Sau khi đánh giá nội bộ toàn diện, ngày 17/7, Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) đã tuyên bố ngừng phát triển dự án xe tự hành thám hiểm mặt trăng VIPER (Volatiles Investigating Polar Exploration Rover).
NASA cho biết, việc tăng chi phí, trì hoãn ngày phóng và rủi ro tăng chi phí trong tương lai là những lý do khiến họ quyết định dừng sứ mệnh này.
Chiếc xe tự hành thám hiểm ban đầu được lên kế hoạch phóng vào cuối năm 2023, tuy nhiên, vào năm 2022, NASA đã yêu cầu hoãn phóng đến cuối năm 2024 để có thêm thời gian thử nghiệm trước chuyến bay của tàu đổ bộ Astrobotic. Kể từ thời điểm đó, lịch trình bổ sung và sự chậm trễ trong chuỗi cung ứng đã đẩy ngày triển khai của VIPER tới tháng 9/2025. Việc ra mắt dịch vụ vận tải thương mại trên mặt trăng (CLPS) với tàu đổ bộ Griffin của Astrobotic cũng bị trì hoãn đến thời điểm tương tự. Việc tiếp tục dự án VIPER sẽ dẫn đến chi phí gia tăng, có nguy cơ hủy bỏ hoặc gián đoạn các nhiệm vụ khác của CLPS. NASA đã thông báo cho Quốc hội Mỹ về ý định của cơ quan này.
Bà Nicky Fox, một quan chức của NASA, cho biết: "Những quyết định như vậy không bao giờ là dễ dàng. Nhưng trong trường hợp này, số tiền còn lại phải chi cho VIPER theo dự kiến sẽ dẫn đến việc phải hủy bỏ hoặc làm gián đoạn nhiều nhiệm vụ khác".
NASA đang có kế hoạch tháo rời và tái sử dụng các thiết bị cũng như bộ phận của VIPER cho các sứ mệnh mặt trăng trong tương lai. Trước khi tháo rời, cơ quan này sẽ xem xét sự quan tâm từ các doanh nghiệp tại Mỹ và các đối tác quốc tế trước ngày 1/8 về việc sử dụng hệ thống thám hiểm VIPER hiện có.
Astrobotic sẽ tiếp tục sứ mệnh Griffin Mission One trong hợp đồng với NASA, dự kiến từ mùa thu năm 2025.
NASA sẽ theo đuổi các phương án thay thế để hoàn thành các mục tiêu của VIPER và xác minh sự hiện diện của băng ở cực Nam của mặt trăng. Một dự án CLPS trong tương lai mang tên PRIME-1 dự kiến hạ cánh xuống cực Nam của mặt trăng trong quý IV năm 2024, mục tiêu là tìm kiếm băng nước và sử dụng tài máy khoan và máy quang phổ lớn để đo hàm lượng dễ bay hơi của chất liệu dưới bề mặt của mặt trăng.
Ngoài ra, các thiết bị trong những sứ mệnh tương lai sẽ cho phép quan sát từ xa các chất dễ bay hơi trên khắp vùng cực Nam của mặt trăng cũng như giúp các phi hành gia khám phá và thu thập mẫu vật từ các vùng bị che khuất vĩnh viễn của mặt trăng. NASA cũng sẽ sử dụng bản sao của 3 trong số 4 thiết bị của VIPER cho các cuộc đổ bộ lên mặt trăng trong tương lai trên các chuyến bay riêng biệt.
Xe tự hành VIPER được phát triển với mục tiêu khám phá cực Nam của mặt trăng. Mục tiêu của dự án là nhằm tìm kiếm băng và các tài nguyên khác, mở đường cho các chuyến thám hiểm đưa các nhà du hành Mỹ lên mặt trăng theo chương trình Artemis của NASA vào cuối thập kỷ này.
