Chỉ trong vòng mấy năm, "cơn bão đóng băng" đã nhấn chìm hàng nghìn doanh nghiệp bất động sản, khiến nhiều chủ đầu tư "ngã ngựa" giữa chừng và hàng ngàn kẻ đầu cơ tích trữ nhà đất "vỡ nợ", vướng vào vòng lao lý. Khi các nhà đầu tư đang quằn quại vì vốn "chết" thì những "đứa con tinh thần" là các khu chung cư, biệt thự... một thời nổi đình nổi đám bỗng biến thành con rơi, con vãi, chẳng ai thèm ngó ngàng tới.
Oái oăn là, nhiều chủ đầu tư đang tỏ ra chán nản thì không ít người cảm thấy vui mừng vì bất động sản "chết đứng". Đó là những người vô gia cư, con nghiện, các nhóm đạo chích... Đã từ lâu, những căn biệt thự siêu sang bỗng nhiên trở thành "đại bản doanh" của họ. Bên trong những căn biệt thự triệu USD này là cả một “thế giới ngầm” mà không phải ai cũng biết.
Đến khu đô thị Văn Khê (Hà Đông, Hà Nội), bất cứ ai cũng cảm thấy choáng vì hàng trăm căn biệt thự bỏ hoang, cỏ mọc quá đầu người. Tuy nhiên, đằng sau cái đám cỏ rậm rạp, bẩn thỉu đó chính là "thiên đường" của những người vô gia cư. Người thiếu chỗ ở, kẻ mong muốn gỡ gạc lại chút tiền, họ thương lượng với nhau và kinh doanh trên những căn nhà siêu tiền tỷ.
Dinh thự “ma” và “tỷ phú”... vô gia cư
Một lần ra chợ lao động ở Nguyễn Trãi (Thanh Xuân, Hà Nội) thuê người sửa lại ngôi nhà, tôi vô tình gặp chị Nguyễn Thị D. (32 tuổi, quê Thanh Thuỷ, Phú Thọ). Sau khi nhanh chóng thống nhất được giá cả, chị N. đã bốc máy điện thoại gọi cho một nữ đồng nghiệp khác đến làm cùng.
Thấy tôi có vẻ sốt ruột, người đàn bà này trấn an: "Chúng tôi ở trọ ở khu đô thị Văn Khê, từ đó ra đây nhanh thôi. Anh chịu khó đợi chút". Nghe người đàn bà này nói vậy, tôi cảm thấy vô cùng bất ngờ. Chẳng ai tin được người làm nghề xách hồ, lại ở trọ trong khu đô thị ngàn tỷ. Chính vì thế sau này, khi đã xong việc, tôi đã xin địa chỉ tìm đến tận chỗ trọ của người phụ nữ này.
Tôi đến khu đô thị Văn Khê vào một ngày trời nắng gắt. Không giống những khu đô thị khác, việc qua cổng nơi đây rất đơn giản vì không có bảo vệ kiểm tra. Men theo con đường bê tông bụi mù, tôi đến được những căn biệt thự rộng cả trăm mét vuông nhưng cỏ, cây dại mọc um tùm, tường mốc xanh đỏ vì đã nhiều năm bỏ hoang. Xen kẽ những ngôi nhà đã có người ở được quét sơn bóng loáng là căn biệt thự "ổ chuột". Đây chính là những "đại bản doanh" của người dân vô gia cư.
Không khó để tôi tìm được đến "hang ổ" của chị N.. Đó là một căn biệt thự hoành tráng nằm giữa trung tâm khu đô thị. Ngôi nhà này được che chắn bằng những chiếc ván gỗ chắp vá đã mục nát. Bên ngoài, những chiếc quần áo lao động được chăng kín mít lối ra vào. Sau khi thấy tôi đến, chị N. chạy ra mời PV vào... biệt thự uống nước.
Bên trong căn biệt thự bỏ hoang này được kê bôn chiếc giường, bàn ghế, bếp gas, cả ti vi và vô số cuốc, xẻng, đồ nghề xây dựng. Theo lời chị N., đây là nơi tá túc của bốn cặp vợ chồng đều làm nghề xây dựng. Đã tám tháng nay, chị là người đứng ra thương lượng với chủ nhà để thuê lại căn biệt thự này. Cứ đến thời điểm cuối tháng, chủ nhà lại đến thu tiền một lần.
Nói chuyện với tôi, chị N. kể: "Trước đây, vợ chồng tôi thuê nhà trọ ở phố Phùng Khoang (Thanh Xuân, Hà Nội). Chỗ đó đi ra chợ lao động rất tiện. Tuy nhiên, năm nay kinh tế khó khăn, có khi cả tuần đứng đường mà chẳng ai thuê đi làm. Tiền công cả tháng của hai vợ chồng có khi không đủ tiền ăn, thuê nhà.
Mới đây, chủ nhà trọ lại tăng tiền phòng, tiền nước. Không chịu được "nhiệt" nên vợ chồng tôi đã chuyển xuống khu Hà Đông thuê nhà. Mấy lần, tôi được người ta mướn xách hồ ở khu đô thị Văn Khê nên biết nơi này còn nhiều căn biệt thự bỏ hoang. Nghĩ, nhà sẽ còn lâu mới có người ở nên vợ chồng tôi quyết định chuyển đồ xuống đó tá túc được ngày nào hay ngày đó".
