Mỹ và Israel chưa thống nhất được lập trường về giải pháp 2 nhà nước

Phát biểu trước báo giới sau cuộc điện đàm, Tổng thống Mỹ Joe Biden dù khẳng định cam kết nỗ lực giúp đỡ người Palestin tiến tới trở thành nhà nước song ông cũng thừa nhận, giải pháp này là hết sức khó khăn nếu ông Netanyahu vẫn tại nhiệm.

“Có nhiều giải pháp trong giải quyết xung đột giữa Palestin và Israel song giải pháp 2 nhà nước vẫn thiết thực và hứa hẹn nhất. Tuy nhiên, giải pháp này sẽ không khả thi nếu ông Netanyahu vẫn tại nhiệm”.

Làm rõ hơn về bình luận của ông chủ Nhà Trắng, cố vấn an ninh Nhà Trắng John Kirby sau đó đã nói rằng: “Tổng thống Joe Biden vẫn tin vào lời hứa và khả năng đạt được giải pháp hai nhà nước. Tuy nhiên, ông nhận thấy rằng giải pháp này sẽ phải mất rất nhiều công sức. Sẽ cần rất nhiều tác động trong khu vực, đặc biệt là ở cả hai phía của vấn đề. Mỹ cam kết chắc chắn sẽ nỗ lực vì giải pháp 2 nhà nước”.

Thủ tướng Israel Netanyahu hiện chưa có bình luận gì sau cuộc điện đàm với người đứng đầu Nhà Trắng song trước đó, ông đã từng nhiều lần nói thẳng với các quan chức Mỹ rằng ông sẽ không ủng hộ một nhà nước Palestine như một phần của bất kỳ kế hoạch nào sau chiến tranh.

Phát biểu với báo giới mới đây, Thủ tướng Netanyahu khẳng định, ông phản đối bất cứ trạng thái nhà nước Palestin nào mà không đảm bảo an ninh cho Israel. Theo ông, việc không có một nhà nước Palestin không làm ảnh hưởng đến các thỏa thuận bình thường hóa quan hệ giữa Israel với các quốc gia Arab và nước này sẽ tiếp tục có thêm nhiều thỏa thuận bình thường hóa quan hệ với các quốc gia khác trong khu vực.

“Tôi muốn làm rõ rằng trong bất kỳ thỏa thuận nào trong tương lai gần, dù có hiệp định hay không, Nhà nước Israel phải có quyền kiểm soát an ninh đối với toàn bộ lãnh thổ phía Tây sông Jordan. Đó là điều kiện cần thiết. Tôi cũng nhấn mạnh rằng những người bạn Mỹ của chúng tôi đã không ngừng áp đặt lên chúng tôi một thực tế có thể gây tổn hại đến an ninh của Israel. Một thủ tướng ở Israel có thể nói không ngay cả với những người bạn thân nhất của chúng tôi”.

Tuyên bố giữa người đứng đầu chính phủ Israel và chính phủ Mỹ cho thấy, bất đồng giữa hai bên trong giải pháp hai nhà nước vẫn chưa được hóa giải và nó cũng cho thấy mối quan hệ “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt” giữa các nhà lãnh đạo Mỹ và Israel trong giải quyết xung đột dai dẳng giữa người Palestine và người Israel nhiều thập kỷ nay.

Ông Netanyahu liên tục trong thời gian qua từ chối lời kêu gọi của ông Biden về chủ quyền của Palestine. Trong khi Tổng thống Mỹ lại tin răng, chìa khóa để mở ra một nền hòa bình lâu dài ở Trung Đông chính là giải pháp 2 nhà nước. Để giải quyết những bất đồng, hai bên sẽ cần thêm nhiều cuộc gặp hơn, thậm chí là cả cuộc gặp trực tiếp giữa người đứng đầu chính phủ 2 nước.