Tổng thống Joe Biden cùng đoàn tháp tùng đã có chuyến thăm và đặt vòng hoa tại phù điêu cố Thượng Nghị sĩ John McCain, trước khi lên đường rời thủ đô Hà Nội, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam trong hai ngày 10-11/9 theo lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain qua đời ngày 25/8/2018 (rạng sáng 26/8 giờ Việt Nam). Từ đó, nhiều người dân Việt Nam và người nước ngoài sinh sống tại Hà Nội đã tới mức phù điêu bên hồ Trúc Bạch, gần nơi ông McCain nhảy dù xuống, để đặt hoa tưởng niệm ông.
Tổng thống Joe Biden đặt hoa tại phù điêu cố Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain ở hồ Trúc Bạch, Hà Nội, chiều ngày 11/9/2023 (Ảnh: Saul Loeb/AFP)
Ông John McCain sinh năm 1936 trong một gia đình có truyền thống binh nghiệp. Ông từng là lính tham chiến tại Việt Nam và sau đó trở thành một trong những người đi đầu vận động bình thường hóa quan hệ Việt - Mỹ.
Thượng nghị sĩ McCain từng nói ông luôn có tình cảm sâu sắc đối với Việt Nam và mong muốn đóng góp làm sâu sắc mối quan hệ song phương.
Khi trở về Mỹ, ông McCain tham gia chính trị và nỗ lực không biết mệt mỏi để bình thường hóa và thúc đẩy quan hệ Việt - Mỹ. Ông cũng đã nhiều lần quay trở lại Việt Nam và tới thăm phù điêu ghi dấu ấn sự kiện mình bị quân và dân Việt Nam bắn rơi. McCain khẳng định Việt Nam và Mỹ cần phải gác lại quá khứ để hướng tới quan hệ hợp tác ngày càng chặt chẽ.
Bức phù điêu ở hồ Trúc Bạch khắc họa hình ảnh chiếc máy bay do phi công John McCain điều khiển bị bắn rơi năm 1967. Tại thời điểm máy bay bị bắn rơi, John McCain nhảy dù xuống hồ Trúc Bạch và bị dân quân ở khu vực này bắt.
Phù điêu Thượng nghị sĩ McCain được dựng tạm vào năm 1967, sau đó được tu bổ vào những năm 1980 và 1990.
Trong hai ngày thăm và làm việc tại Việt Nam, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tham gia nhiều hoạt động quan trọng. Ngày 10/9, sau lễ đón chính thức và hội đàm cấp cao với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, hai nhà lãnh đạo đã thông tin với báo chí về việc thông qua Tuyên bố chung, nâng tầm quan hệ Việt Nam - Mỹ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình, hợp tác, phát triển bền vững. Ngày 11/9, Tổng thống Joe Biden có các cuộc hội kiến với Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, và Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.