Hành tinh Đỏ không chỉ là một thiên thể cằn cỗi thiếu sức sống, và không chỉ lịch sử Sao Hỏa mới khơi gợi trí tò mò: một hẻm núi dài hơn chiều ngang nước Mỹ cũng có thể làm vậy.
Các nhà khoa học tại Cơ quan Không gian Châu Âu (ESA) vừa phát hiện ra một “lượng lớn nước” có trong khe núi Valles Marineris trên Sao Hỏa. Theo thông số nhận được, phải tới 40% lượng vật chất gần bề mặt nghe núi có thể là phân tử nước.
Là một phần của sứ mệnh Dò Khí Quỹ đạo (hay còn được gọi là ExoMars), thiết bị chuyên dụng có tên viết tắt là FREND phát hiện được dấu vết của nước. FREND vốn là công cụ có thể khảo sát bề mặt Sao Hỏa và tìm ra những điểm tụ khí hydro trong đất Hành tinh Đỏ.
Valles Marineris.
Khi tia vũ trụ năng lượng cao đáp xuống bề mặt Sao Hỏa, đất sẽ tỏa ra các hạt hạ nguyên tử neutron. Đất ướt sinh ra ít neutron hơn đất khô, qua đó các nhà khoa học có thể phân tích được lượng nước tồn tại dưới lớp đất bề mặt Sao Hỏa. “FREND nhận thấy một vùng lớn với lượng hydro dồi dào bất thường, tồn tại ở khe núi Valles Marineris khổng lồ: giả định lượng hydro này mà là một phần phân tử nước, thì phải tới 40% lớp vật chất bề mặt khu vực này là nước”, nhà nghiên cứu Igor Mitrofanov nhận định.
Việc nước tồn tại trên Sao Hỏa không còn là tin tức khiến đại đa số chúng ta bất ngờ, tuy nhiên ta mới phát hiện ra dấu vết của nước tại cực Sao Hỏa: chúng tồn tại chủ yếu dưới dạng băng. Chỉ một số ít khu vực thuộc vĩ độ thấp có chứa nước, nhưng đều không đủ cho các khu vực định cư tương lai.
Việc tìm thấy dấu vết của một lượng nước lớn tại một khe núi khổng lồ sẽ là tin tốt với các đoàn khảo sát, nghiên cứu và định cư tương lai.
Hẻm Grand Canyon và bề ngang nước Mỹ được đem ra so sánh với Valles Marineris.
“Trữ lượng nước lớn, không nằm quá sâu so với bề mặt và có thể được dễ dàng khai thác bởi các nhà thám hiểm tương lai”, dự án khảo sát Sao Hỏa ExoMars viết trên mạng xã hội. Tuy nhiên, chúng ta chưa thể ngủ yên trên chiến thắng, khi chưa rõ nước ở khu vực này tồn tại ở dạng nào, lỏng; rắn hay một tổ hợp bầy nhầy của cả hai.
“Chúng tôi phát hiện ra một vùng trung tâm của Valles Marineris chứa đầy nước - trữ lượng cao hơn nhiều so với mong đợi”, đồng tác giả nghiên cứu Alexey Malakhov nói. “Khu vực này rất giống với các vùng băng vĩnh cửu của Trái Đất, là nơi nước băng tồn tại dưới đất khô do nhiệt độ trung bình của khu vực rất thấp”.
Có lẽ, sẽ phải sớm gửi tàu thăm dò tới hẻm núi lớn để tiến hành nghiên cứu. Và xét tới kích cỡ của Valles Marineris, ta sẽ cần một tổ đội tàu thăm dò hùng hậu để nghiên cứu mọi khía cạnh có thể có.
