Binh sĩ Lục quân Mỹ di chuyển trên tuyết trong một cuộc diễn tập ở vùng Bắc Cực. Ảnh: Lục quân Mỹ.
Sau một thời gian dài yên ắng, căng thẳng tại khu vực Bắc Cực đã gia tăng với các hoạt động quân sự được triển khai dồn dập và các cuộc chạm trán giữa Mỹ với những đối thủ cạnh tranh ngang tầm là Nga và Trung Quốc. Trước thực tế này, quân đội Mỹ thời gian gần đây đã công bố 1 chiến lược nhằm đảm bảo ưu thế quân sự của Washington ở Bắc Cực.
Với tên gọi “Giành lại quyền thống trị Bắc Cực”, chiến lược nhằm mục đích thiết lập một trụ sở chỉ huy và các đơn vị có khả năng hoạt động ở mọi địa hình tại vùng địa cực băng giá, nâng cấp cơ sở hạ tầng trong khu vực, tập trung vào các hoạt động huấn luyện cá nhân và tập thể.
Bắc Cực đang trở thành “miếng mồi béo bở”
Các hoạt động kinh tế và quân sự ở Bắc Cực không phải là mới mẻ, nhưng giá trị của khu vực này ngày càng gia tăng khi tình trạng biến đổi khí hậu khiến việc tiếp cận trở nên dễ dàng hơn. Khi băng tan, sẽ có thêm nhiều tuyến đường mới được khai phá, thuận lợi cho hoạt động giao thương.
Tuyến đường biển phía bắc, trải dọc theo bờ biển nước Nga, kéo dài từ Na Uy đến Thái Bình Dương, hứa hẹn kết nối châu Âu và châu Á – hai thị trường đóng góp hơn 70% GDP của thế giới. Bắc Cực được biết đến là nơi có các nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào.
Mặc dù quy mô và trữ lượng dầu mỏ, khí đốt tự nhiên tại khu vực này vẫn chưa được xác định, nhưng chắc chắn nó đủ lớn để thu hút sự quan tâm của các nước lớn và nhiều quốc gia trong khu vực. Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu khiến nơi đây ngày càng trở nên dễ tiếp cận hơn với các lực lượng quân sự.
Các hình ảnh từ vệ tinh được công bố thời gian gần đây cho thấy, Nga đang triển khai các lực lượng với quy mô ngày càng lớn hơn và tăng cường thử nghiệm vũ khí mới tại Bắc Cực. Ngoài các lực lượng trên không và trên bộ, Nga còn có một Hạm đội phương Bắc “đáng gờm” đồn trú tại Bắc Cực, chiếm gần 75% sức mạnh của hải quân nước này.
Hạm đội phương Bắc chịu trách nhiệm bảo vệ khu vực phía tây bắc của Nga, có thể tiếp cận Đại Tây Dương và Bắc Băng Dương. Trung Quốc dù không có đường biên giới với Bắc Cực, nhưng từ lâu đã cố gắng gây dựng tầm ảnh hưởng đối với khu vực.
Trước đó vào năm 2018, Trung Quốc tuyên bố nước này là một "quốc gia cận Bắc Cực" và khởi động Sáng kiến Con đường Tơ lụa vùng Cực. Tương tự như Sáng kiến Vành đai và Con đường, dự án này nhằm biến Bắc Cực trở thành tuyến đường trung chuyển cho hàng hóa Trung Quốc.
Mỹ sẽ thành lập các lực lượng nòng cốt tại Bắc Cực
Theo kế hoạch đề ra, Lục quân Mỹ sẽ thành lập các đơn vị đặc nhiệm có khả năng sinh tồn, chiến đấu trong điều kiện khắc nghiệt ở Bắc Cực.
Tại Bắc Cực, các đơn vị đặc nhiệm của lục quân Mỹ có thể đóng góp đáng kể vào hoạt động răn đe trong thời bình và sẵn sàng ứng phó trong trường hợp xảy ra xung đột.
Các lực lượng Rangers, Delta Force và Green Berets đều có những kỹ năng và kinh nghiệm cần thiết giúp họ có thể thích nghi với môi trường khắc nghiệt tại Bắc Cực.
Trung đoàn Ranger số 75 được coi là "con cưng" và là lực lượng phản ứng nhanh tinh nhuệ nhất của Lục quân Mỹ hiện tại. Đơn vị này phụ trách các hoạt động đột kích, phục kích và chiếm giữ sân bay.
Điều kiện giá lạnh tại Bắc Cực khiến các hoạt động tiếp tế và hậu cần gặp nhiều khó khăn. Vì thế nhiệm vụ chiếm giữ sân bay của Trung đoàn Ranger số 75 trở nên đặc biệt quan trọng trong trường hợp xảy ra xung đột.
Lực lượng Delta là đơn vị đặc nhiệm hành động trực tiếp của Lục quân Mỹ, có nhiệm vụ giải cứu con tin và chống khủng bố. Tại Bắc Cực, lực lượng này có thể tiến hành các hoạt động tác chiến phi truyền thống hay chống phá các lực lượng của đối phương.
“Chúng tôi có đủ khả năng và kinh nghiệm cần thiết để hoạt động đơn lẻ và thâm nhập phía sau chiến tuyến của đối phương trong thời gian dài mà không cần tiếp tế thường xuyên. Chúng tôi đã từng làm điều đó trong chiến dịch Bão táp sa mạc, cuộc chiến Afghanistan và thời gian gần đây là ở Syria”, một cựu thành viên của Lực lượng Delta cho biết.
Lực lượng Mũ nồi xanh (Green Berets), hay còn được gọi là lực lượng tác chiến đặc biệt trực thuộc quân chủng Lục quân của quân đội Mỹ. Họ được đào tạo đặc biệt, không chỉ chiến thuật tác chiến, trinh sát mà còn cả tâm lý chiến tranh, ngoại giao và chính trị. Họ có thể huấn luyện những binh sỹ khác thực hiện các kỹ năng chuyên biệt như leo núi hay hoạt động trong thời tiết giá lạnh./.