Các binh sĩ Lực lượng Vũ trang Ukraine vượt địa hình trên chiếc M-80A IFV nhận được từ Slovenia, tháng 1/2023. Ảnh: Tổng tham mưu Lực lượng Vũ trang Ukraine
Mùa đông năm 2022 - 2023 ở Ukraine chứng kiến những đợt tăng, giảm nhiệt độ chóng mặt và do đó ảnh hưởng đến các chiến dịch đã đề ra của Lực lượng Vũ trang Ukraine (AFU). Trong điều kiện như vậy, quân đội Ukraine cần có những dự báo thời tiết đáng tin cậy để có thể lên kế hoạch trước ít nhất vài ngày.
Chủ đề này khiến cuộc phỏng vấn do trang ArmyInform đăng tải mới đây trở nên thú vị: các nhà báo đã trò chuyện với Trưởng phòng Khí tượng Thủy văn - Bộ Tư lệnh Lực lượng Hỗ trợ của AFU, Đại tá Rafil Musin.
Trước hết là về cách tổ chức dịch vụ khí tượng trong Lực lượng Vũ trang Ukraine nói chung. Các nhà khí tượng học quân sự Ukraine đang hợp tác chặt chẽ với Trung tâm Khí tượng Thủy văn Ukraine, một bộ phận thuộc Cơ quan Tình trạng Khẩn cấp Nhà nước Ukraine.
Họ cũng sử dụng dữ liệu do Tổ chức Khí tượng Thế giới của Liên hợp quốc và vệ tinh của các nước đồng minh cung cấp. Lực lượng Không quân và Hải quân Ukraine có các cơ quan khí tượng riêng, còn các nhánh khác của quân đội Ukraine thì sử dụng các dự báo chung.
Việc cung cấp dữ liệu thời tiết chất lượng kịp thời giúp AFU chuẩn bị phòng vệ trước các cuộc tấn công của Nga – như hiện tại ở thành phố Bakhmut – hoặc tiến hành các cuộc phản công để giải phóng các vùng lãnh thổ bị mất kiểm soát.
Đặc biệt, Đại tá Rafil Musin cho biết thời điểm tốt về dữ liệu thủy văn được cung cấp đã giúp thiết lập một cầu vượt tin cậy qua sông Ingulets. Đây cũng là một trong những yếu tố dẫn đến việc lực lượng Ukraine thành công giành lại thành phố Kherson vào tháng 11/2022.
Lữ đoàn Tổng thống Độc lập của AFU đang tìm cách đưa pháo tự hành SPG 2S3 "Akatsiya" vượt sông vào tháng 1/2023. Các hoạt động như thế này cần có thông tin từ các nhà khí tượng học. Ảnh: Bộ Tổng tham mưu AFU
Thông tin từ các nhà khí tượng quân sự là cần thiết ngay cả đối với hậu cần quân sự. Sau khi tan băng, một số con đường trở nên không thể đi qua, vì vậy, các cơ quan hậu cần phải dựa vào những cảnh báo, khuyến nghị về khí tượng.
Dữ liệu thời tiết cũng phải được xem xét khi triển khai một phương tiện bay không người lái. Tất cả các loại UAV của Ukraine hoạt động ở nhiều độ cao khác nhau và có phạm vi hoạt động khác nhau. Do đó, trong mỗi trường hợp, một khuyến nghị cụ thể sẽ dành cho một loại máy bay không người lái nhất định. Đặc biệt là khi máy bay không người lái hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt hơn nhiều so với hàng không có người lái thông thường.
Mỗi lần xuất kích của máy bay chiến đấu hoặc tàu chiến đều cần có bản dự báo thời tiết, thông tin khí tượng thủy văn đặc biệt. Các tài liệu tham khảo về thời tiết không chỉ giúp ích trong quá trình chuẩn bị cho các hoạt động phản công mà còn giúp ích cho hoạt động quân y, như lập kế hoạch trong trường hợp đối phương sử dụng vũ khí hóa học.
Binh sĩ Ukraine tập trận tấn công được xe trinh sát BRDM-2 yểm hộ. Ảnh: Bộ Tổng tham mưu AFU
Nếu các con đường toàn bùn lầy lội, đánh giá từ các nhà khí tượng học quân sự sẽ giúp xác định nơi một đoàn xe Nga sẽ di chuyển và tìm cách phá hủy chúng.
Thông thường, các nhà khí tượng quân sự Ukraine làm việc như thế này: Hàng ngày, họ chuẩn bị các dự báo cho ngày hôm sau, thực hiện các điều chỉnh đối với dự báo hai đến ba ngày đã thực hiện trước đó và chuyển chúng đến trụ sở chính.
Vào cuối mỗi tháng, họ chuẩn bị một phân tích khí hậu về tất cả các vùng ranh giới giao tranh, dựa trên nhiều năm theo dõi tại các trạm khí tượng địa phương ở đó. Ngoài ra, họ có thể cung cấp dữ liệu về các quận hoặc thành phố cụ thể theo yêu cầu.