Xe tăng Israel triển khai sát biên giới Gaza. Ảnh: AFP
Theo tờ Jerusalem Post (Israel) ngày 23/10, khi Hamas đột kích vào miền Nam Israel khiến 1.400 người thiệt mạng hôm 7/10, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã đưa ra đề xuất tiến vào Gaza gần như ngay lập tức và một cuộc tấn công trên bộ dự kiến sẽ được tiến hành trong vòng vài ngày.
Tuy nhiên, những lý do để thực hiện vào thời điểm đó đang nhanh chóng trở nên lỗi thời. Và khi chiến dịch trên bộ bị trì hoãn hơn nữa, nhiều nguyên nhân được đưa ra để giải thích tại sao lại như vậy.
Lý do đầu tiên và rõ ràng nhất là trong tuần đầu tiên của cuộc xung đột, không phải tất cả 360.000 quân huy động của IDF đều được triển khai đến vị trí sẵn sàng với trang bị phù hợp và không phải tất cả họ đều được huấn luyện đầy đủ cho các nhiệm vụ khác nhau của mình. Vì vậy, lực lượng này chưa sẵn sàng cho cuộc tấn công. Tuy nhiên, việc huấn luyện và chờ đợi quá lâu mà không hành động sẽ tạo ra tâm lý bất an cũng như ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần.
Lý do thứ hai, được đưa ra vào tuần trước - vào thời điểm đó, được cho là hợp lý và IDF vẫn đang trích dẫn - là để người dân Gaza có thêm thời gian sơ tán. Vào cuối tuần giao tranh đầu tiên, khoảng 500.000 người Palestine đã di tản khỏi phía Bắc Gaza hướng về về phía Nam.
Đến đầu tuần thứ ba này, con số đã lên tới trên 700.000 người. Đây là lý do quan trọng để lập luận rằng phải đợi thêm một thời gian nữa nhằm có thêm thời gian cho nhiều dân thường sơ tán hơn.
Lý do thứ ba - và có lẽ là mang tính quyết định nhất - là: Không quân Israel (IAF) càng không kích mạnh và nhiều thì tổn thất của IDF sẽ càng ít khi họ tiến hành chiến dịch trên bộ, bởi vì lực lượng Hamas còn lại sẽ bị suy yếu đáng kể. Khi cuộc tấn công trên bộ bắt đầu, một số lượng lớn binh sĩ sẽ thiệt mạng, có thể nhiều hơn bất kỳ đợt xung đột nào mà Israel trải qua trong những thập kỷ gần đây.
Bên cạn đó, một lý do khác có thể đã gây ra sự chậm trễ đó là có mối lo ngại ngày càng tăng là lực lượng Hezbollah ở Liban đang chờ đợi thời điểm hầu hết các lực lượng trên bộ của IDF tiến vào Gaza để họ mở mặt trận toàn diện với IDF ở phía Bắc.
Với việc Hezbollah không tham gia cuộc tấn công hôm 7/10 và hiện duy trì các cuộc tấn công vào Israel ở ngưỡng khá thấp càng củng cố lập luận trên, khiến cho tình báo Israel và giới chính trị nước này phải có đánh giá kỹ về ý định của Hezbollah sau khi tấn công Hamas ở phía Nam.
Điều này có thể sẽ không ngăn cản IDF tấn công Gaza, nhưng có thể gây ra sự chậm trễ do cần kiểm tra kỹ hơn các dấu hiệu liên quan đến ý định của Hezbollah cũng như tăng cường thêm lực lượng ở phía Bắc trong trường hợp điều tồi tệ nhất xảy ra.
Ngoài ra còn có sự thừa nhận sâu sắc hơn trong IDF và ở cấp độ chính trị rằng quân đội Israel đã không tiến hành chiến dịch trên bộ như vậy trong nhiều thập kỷ, và việc xâm nhập vào Gaza mà không chuẩn bị trước, chỉ để nhanh chóng thỏa mãn sự tức giận của đông đảo người dân, có thể là một sai lầm lớn.
Một số yếu tố trì hoãn nữa có thể là phản ứng quốc tế, áp lực của Mỹ nhằm tránh thương vong cho dân thường, những lo ngại trong nước về con tin Israel ở Gaza. Hiện tại, Israel nhận được sự ủng hộ rất lớn từ Mỹ và có vẻ như họ có nhiều thời gian hơn để hợp tác giải quyết vấn đề Hamas. Tuy nhiên, khi thương vong tăng vọt do cuộc tấn công trên bộ, sẽ có áp lực mạnh mẽ của Mỹ và thế giới khiến Israel phải dừng lại.
Cùng với đó, nhiều nguồn tin nói với tờ Jerusalem Post rằng Israel hiện chưa thể quyết định điều gì sẽ xảy ra với Gaza sau khi IDF được cho là sẽ lật đổ sự cai trị của Hamas.