Từ ngày 10.7 tới, siêu tàu sân bay USS Nimitz của Mỹ, tàu sân bay INS Vikramditya của Ấn và trực thăng JS Izumo của Nhật sẽ tập trận chung ở Ấn Độ Dương, với kịch bản truy bắt tàu ngầm của thế lực thù địch và tập triển khai lực lượng.
Hoàn cầu thời báo (phụ san của Nhân dân nhật báo ở Trung Quốc) ngày 7.7 đăng bài xã luận, trong đó chỉ trích Nhật Bản từng làm nóng chuyện tranh chấp các đảo trên biển Hoa Đông.
Bài viết ghi nhận “vì Nhật quấy rối về các vấn đề Biển Đông, nên chúng tôi hy vọng Nhật có thể giữ một vai trò có trách nhiệm để đem lại hòa bình và ổn định ở khu vực này”.
Khi cuộc tập trận được Mỹ - Nhật - Ấn công bố vài tháng trước, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng có lời đe dọa tương tự, yêu cầu các nước “quá cảnh bình thường” khi đi qua gần vùng biển nước này.
Hồi tháng 3, người phát ngôn Hoa Xuân Oánh nói: “Nếu đây chỉ là chuyến thăm bình thường và quá cảnh bình thường qua Biển Đông, chúng tôi không phản đối, hy vọng những trao đổi bình thường giữa các nước liên quan có thể giúp quảng bá hòa bình và ổn định tại khu vực. Tuy nhiên nếu vào Biển Đông vì các mục đích khác thì sẽ là câu chuyện khác”.
Một trong những hành động quân sự khiêu khích của Trung Quốc, là chiếc tàu sân bay Liêu Ninh đến Hồng Kông trong tháng này, nhằm phô trương sức mạnh quân sự của Trung Quốc.
Một sĩ quan hải quân Mỹ mô tả cuộc tập trận hải quân chung sắp tới là “nhằm tạo sự hiểu biết lẫn nhau giữa các thủy thủy, và chúng tôi hy vọng sẽ thường xuyên tiếp tục tiến trình này. Là các nước thuộc Ấn Độ Dương, châu Á - Thái Bình Dương, lực lượng hải quân chúng tôi là đối tác tự nhiên, và chúng tôi quyết tâm củng cố quan hệ này”.
Ngày 6.7, Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, trao đổi kế hoạch phòng thủ để kềm cương Trung Quốc.
Không đề cập sự hiện diện quân sự ngày càng tăng trong và quanh Ấn Độ Dương, ông Modi nói duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương là mục tiêu lớn, trong quan hệ hợp tác chiến lược giữa Ấn Độ với Mỹ.
Thủ tướng Modi nói thêm: “Khả năng tăng cường hợp tác để bảo vệ các đối tác chiến lược của chúng tôi sẽ tiếp tục, để xác định tầm cỡ đối tác. Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với Mỹ ở khu vực này”.