Quả la hán hay còn được gọi là la hán quả, là một loại cây thân thảo được trồng lấy quả, có nguồn gốc từ miền nam Trung Quốc. Quả la hán có hình cầu, vỏ cứng nhỏ với đường kính khoảng 4 - 6 cm. Quả tươi có màu xanh lục, khi phơi khô, vỏ chuyển sang màu nâu vàng hoặc nâu đen, bên ngoài bóng và phủ một lớp nhung mỏng.
Các nghiên cứu đã cho thấy rằng quả la hán chứa nhiều chất dinh dưỡng, rất tốt cho sức khỏe. Loại quả này có đến 8,67%-13,35% protein, khoảng 25–38% đường, ngoài ra còn nhiều vitamin C, khoáng chất sắt, mangan, kẽm và các nguyên tố vi lượng khác.
Đặc biệt, trong quả la hán chứa hợp chất chất protein monogrosvin có vị ngọt cao hơn đường mía khoảng 300 lần và đường hữu cơ (fructose, glucose…) hàm lượng không cao nên quả la hán cực kì thích hợp làm thức uống thanh nhiệt, giải độc cho những người bị tiểu đường, béo phì, giảm cân…
Không chỉ chứa nhiều chất dinh dưỡng, theo đông y, quả la hán có vị ngọt, tính mát, không độc nên được sử dụng trong nhiều bài thuốc dân gian để chữa một số bệnh. Quả la hán không ăn tươi mà được dùng dưới dạng trái khô hoặc dạng bột để làm nước giải khát khá phổ biến.
Dưới đây là những công dụng nổi bật của loại quả này:
1. Phòng ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng mogrosides với đặc tính chống oxy hóa trong quả la hán có khả năng ức chế sự sinh sôi của các khối u, ngăn chặn tế bào ung thư di căn nhờ vào cơ chế giảm lượng tổn thương DNA bởi các gốc tự do bằng cách tối ưu hóa các hệ thống chống oxy hóa trong cơ thể.
Ảnh: Internet
Bên cạnh đó, dù người bệnh ung thư cần kiêng đường nhưng chất ngọt trong quả la hán là đường tự nhiên nên không làm cho các khối u phát triển phức tạp như các loại đường nhân tạo. Do đó, việc sử dụng loại quả này rất có lợi cho việc ngăn ngừa ung thư và điều trị ung thư.
2. Ngăn ngừa béo phì và tiểu đường
Công dụng tiếp theo của quả la hán chính là ngăn ngừa béo phì và hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. Theo nghiên cứu, vị ngọt của quả la hán được tạo thành nhờ vào mogrosides nên không làm tăng lượng đường trong máu. Khi sử dụng quả la hán, các tế bào tuyến tụy trong cơ thể sẽ tăng khả năng bài tiết Insulin giúp điều trị bệnh tiểu đường hiệu quả. Do đó, loại quả này còn thường được dùng để thay thế đường khi chế biến một số món ăn, thức uống của người bị tiểu đường.
Ảnh: Internet
Bên cạnh đó, la hán quả chứa hàm lượng calo tương đối thấp nên có lợi cho những người thích đồ “ngọt” mà không sợ béo phì, tiểu đường. Người dùng thường xuyên cũng giảm nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm này.
3. Giúp thanh nhiệt, giải độc
La hán quả được thường được dùng để nấu nước uống vì cực kỳ tốt cho cơ thể. Trong Đông y, loại quả này có vị ngọt, tính mát, quy vào phế, đại tràng, có tác dụng thanh nhiệt, nhuận phế, nhuận tràng thông tiện. Uống nước la hán quả còn góp phần giúp cho việc trị mụn nhọt. Đây cũng là thứ giải khát giàu dinh dưỡng, rất thích hợp với người bị nóng trong mà Đông y gọi là “thể tạng uất hỏa nội kết”.
Những điều cần tránh khi sử dụng quả la hán
Quả la hán tuy có nhiều công dụng đặc biệt nhưng cũng có nhiều hạn chế. Hãy ghi nhớ những lưu ý dưới đây để đạt được hiệu quả sử dụng loại quả này tốt nhất:
- Nếu cơ thể bạn đang bị cảm lạnh, nhiễm lạnh, phong hàn,…thì không nên dùng quả la hán.
Ảnh: Internet
- Bà bầu không nên dùng quả la hán với các loại thảo dược, thực phẩm chức năng khác. Cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để tránh rủi ro.
- Không nên uống nước ngâm quả la hán quá thường xuyên vì lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng tiêu chảy và rối loạn tiêu hóa.
- Chỉ nên sử dụng 1-2 quả la hán mỗi ngày do loại quả này có tính hàn và chứa nhiều chất dinh dưỡng, nếu sử dụng quá nhiều có thể dẫn đến tình trạng tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa...
(Tổng hợp)