Bị bắn chết sau khi nổ súng vào cảnh sát
Lúc quá nửa đêm ngày 1/6/2020, thành phố Louisville (bang Kentucky) đã bước vào giờ giới nghiêm hơn 3 tiếng.
Thế nhưng, tại giao lộ giữa đường 26 và đường West Broadway, những vị khách thân thiết vẫn tụ tập trước YaYa's BBQ, quán đồ nướng nhỏ nhưng ấm cúng của ông David McAtee.
"Giải tán! Giải tán!" - cảnh sát và Vệ binh Quốc gia hô lên khi họ ập đến quán BBQ nhằm kiểm soát tất cả cuộc biểu tình khi đã qua giờ giới nghiêm. Kế đó, họ bắn đạn hơi cay vào nhóm người phía trước.
Đám đông liền trở nên náo loạn và đồng loạt dồn về cửa chính, bước vào trong quán đồ nướng để lánh nạn.
Cùng lúc, chủ quán McAtee lại hé mắt nhìn ra bên ngoài, tay cầm súng và dự định sẽ bóp cò. Nhưng chỉ tíc tắc sau đó, 18 phát đạn đã vang lên từ phía 2 cảnh sát và 2 Vệ binh. McAtee đã gục chết khi trúng phát đạn đầu tiên ghim vào ngực.
David McAtee
Những gì diễn ra trong ít phút ngắn ngủi ấy, từ lúc lực lượng chức năng ập đến quán BBQ cho đến lúc ông McAtee bị bắn tử vong, đang được điều tra bởi chính quyền Kentucky và cả chính quyền liên bang.
Đến nay đã 4 ngày trôi qua, dòng người biểu tình vẫn xuống đường đông đảo ở thành phố Louisville để đòi lại công bằng cho Breonna Taylor - một phụ nữ da màu bị cảnh sát bắn chết trong căn hộ, và George Floyd - bị cảnh sát ghì gối lên cổ gần 9 phút dù đã van nài "tôi không thở được" .
Giờ đây, người biểu tình ở Loiusville còn thêm 1 cái tên nữa vào bản danh sách: David McAtee, ông chủ quán 53 tuổi bị bắn gục ngay tại tiệm của mình.
Cảnh sát đã quá vội vàng khi bắn đạn hơi cay?
Nhà chức trách cho biết, cảnh sát và Vệ binh Quốc gia đã đáp trả phát súng khơi mào của McAtee.
Camera giám sát được Sở cảnh sát thành phố cung cấp cũng như từ một nhân chứng gửi về tòa soạn báo New York Times, đều cho thấy rằng McAtee đã nổ súng trước.
Thế nhưng, một sự thật khác được ghi lại là phía cảnh sát đã bắn ít nhất 2 phát đạn hơi cay ngay phía ngoài nhà hàng của McAtee và người thân.
Một trong những viên đạn (có lẽ McAtee không thể phân biệt được đó là đạn hơi cay hay đạn súng) đã trúng vào chai nước ở bàn ăn bên ngoài nhà hàng; một phát nữa suýt trúng đầu cháu gái của McAtee ngay trước khi người đàn ông nổ súng đáp trả.
(Ảnh minh họa: Reuters)
James - người quen của McAtee - nói rằng hầu hết người Mỹ gốc Phi ở Louisville không tránh khỏi suy nghĩ: Liệu có phải lực lượng chức năng đã quá vội vàng khi bắn hơi cay ngay trong khu dân cư hay không?
"Nếu cảnh sát nhìn thấy một nhóm người đang cùng nhau thư giãn ở một nơi khác trong thành phố, liệu họ có gọi Vệ binh Quốc gia tới và bắn đạn hơi cay? Hay là họ chỉ đến hỏi chuyện người ta mà thôi?" - ông James nói.
Người đàn ông bày tỏ nếu cảnh sát yêu cầu mọi người giải tán và cho họ thời gian làm việc đó, "tôi cảm thấy hậu quả sẽ khác đi nhiều".
Người thân cho biết McAtee đã không thể ngờ cảnh sát lại bắn đạn hơi cay ngay trước quán ăn của mình. McAtee thân thiện và giữ quan hệ khá dễ chịu với một số sĩ quan, thỉnh thoảng còn hào phóng thiết đãi mọi người, bao gồm cả cảnh sát.
