Chính vì vậy, sau khi hai tiểu đoàn xe tăng bơi nước xuất phát đúng 1 tuần thì ngày 14 tháng Tư năm 1975 Tiểu đoàn 1 trang bị xe tăng hạng nặng của Lữ đoàn 203 mới lên đường tiến về phía nam.
Tuy nhiên việc khắc phục các cây cầu bị đánh sập diễn ra rất chậm. Hầu hết chỉ được thay bằng cầu Ben-lây- một loại cầu dã chiến của Mỹ, có trọng tải chỉ 8 tấn nên xe tăng hạng nặng với trọng lượng 36 tấn không thể đi qua.
Cầu Mộ Đức, Quảng Ngãi cũng trong tình trạng như vậy. Trong lúc chờ công binh làm ngầm, Tiểu đoàn xe tăng 1 dạt vào mấy thôn bên đường Quốc lộ 1 phía bắc cầu.
Thần tốc tiến về phương Nam. Ảnh tư liệu.
Sao một tiểu đoàn mà có từng ni quân thôi à?
Tháng Tư, cả dải đất miền Trung nắng như đổ lửa từ sớm. Được lệnh dừng xe, các chú voi sắt tận dụng mọi bóng cây để tìm chút hơi mát. Còn các chiến sĩ xe tăng lại ai vào việc nấy: tranh thủ kiểm tra kỹ thuật xe và tranh thủ nghỉ ngơi. Như thường lệ, các chiến sĩ nạp đạn lại toòng teng đồ nghề đi tìm chỗ nấu cơm cho kíp xe.
Đúng lúc đó, có thông báo từ trên truyền xuống: "Hôm nay các đơn vị không phải nấu cơm! Các Mẹ chiến sĩ địa phương sẽ úy lạo bộ đội." Thật là một tin tốt lành. Các chiến sĩ phấn khởi hẳn lên.
Không phải nấu cơm, các công việc khác cũng đã xong các chiến sĩ tản vào các nhà dân xung quanh nghỉ ngơi và trò chuyện. Thì ra họ đang dừng chân trên đất Mộ Đức, Quảng Ngãi.
Mộ Đức là một vùng quê có truyền thống cách mạng từ lâu đời, là quê hương của Thủ tướng Phạm Văn Đồng và nhiều chí sĩ cách mạng khác. Với truyền thống đó, bao năm qua bà con ở đây một lòng một dạ hướng theo cách mạng, đấu tranh rất kiên cường với kẻ địch.
Vì vậy, hôm nay nghe tin có một tiểu đoàn xe tăng hành quân qua đang nghỉ lại chờ khắc phục cầu, Hội mẹ chiến sĩ tổ chức đến uý lạo và khao quân. Các chiến sĩ rất ngạc nhiên sao vừa mới giải phóng mà đã có tổ chức này. Quả thật đây là một vùng quê có truyền thống cách mạng!
Giải phóng Đà Nẵng.
Gần trưa, ba chiếc xe lam chở cơm và thức ăn đến vị trí tập trung của ba đại đội. Đến với đại đội Bốn là hai bà má đã ngoài sáu mươi, dáng người nhỏ thó nhưng còn khá khoẻ mạnh.
Dưới cái nắng trưa gay gắt hai má xăng xái chia cơm, thức ăn vào những bộ xoong chậu quân nhu do các xe mang tới. Chia xong rồi mà chưa hết một nửa cơm và thức ăn, các má giục gọi tất cả ra lấy cơm cho nóng.
Khi biết tất cả đã lấy đủ cơm, hai má ngẩn ra rồi khóc. Các chiến sĩ trẻ xúm vào dỗ dành mãi hai má mới hết khóc. Hỏi sao má lại khóc thì một má trả lời:
"Nghe nói có một tiểu đoàn dừng ở đây. Các má nghĩ là phải đến vài trăm quân. Quỹ của các má chỉ có hạn nên đành phải kho cá, nấu canh chua mới đủ. Biết bọn mi có một dúm thế ni, các má sẽ mua hẳn con heo để khao".
Nói rồi bà chửi yêu: "Mồ tổ bọn bay! Hôm nay làm má ế cơm".
Má không biết chứ! Với chúng con đây là bữa cơm ngon nhất đấy!
Vậy là đã rõ! Các má cứ nghĩ một tiểu đoàn sẽ đông lắm. Ít ra phải ba, bốn trăm quân. Các má đã phải bàn bạc mãi để có bữa ăn này với số vốn ít ỏi của mình. Má có ngờ đâu tiểu đoàn xe tăng lại ít quân đến thế - chưa đầy một trăm!
Nhưng các má đâu có biết, đó lại là bữa cơm ngon nhất của những chàng lính trẻ.
Thức ăn các má chuẩn bị để khao quân hôm đó gồm cá biển kho, canh chua cá lóc và rất nhiều rau sống. Cái thứ rau sống của người Quảng Ngãi cũng thật lạ. Đó là một hỗn hợp của rất nhiều thứ: rau muống chẻ, rau má, rau diếp cá, ruột cây chuối thái mỏng và đặc biệt nhất là có cả những lát mỏng mít xanh…
Bộ đội xe tăng huấn luyện. Ảnh minh họa.
Mỗi thứ một vị khác nhau: rau muống giòn sần sật, rau má ngăm ngăm đắng, rau diếp cá chua chua, mít xanh thì chan chát và ruột cây chuối thì ngọt lịm... Tất cả rất khác nhau song lại hòa hợp với nhau thật hài hòa.
Sau gần một tháng hành quân, chiến đấu liên miên. Thức ăn quanh đi quẩn lại chỉ có lương khô, thịt hộp, canh đỗ xanh... nay trông thấy canh chua và rau sống các chiến sĩ như "buồn ngủ gặp chiếu manh". Chỉ cần đợi khẩu lệnh "Thôi ăn đi!" phát ra là ăn như rồng cuốn.
Nhìn cánh lính trẻ ăn ào ào như người đói khát lâu ngày, hai má ngồi bỏm bẻm nhai trầu, vẻ mặt đầy mãn nguyện như hai người mẹ được đón những đứa con mình dứt ruột đẻ ra trở về dưới mái nhà mình.
Chia tay những người mẹ Mộ Đức lên đường, các chiến sĩ trẻ lòng đầy lưu luyến. Các má không biết đâu! Với chúng con, đây là bữa cơm ngon nhất mà chúng con được ăn từ ngày vào chiến trường đấy. Mà không phải chỉ vì thức ăn ngon đâu!