Theo chị N., trước đây, vợ chồng chị sống chui trong các căn biệt thự. Họ phải chọn những căn nào rêu mốc, cỏ mọc kín lối đi để ở, nhằm tránh bị người ta phát hiện. Lân la, họ kết thân được những người cùng cảnh ngộ, cũng sống chui ở các căn biệt thự gần đó để mua lại điện, nước.
Ban ngày đi xách hồ, ban đêm họ lại về căn biệt thự triệu USD ăn uống, tắm giặt và ngủ nghỉ. Chị N. cho biết, ở đây có khoảng mấy chục cặp vợ chồng sống nhờ những căn nhà bỏ hoang. Họ lấy gỗ làm thành cửa, trước khi đi làm khoá trái lại như chủ nhà.
Cuộc ngã giá của đại gia
Khi nhiều dân vô gia cư đến đây sống chui thì các chủ nhà bắt đầu xuất hiện. Họ đến "bắt tận tay" những vị khách "ăn bám" trong những ngôi biệt thự siêu sang của mình. "Ban đầu, chủ nhà đến, tôi tưởng họ sẽ kéo chúng tôi ra ban quản lý khu đô thị lập biên bản rồi phạt tiền.
Tuy nhiên, những người này nói rằng muốn cho chúng tôi thuê lại căn biệt thự với giá rẻ. Bởi họ cũng muốn có người ở trong nhà sẽ tránh được việc bọn nghiện, kẻ trộm vào đây trú ngụ. Từ lúc bị phát hiện ở nhờ, những người lao động chúng tôi bàn bạc rồi quyết định sống cùng nhau để tiết kiệm tiền. Sau nhiều lần thương lượng, chủ nhà cho chúng tôi thuê với giá 1,5 triệu đồng/tháng", chị N. cho biết.
Được biết, chị N. sống cùng ba cặp vợ chồng nữa trong căn biệt thự này. Để "nâng cao" cuộc sống, họ cũng chung tiền mua tivi về xem. Hàng ngày, những người này phân công thời gian đi làm để luôn có người ở nhà trông đồ đạc. Mỗi người một tỉnh nhưng cùng làm nghề tự do, đã hơn tám tháng qua, tám con người ăn chung mâm, ngủ chung trong ngôi biệt thự cả chục tỷ đồng đó.
"Vẫn biết rằng quá nhiều người ở với nhau sẽ rất phức tạp nhưng không có tiền đành chịu thế vậy. Khi bà con cùng quê đến chơi, tôi cũng cảm thấy ngại vì việc sống "bầy đàn" nhưng chẳng biết làm thế nào. Nhiều khi, hai vợ chồng muốn riêng tư một chút cũng không được", chị N. chia sẻ.
Theo lời chị N., việc biệt thự chưa hoàn thiện, nhà vệ sinh, buồng tắm không dùng được nên họ phải tự thiết kế. Tuy nhiên, cũng có những người vẫn đang ở chui, vì không phải chịu trách nhiệm với chủ nhà nên xả rác, phóng uế một cách bừa bãi. Đến khi chủ biệt thự phát hiện, họ lại dọn đồ đi sang căn khác để ở. Vì hành lý chỉ là chiếc chiếu và mấy bộ quần áo nên những người này di chuyển rất nhanh, gọn. Ở khu đô thị Văn Quán, có khi người ta nhảy mấy căn biệt thự một tháng cũng chẳng ai để ý đến.
Trao đổi với PV, chị Hoan (người mua và sống tại khu đô thị Văn Khê) than thở: "Lao động tỉnh ngoài thuê nhà, sống chui ở đây khá nhiều. Tôi cũng ủng hộ vì cuộc sống của họ khó khăn, không có tiền thuê nhà ở trung tâm thành phố.
Tuy nhiên, việc họ phóng uế, rác thải bừa bãi cũng khiến gia đình tôi và những hộ khác bị ảnh hưởng. Hơn nữa, việc không kiểm soát được những người ở trọ trong khu đô thị cũng là một trong những nguyên nhân gây mất trật tự an ninh".
Theo tìm hiểu của chúng tôi, không chỉ có những người vô gia cư thuê, ở chui trong những căn biệt thự siêu sang này mà nhiều cửa hàng cũng "mọc lên" tại một số căn nhà bỏ hoang. Đến đây, người ta có thể thấy hàng chục quán hàng mọc lên với các biển hiệu rất nhếch nhác. Tất cả các cửa hàng này đều chọn vị trí gần siêu thị và lối đi vào để kinh doanh. Được biết, giá thuê biệt thự làm cửa hàng ở đây dao động từ 4-7 triệu đồng.
Hàng loạt khu đô thị... chuyển công năng
Qua quá trình khảo sát, PV nhận thấy, Văn Khê không phải là khu đô thị duy nhất diễn ra tình trạng biệt thự biến thành nơi ở trọ, ở chui của người lao động. Tại khu đô thị Mỗ Lao (Hà Đông, Hà Nội), dãy nhà liền kề xây thô đằng sau khu chung cư làng Việt Kiều châu Âu được coi là nơi đắc địa cho những quán cơm, cháo, bún phở, cháo lòng, rửa xe...
Hay những căn biệt thự, nhà liền kề xây thô cũng ở khu đô thị Trung Văn (Thanh Xuân, Hà Nội) từ lâu cũng biến thành "thiên đường" của hàng chục người không nhà không cửa.