Công an ra sức cảnh báo nhưng vẫn... bị lừa
Trong thời gian qua, Bộ Công an cũng như công an địa phương cũng như cơ quan chức năng đã liên tục đưa ra cảnh báo về các hình thức lừa đảo đang có xu hướng gia tăng. Đặc biệt là những hình thức lừa đảo sử dụng công nghệ cao, mạo danh cơ quan công an, VKS, toà án... Tuy liên tục được cảnh báo, tuy nhiên vẫn có rất nhiều trường hợp sập bẫy với số tiền lên đến hàng chục tỷ đồng.
Ngày 31/10, Công an huyện Tuy An, Phú Yên cho biết, đơn vị này đã tiếp nhận trình báo của chị H. (SN 1985, trú thị trấn Chí Thạnh, huyện Tuy An) về việc bị một đối tượng giả danh cán bộ công an lừa số tiền 3,5 tỷ đồng.
Trước đó vào ngày 24/10, chị nhận được cuộc gọi từ số điện thoại 028 3920 1605, tự xưng là cán bộ Đội Phòng Chống tội phạm Công an TP.HCM, thông báo chị có liên quan đến đường dây mua bán trái phép chất ma túy. Đồng thời yêu cầu chị chuyển toàn bộ số tiền trong tài khoản ngân hàng mà mình đang dùng sang ngân hàng khác để phục vụ công tác sao kê và điều tra. Vì quá lo sợ nên chị H. đã lập một tài khoản ngân hàng khác và chuyển vào đó số tiền hơn 3,5 tỷ đồng. Tuy nhiên sau khi đăng nhập vào tài khoản này thì phát hiện số tiền hơn 3,5 tỷ trong tài khoản đã không còn.
Trước đó, chị H.T.T.N. (trú tại TP. Huế) đã đến Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh Thừa Thiên Huế trình báo về việc bị một người mạo danh Công an lừa đảo chiếm đoạt số tiền 2,58 tỷ đồng.
Theo tường trình của chị N., một người xưng là cán bộ Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế đã gọi điện thoại cho chị N., thông báo chị này có liên quan đến đường dây buôn bán ma túy và lừa đảo. Dù khẳng định không liên quan đến sự việc nhưng các đối tượng liên tục đe doạ, gây sức ép buộc chị N. phải nộp tiền vào tài khoản ngân hàng để chứng minh không có tội.
Liên tục bị đe dọa và gây sức ép nên chị N. đã chuyển tổng số tiền 2,58 tỷ đồng theo yêu cầu của các đối tượng. Tuy nhiên, sau khi kiểm tra số dư trong tài khoản, nạn nhân phát hiện toàn bộ số tiền nộp vào tài khoản bị "bốc hơi".
Thời gian qua, lực lượng công an tỉnh Thừa Thiên - Huế thường xuyên nhận được trình báo bị các đối tượng giả danh cán bộ công an, VKSND, TAND... gọi điện để lừa đảo, chiếm đoạt tiền.
Đó chỉ là một trong những nạn nhân của chiêu trò mạo danh công an để lừa đảo trong thời gian gần đây. Đáng nói trong thời gian qua, Bộ Công an cũng như cơ quan công an các địa phương và cơ quan liên ngành... đã liên tục đưa ra ra cảnh báo về các hình thức lừa đảo đang phổ biến hiện nay. Trong số đó hình thức mạo danh cán bộ công an, cán bộ thuế, VKS, toà án,... dù đã được cảnh báo rất nhiều nhưng vẫn còn có người dính "bẫy".
Trong bối cảnh điện thoại và internet đã trở thành phương tiện liên lạc không thể thiếu trong đời sống của người dân. Nắm bắt được điều này, các đối tượng lừa đảo đã lợi dụng để thực hiện các thủ đoạn vô cùng tinh vi khiến nhiều người phải “tiền mất - tật mang”.
Vậy người dân cần làm gì để nhận biết được những cuộc gọi nào có dấu hiệu lừa đảo để tránh sập bẫy?
Lừa đảo qua mạng viễn thông vẫn đang diễn ra khá phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi.
Mới đây, Bộ Thông tin và Truyền thông đã triển khai cấp tên định danh (Voice brandname) cho các số điện thoại là các số đường dây nóng của các đơn vị thuộc Bộ TT&TT, cấp tên định danh cho các nhà mạng viễn thông di động, cố định như VNPT, Viettel, MobiFone, FPT…
Theo đó, tất cả các số điện thoại gọi đến người dân của các đơn vị thuộc Bộ TT&TT là Văn phòng Bộ, Cục Báo chí, Cục An toàn thông tin, Cục Viễn thông, Cục Tần số Vô tuyến điện sẽ có hiển thị tên định danh "BO TTTT".
