quả đạn đều bắn trúng cùng một mục tiêu để tăng khả năng phá hủy. Đặc biệt, Koalitsiya-SV có khả năng bắn trúng cả những mục tiêu đang di chuyển nếu được kết hợp với máy bay không người lái.
Koalitsiya-SV không đơn độc trong số các hệ thống pháo binh mới mà lực lượng mặt đất Nga sẽ trang bị vào năm 2024, với việc triển khai hệ thống pháo tự hành 2S43 Malva 152 mm mới bắt đầu vào tháng 10 năm 2023, một bước phát triển đầy hứa hẹn khác", Leonkov nói.
Được phát triển bởi Viện nghiên cứu Burevestnik và được Uraltransmash sản xuất từ năm 2023 trở đi, Malva có tầm bắn 24,5 km và sử dụng cùng loại pháo với Msta. Nhưng nhờ trọng lượng giảm nên pháo có thể nhanh chóng được vận chuyển đến các khu vực tiền tuyến trên máy bay vận tải hạng nặng như máy bay vận tải chiến lược Il-76.
Xe tăng
Khi nói đến áo giáp, T-90 và đặc biệt là các biến thể T-90M Proryv hiện đại hóa của nó đã thu hút hầu hết sự chú ý của giới truyền thông về khả năng của xe tăng Nga, chứng tỏ mình vượt trội hơn so với các xe tăng khổng lồ Leopard 2, Challenger 2 và Abrams MBT.
Tuy nhiên, trong khi T-90 thu hút sự chú ý, Leonkov kêu gọi không giảm bớt nỗ lực của các kỹ sư quân sự và nhà chế tạo xe tăng Nga nhằm hiện đại hóa các xe tăng cũ của Nga, bao gồm T-80 và thậm chí cả T-72 – một thiết kế xe tăng cốt lõi trước khi ra đời T-90.
Leonkov nói: "Một số người nói rằng thời đại của xe tăng đã qua, chúng tôi vẫn chưa sử dụng khả năng thực sự của các sư đoàn thiết giáp gồm 323 xe tăng chiến đấu chủ lực trong một cuộc tấn công trong chiến dịch quân sự đặc biệt, thế nhưng khả năng chiến đấu của xe tăng Nga đã rất mạnh".
Các xe tăng T-72 và T-80 của Nga, nhiều biến thể trong số đó được tân trang lại từ kho vũ khí xe tăng khổng lồ mà Nga thừa kế từ Liên Xô, đã được hiện đại hóa để kết hợp những cải tiến mới nhất trong thiết bị tấn công và phòng thủ, từ hệ thống bảo vệ chủ động Arena-M cho đến Refleks, tên lửa chống tăng dẫn đường được phóng từ tháp pháo chính của xe tăng đến thiết bị và màn hình liên lạc kỹ thuật số, máy ảnh và các bộ phận khác giúp xe tăng có thể đáp ứng nhu cầu của chiến trường hiện đại.
Chiến tranh vô tuyến điện tử và thông tin liên lạc
Tất nhiên, việc trang bị các thiết bị điện tử tiên tiến và hệ thống thông tin liên lạc nâng cấp vào vũ khí và thiết bị truyền thống không bị giới hạn ở xe tăng.
Với việc Ukraine tràn ngập các máy bay không người lái tiên tiến của NATO, các hệ thống tác chiến vô tuyến điện tử và chống tác chiến điện tử chống lại một đối thủ ngang hàng đã tạo động lực cho Nga nâng cao năng lực của mình trên các mặt trận này.
"Điều này bao gồm sự nhấn mạnh vào việc cải thiện hơn nữa các hệ thống phòng không, đặc biệt là về việc chống lại các loại máy bay không người lái khác nhau. Điều này bao gồm việc cải tiến các hệ thống tác chiến điện tử.
Ví dụ, trước đây, các hệ thống tác chiến điện tử riêng lẻ chỉ có trong hàng không và là một phần của các tổ hợp phòng không trên không. Giờ đây, những hệ thống như vậy cũng xuất hiện để bảo vệ các phương tiện bọc thép", Leonkov nói và cho biết thêm rằng một loạt thiết bị tác chiến điện tử di động mới đã xuất hiện trong lực lượng mặt đất của Nga.
"Điều này cũng bao gồm việc cải tiến hơn nữa các hệ thống thông tin liên lạc để đảm bảo rằng các hệ thống điều khiển tự động có thể hoạt động từ cấp trung đội đến cấp toàn quân như một đơn vị duy nhất. Những vũ khí và thiết bị có thể liên kết, tạo thành mạng lưới chiến đấu để tăng cường hiệu quả trên chiến trường", nhà quan sát cho biết.
Tên lửa chiến thuật và hải quân
Leonkov cho biết Nga sẽ tiếp tục tăng cường sản xuất và triển khai tên lửa chính xác để tấn công sâu vào lãnh thổ đối phương và chống lại các mục tiêu hải quân ở tầm xa.
Vị chuyên gia này cũng chỉ ra sự thành công trong hoạt động của tên lửa siêu thanh Kinzhal về cơ bản là không thể ngăn cản và tên lửa chống hạm Zircon tiến vào Hải quân Nga cùng với tên lửa hành trình Kalibr và chống hạm Onyx .
Nhưng kinh nghiệm ở Ukraine đã chỉ ra rằng không cần phải có những tên lửa mới nhất và lớn nhất để đánh bại hệ thống phòng không của NATO. Thực tế này đã được chính phát ngôn viên Bộ Tư lệnh Không quân Ukraine, ông Yury Ignat, thừa nhận vào cuối năm 2023 rằng, Kiev chưa từng bắn hạ dù chỉ một trong số khoảng 300 tên lửa Kh-22 (ra đời từ những năm 1960) do Nga phóng.