Đêm hôm ấy, đúng là mọi người tập trung trong sân vườn khá đông đúc, nhưng họ chỉ là khách quen đến nghe nhạc và tận hưởng thời tiết dễ chịu vào dịp cuối tuần, sau khi đã cách ly suốt thời gian dài để ngăn chặn virus corona lây lan. Nhưng rồi tất cả mọi người hoảng sợ và chạy náo loạn khi đạn hơi cay bắn ra...
Người phụ nữ mặc áo thun in ảnh của David McAtee và khẩu hiệu "Black Lives Matter" (Người da đen đáng được sống). Ảnh: NY Times
Sau khi George Floyd bị cảnh sát ghì chết, biểu tình đã lan tỏa tất cả 50 bang ở Mỹ suốt 10 ngày liên tiếp. Kéo theo đó là bạo loạn, cướp bóc và nhiều người khác tử vong... Nước mắt của người Mỹ lại rơi (Ảnh: USA Network, AP)
Trợ lý thanh tra LaVita Chavous cho biết trong buổi họp báo hôm 2/6, nguyên tắc được sở cảnh sát quy định là chỉ bắn đạn hơi cay phía trước đám đông để giải tán, và cần tránh sử dụng vũ lực khi cần giải tán một đám đông ôn hòa.
Thay vào đó, cảnh sát phải đưa ra mệnh lệnh giải tán và cho người dân thời gian hợp lý để làm theo.
Ông chủ quán "sẵn sàng chết để bảo vệ cháu gái"
"Không có cách nào ông ấy nhìn thấy rõ cảnh sát từ vị trí của mình" - cháu trai Marvin của McAtee cho biết. "Chú tôi không hề có ý định chống trả cảnh sát".
Theo Marvin, nếu quả thật kết quả điều tra cho thấy McAtee đã nổ súng trước thì mục đích chính là bảo vệ tài sản của mình từ mối đe dọa chưa biết rõ. Quan trọng hơn hết thảy là bảo vệ cháu gái - người suýt trúng đạn khi nhón bước ra cửa. "Từ tận sâu đáy lòng, tôi hiểu rõ McAtee sẵn sàng chết để bảo vệ cháu gái của mình".
Cảnh sát trưởng Chavous khẳng định, dựa trên video hiện trường, ông David McAtee đã "nổ súng bên ngoài cửa ra vào nhà hàng của mình khi cảnh sát ập đến".
Trong khi đó, thống đốc bang Kentucky - ông Andy Beshear - cho rằng cảnh sát đã cung cấp thông tin "bất thường" trong suốt cuộc điều tra, vì vậy người dân Kentucky "vẫn cương quyết tin vào những gì họ tận mắt nhìn thấy".
"Tôi biết chúng ta cần phải minh bạch" - người đứng đầu tiểu bang khẳng định.
Ngày 2/6, thị trưởng thành phố Greg Fischer đã sa thải sĩ quan Steven Conrard khi phát hiện vào đêm xảy ra nổ súng, các viên cảnh sát dưới quyền của ông đã không mở camera đeo trên người.
Đồng thời, thị trưởng Greg cũng chấm dứt lệnh giới nghiêm từ ngày 4/6 để xoa dịu sự tức giận, xung đột và "dù sao thì người dân cũng không thể chấp hành lệnh".
Allen Austin và Katie Crews - 2 cảnh sát có mặt tại hiện trường bắn chết ông McAtee - bị đình chỉ công tác. Trong khi đó, danh tính 2 Vệ binh Quốc gia có liên quan không được tiết lộ.
Mẹ của McAtee và nhiều người xung quanh cùng cầu nguyện cho người đàn ông vắn số (Ảnh: NY Times)
Gia đình McAtee suốt nhiều ngày qua đã đọc rất nhiều tờ báo và lắng nghe những lời an ủi của mọi người xung quanh. Tất thảy kể về sự hào phóng của McAtee lúc sinh thời.
Có một người đàn ông sống lang bạt trên xe tải, từng xấu hổ từ chối những bữa ăn miễn phí mà McAtee cung cấp cho cả gia đình mình.
"Yên tâm, tôi sẽ lo liệu việc đó" - McAtee đáp. Và ông chủ quán BBQ làm như thể người đàn ông bất hạnh kia đã trả tiền cho mọi bữa ăn, trong suốt cả năm ngoái.