Đối với các nhà mạng viễn thông sẽ là: VNPT, VinaPhone (nhà mạng Vinaphone), VIETTELCSKH (nhà mạng Viettel); FPT SHOP (nhà mạng FPT), LOCAL (nhà mạng ASIM)…
Tuy nhiên giải pháp này mới chỉ ngăn chặn được phần nào việc các đối tượng xấu lợi dụng các doanh nghiệp viễn thông để thực hiện các hành vi xấu. Về vấn đề này, Bộ Thông tin và Truyền thông (Bộ TTTT) cho biết, đang giao Cục Viễn thông dự thảo văn bản đề nghị các bộ, ngành khác như công an, tòa án, ngân hàng... thực hiện việc gắn brandname cho các số điện thoại. Để khi liên hệ, giao dịch với người dân, số điện thoại của công an, tòa án, ngân hàng... sẽ hiển thị tên định danh.
Tuy nhiên, trước khi quy định này được ban hành các đối tượng vẫn có thể lợi dụng các kẽ hở trong hoạt động viễn thông để thực hiện các hành vi lừa đảo. Vậy người dân cần làm gì để hạn chế lừa đảo thông qua cuộc gọi?
Định danh cuộc gọi đã được các nhà mạng triển khai.
Tra cứu thông tin qua Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia
Khi có nghi ngờ cuộc gọi đến là số điện thoại giả mạo có thể kiểm tra thông tin qua Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC). Các bước kiểm tra thực hiện như sau:
Bước 1: Truy cập vào Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia tại đường link https://tinnhiemmang.vn/
Bước 2: Nhập tên cơ quan, đơn vị muốn xác thực thông tin và chọn Tìm kiếm.
Bước 3: Sau khi đã chọn cơ quan, đơn vị cần xác thực thông tin thì tiến hành kiểm tra đối soát toàn bộ thông tin được cung cấp so với nội dung của cuộc gọi nghi ngờ để xác định xem đó phải là cuộc gọi lừa đảo hay không.
Ví dụ, khi kiển tra thông tin của cơ quan, đơn vị nào đó ở phần mô tả sẽ hiện ra thông tin địa chỉ, số điện thoại di động hoặc hotline. Người tra cứu thông qua các thông tin này để đối chiếu với số điện thoại mà mình nhận được.
Tra cứu phạt nguội trên website của Cục cảnh sát giao thông
Chiêu trò thông báo vi phạm giao thông là 1 trong những hình thức khá phổ biến được các đối tượng lợi dụng để thực hiện lừa đảo người dân.
Khi nhận được đầu số lạ gọi điện và tự xưng là cảnh sát giao thông yêu cầu nộp tiền phạt nguội, người dân người dân có thể mở trình duyệt trên điện thoại hoặc máy tính và truy cập vào địa chỉ http://www.csgt.vn/.
Tại góc phải sẽ có mục Tra cứu phương tiện vi phạm giao thông qua hình ảnh, người dân điền các thông tin theo yêu cầu sau đó sẽ hiện ra kết quả. Việc tra cứu phạt nguội này sẽ giúp người dân nắm được chính xác thông tin mình có vi phạm luật giao thông nào không, đồng thời, ngăn ngừa được tình trạng giả danh công an lừa đảo tiền của người dân.
Tra cứu thông tin đối tượng nghi ngờ lừa đảo trên internet
Trường hợp nhận được tin nhắn hay cuộc gọi thông báo trúng thưởng từ một chương trình nào đó, trước khi làm theo yêu cầu của phía bên kia, cần tìm hiểu kỹ thông tin của công ty cũng như thông tin của chương trình trúng thưởng.
Theo đó, có thể lên Google và kiểm tra bằng cú pháp Tên công ty + lừa đảo, Google sẽ trả lại loại kết quả tìm kiếm liên quan đến công ty này. Trường hợp đây là công ty chuyên lừa đảo và đã được cảnh báo trước đó thì người dân có thể dễ dàng nhận biết được.
Nếu như là số điện thoại, có thể kiểm tra bằng cách copy và dán số điện thoại trên Google theo cú pháp Số điện thoại + lừa đảo.
Theo cảnh báo của nhà mạng VNPT, khách hàng sử dụng điện thoại nên cảnh giác với các cuộc gọi nhỡ quốc tế. Các cuộc gọi, tin nhắn quốc tế về sẽ hiển thị dấu cộng (+) hoặc 00 ở đầu, hai số tiếp theo không phải là 84 (Mã nước Việt Nam), ví dụ như: Modova (+373), Tunisia (+216), Equatorial Guinea (+240), Burkina Faso (+226)…
Trên đây chỉ là một số cách để kiểm tra dấu hiệu cuộc gọi lừa đảo đơn giản, tuy nhiên cần đặc biệt lưu ý rằng nếu như không chắc chắn rằng đó là công ty hay một tổ chức uy tín nào thì không nên chuyển tiền trước theo yêu cầu của họ để tránh “tiền mất - tật mang”.