Vũ khí mới cho sự ổn định chiến lược
Trong bài phát biểu với các quan chức quốc phòng hôm 10/1, Bộ trưởng Quốc phòng Shoigu xác nhận rằng sứ mệnh của quân đội Nga trong năm 2024 sẽ bao gồm việc củng cố bộ ba hạt nhân của Nga.
Ông nói: "Một trong những nhiệm vụ quan trọng là duy trì khả năng sẵn sàng chiến đấu của bộ ba hạt nhân ở mức cao nhất, đảm bảo sự cân bằng chiến lược trên thế giới".
Nga đưa ra quyết tâm hiện đại hóa và nâng cấp kho vũ khí chiến lược của mình vào đầu những năm 2000, ngay sau quyết định của Mỹ rút khỏi Hiệp ước chống tên lửa đạn đạo.
Sau đó, các nhà khoa học tên lửa Nga đã thực hiện các kế hoạch từ thời Liên Xô về một loạt siêu vũ khí, bao gồm tên lửa siêu thanh, ngư lôi và tên lửa hành trình chạy bằng năng lượng hạt nhân cũng như vũ khí laser, trong khi nhà nước cũng đầu tư mạnh vào tên lửa đạn đạo liên lục địa và tên lửa phóng từ tàu ngầm truyền thống.
Những nỗ lực này, được thực hiện trong bối cảnh NATO mở rộng về phía biên giới Nga và các mối đe dọa đặt vũ khí tấn công chỉ cách các thành phố lớn của Nga vài phút bay, làm dịu những cái đầu ở Lầu Năm Góc trước ý tưởng bao phủ Nga bằng các cuộc tấn công tên lửa hành trình thông thường nhằm làm suy giảm tiềm năng hạt nhân và thông thường của Nga.
Tên lửa đạn đạo mặt đất
Leonkov cho biết: "Chúng tôi đã nâng cấp lá chắn hạt nhân của mình lên gần 95% và chỉ còn một số thành phần nữa để đạt mức 100%. Việc đạt mức 100% bao gồm việc tiếp tục triển khai ICBM RS-28 Sarmat mới trong nhiệm vụ chiến đấu, cũng như hoàn thành thay thế các tên lửa cũ bằng ICBM Yars".
Cả hai tên lửa mới đều có thể được trang bị nhiều đầu đạn hồi quyển độc lập, mồi nhử để áp đảo hệ thống phòng thủ tên lửa. Đặc biệt là phương tiện lướt siêu thanh Avangard, có thể tăng tốc lên tốc độ tới Mach-27 và không thể bị chặn bởi bất kỳ hệ thống phòng thủ hiện tại hoặc tương lai nào.
Máy bay ném bom chiến lược Tu-160 hiện đại hóa
Vào năm 2024, Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga dự kiến sẽ nhận những máy bay ném bom chiến lược Tu-160M White Swan nâng cấp mới với những thay thế được Leonkov mô tả là một nỗ lực để biến Tu-160 thành một "máy bay kỹ thuật số".
"Tất nhiên, rất nhiều thứ sẽ được cải thiện nhờ công nghệ kỹ thuật số – động cơ tiên tiến hơn, hệ thống điều khiển động cơ tiên tiến hơn và các hệ thống khác. Tổ hợp phòng không số hóa sẽ bảo vệ máy bay trước mọi loại tên lửa không đối không. Nhờ đó, khả năng công - thủ của Tu-160M2 được tăng lên rất nhiều", nhà quan sát cho biết.
Dù có nâng cấp gì đi nữa, nhiệm vụ cốt lõi của Tu-160 sẽ không thay đổi – tấn công các mục tiêu của kẻ thù như nhóm tàu sân bay, ở khoảng cách xa và trốn thoát ở tốc độ cao (lên tới Mach 2,01) trước khi chúng có thể bị đánh chặn và tiêu diệt.
Tàu ngầm chiến lược thế hệ mới
Cuối cùng, trên biển, kế hoạch của Nga cho năm 2024 bao gồm việc nhận Knyaz Pozharskiy, tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo chạy bằng năng lượng hạt nhân lớp Borei A với vũ khí chính là những tên lửa SLBM Bulava-M dự kiến sẽ được hạ thủy vào cuối tháng 1 và được đưa vào biên chế Hạm đội phương Bắc trước cuối năm nay.
Nga dự kiến sẽ nhận được tổng cộng 12 tàu ngầm Borei đến năm 2031, trong đó các tàu này sẽ đóng vai trò quan trọng trong khả năng răn đe hạt nhân trên biển của Moscow.
Nhìn chung, Leonkov tin rằng nếu so sánh khả năng của bộ ba hạt nhân của Nga với Mỹ thì những nỗ lực của Mỹ không khác gì một "mớ hỗn độn hoàn toàn".
"Chương trình thay thế Minutemen của Mỹ chưa thể thành hình. B-52 đã được kéo dài tuổi thọ thêm gần đến những năm 2050, khi máy bay ném bom này kỷ niệm 100 năm thành lập. Chương trình B-21 đang bị đình trệ và được cho là thua kém Tu-160M2 của Nga.
Và rõ ràng là trong điều kiện bị trừng phạt nhưng Nga vẫn tạo ra những hệ thống vũ khí hiện đại này, thành tựu của chúng tôi rất ấn tượng so với người Mỹ - những người đang cố gắng làm cho tổ hợp công nghiệp-quân sự của họ hoạt động hiệu quả trong những điều kiện thuận lợi nhất mà họ có", nhà quan sát Nga tổng kết.
Clip tên lửa Kornet Nga phá hủy xe bọc thép Ukraine.