Không cúi đầu trước sức ép của Nga
Ngày 26/12, Không quân Israel (IAF) tổ chức lễ tốt nghiệp cho khóa đào tạo phi công thứ 177 tại Căn cứ Không quân Hatzerim trên sa mạc Negev. Các học viên tiếp nhận máy bay và trở thành các phi công thực thụ.
Mặc dù buổi lễ được lên kế hoạch từ vài tháng trước đó nhưng sự kiện lại diễn ra đúng thời điểm đặc biệt nhạy cảm. Chỉ vài giờ trước, Không quân Israel vừa tiến hành tập kích một loạt mục tiêu gần Thủ đô Damascus của Syria.
Cuộc không kích diễn ra sau một quãng thời gian tương đối yên ắng kể từ vụ chiếc máy bay trinh sát IL-20 của Nga bị phòng không Syria vô tình bắn ở ngoài khơi bờ biển Địa Trung Hải giữa tháng 9/2018.
Như vẫn thường thấy trong tất cả các buổi lễ tốt nghiệp, lần lượt Thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng Benjamin Netanyahu, Tổng tham mưu trưởng Quân đội Israel (IDF), Trung tướng Gadi Eizenkot và Tư lệnh IAF, Thiếu tướng Amikam Norkin đọc lời phát biểu chào mừng. Mỗi người, theo từng cách khác nhau, đều gián tiếp đề cập tới sự kiện vừa diễn ra ở Damascus.
"Chúng ta không thể chấp nhận sự cố thủ quân sự của Iran ở Syria. Nó đe dọa trực tiếp tới chúng ta. Chúng ta sẽ tiếp tục hành động để chống trả lại sự hiện diện này một cách mạnh mẽ và quyết liệt", ông Netanyahu nhấn mạnh.
"Tôi đã từng phát biểu, chúng ta sẽ không chùn bước khi phải thực hiện những hành động cần phải làm. Quyết định rút binh lính Mỹ khỏi Syria của Tổng thống Donald Trump sẽ không thay đổi chính sách của chúng ta. Israel kiên định với các ranh giới đỏ ở Syria và ở bất cứ nơi nào khác".
Sau phát biểu của các quan chức cấp cao, Không quân Israel tiến hành phô diễn sức mạnh, trong đó có màn trình diễn ngoạn mục của các tiêm kích tàng hình F-35 trước sự chứng kiến của đông đảo khách tham dự.
Israel chưa khi nào phát đi một thông điệp rõ ràng hơn thế: Tổng thống Donald Trump có thể rút quân khỏi Syria nhưng Tel Aviv thì vẫn hành động.
"Chúng ta không bị cản đường bởi các mối đe dọa từ Iran. Chúng ta sẽ không cúi đầu trước sức ép của người Nga và sẽ không thể phớt lờ Tổng thống Syria Bashar al-Assad cùng lực lượng đồng minh Hezbollah của ông ta", nhà bình luận chính trị Ben Caspit viết trên tờ Al-Monitor.
Máy bay trinh sát Il-20 trở về căn cứ Nga ở bờ biển phía Tây Syria. Ảnh: BBC.
Cuộc chơi vẫn tiếp diễn, luật chơi không thay đổi
Kể từ sau thảm kịch chiếc IL-20 bị bắn hạ, Israel đã phải cố gắng hành động dưới sự giám sát của các hệ thống radar. Thủ tướng và Tổng tham mưu trưởng Quân đội Israel, trong nhiều diễn đàn khác nhau, đã từng ám chỉ nước này sẽ tiếp tục hoạt động ở Syria bất chấp căng thẳng với Nga.
Các chiến dịch này có thể đã diễn ra theo một cách khác, theo hướng "tàng hình" hơn và tránh ồn ào hơn, tức đảm bảo yếu tố bí mật cao và ít để lại dấu vết. Ở mặt trận phía Bắc, Israel vẫn còn nhiều lựa chọn tấn công khác và được cho là đã sử dụng trong những chiến dịch gần đây.
Vụ tấn công đêm 25/12 diễn ra khác hoàn toàn so với các lần tập kích trước đây. Theo truyền thông Lebanon, đội hình 6 chiếc tiêm kích phản lực F-16 đã phóng đi các tên lửa điều khiển chính xác từ phía Nam không phận Lebanon và không hề xâm nhập vào lãnh thổ Syria.
Nhưng điều quan trọng hơn, chúng đã không kích hoạt các hệ thống tên lửa S-300 vẫn đang được vận hành một phần bởi người Nga ở Syria. Không ai ở Israel hay Nga mong muốn các tổ hợp này khóa máy bay chiến đấu của IAF trong lúc tiến hành đánh bom các mục tiêu Iran ở Syria.
Một nguồn tin quân sự cấp cao giấu tên của Israel chia sẻ trên tờ Al-Monitor rằng, nếu điều đó xảy ra thì "các tổ hợp tên lửa này cũng sẽ bị phá hủy, bất chấp người điều khiển nó là ai".
Israel hiểu rằng họ phải "kiềm chế" được "con Gấu Nga" càng lâu càng tốt nhưng sẽ không bao giờ hoàn toàn tin tưởng tuyệt đối. Đến người Mỹ mà Israel tin cậy vẫn còn rút lui để mặc IDF tự quyết định số phận nữa là.
Israel không kích gần Damascus ngày 25/12/2018. Ảnh; Times of Israel
Trong bối cảnh này, vụ tấn công đêm 25/12 là cần thiết để phát đi một thông điệp rõ ràng với tất cả các bên rằng, cuộc chơi vẫn tiếp diễn và luật chơi không hề thay đổi. Theo truyền thông Lebanon, quyết định không kích từ phía Nam Lebanon đã được lập kế hoạch rất kỹ từ trước và có mục đích rõ ràng.
"Quân đội Syria phóng tên lửa phòng không như những kẻ điên rồ, không thể phân biệt được đâu là mục tiêu", một quan chức quân sự cấp cao Israel phát biểu trên Al-Monitor.
"Chúng tôi cố gắng giải thích với người Nga rằng, đáp trả kiểu này chỉ gây nguy hiểm với các máy bay dân sự trong khu vực chứ không phải với hành động của chúng tôi".
Moscow, đặc biệt là Bộ quốc phòng và các lực lượng quân sự Nga đóng quân ở Syria phản đối kiểu lập luận này. Bởi điều đó có nghĩa, một ngày nào đó, tên lửa đất đối không SA-5 Syria có thể khóa nhầm một máy bay dân sự và dẫn tới thảm họa, khiến toàn bộ khu vực chìm trong khói lửa chiến tranh.
Đến đây, Israel đứng trước một tình thế khó xử: Chấp nhận việc Iran điều chuyển vũ khí tới đây và cố thủ quân sự tại Syria hoặc phải tiếp tục tấn công bất chấp rủi ro.
"Chúng tôi không thể không tấn công và phá hủy những thứ sẽ mà một ngày nào đó sẽ trút xuống chính đầu chúng tôi", một quan chức cấp cao IDF cho biết.
"Bởi vậy, không có tình thế khó xử thực sự. Chúng tôi không thể lặp lại sai lầm đã từng mắc phải khi để yên cho Hezbollah xây dựng kho tên lửa lớn nhằm vào chúng tôi. Một Hezbollah ở Beirut là quá đủ. Chúng tôi không thể để một kịch bản tương tự diễn ra ở Damascus."
Tên lửa S-125 đánh chặn các mục tiêu Israel trên không phận Damascus.