Cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Mỹ về dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hong Kong (The Hong Kong Be Water Act) diễn ra hôm 20/11 với kết quả 412 phiếu ủng hộ và 01 phiếu phản đối. Thượng viện Mỹ cũng đã bỏ phiếu thông qua dự luật này hôm 19/11.
Theo Reuters, dự luật mới, yêu cầu Bộ Ngoại giao mỗi năm đánh giá lại mức độ tự chủ của Hong Kong trước các động thái can thiệp của Trung Quốc vào đặc khu này. Kết quả đánh giá sẽ là căn cứ để Mỹ điều chỉnh các ưu đãi thương mại dành cho đặc khu.
Văn bản về dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hong Kong sẽ được trình lên Tổng thống Donald Trump để ký thông qua luật hoặc phủ quyết.
Động thái này của Mỹ vấp phải phản đối mạnh mẽ từ Bắc Kinh, Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 20/11 triệu quyền Đại sứ Mỹ William Klein để trao công hàm "phản đối mạnh mẽ" và cảnh báo Mỹ sẽ "chịu mọi hậu quả" nếu không rút dự luật Nhân quyền và Dân chủ của Hong Kong 2019.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng cùng ngày cũng chỉ trích bất kì nỗ lực nào của Mỹ can thiệp vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc là vô ích, kêu gọi Mỹ "xem xét rõ ràng tình hình" và ngăn chặn dự luật trở thành luật.
Ông Cảnh cho rằng động thái của Thượng viện Mỹ “vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế và các quy tắc quan hệ quốc tế”, nói Trung Quốc “chỉ trích và phản đối mạnh mẽ”. Ông này cho rằng tình hình ở Hong Kong không phải về dân chủ và nhân quyền mà là về ngừng bạo lực và khôi phục trật tự.
Hiện chưa có phản hồi từ Nhà Trắng cũng như rõ liệu ông Trump ký thông qua hay phủ quyết dự luật.
Một quan chức Mỹ cho biết nếu biện pháp này được đưa ra bàn thì có thể sẽ có một cuộc tranh luận gay gắt giữa các trợ lý của Trump, về việc làm suy yếu các cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc và những người tin rằng đã đến lúc phải đứng lên chống lại Trung Quốc về nhân quyền và vị thế của Hong Kong.
Thái độ của ông Trump đến nay vẫn chưa rõ ràng. Hồi tháng 7, ông Trump nhận xét những người biểu tình xông vào trụ sở Hội đồng lập pháp của đặc khu là vì muốn dân chủ cho Hong Kong. Đồng thời ông Trump còn cho biết "một số chính phủ không muốn dân chủ cho Hong Kong". Nhưng đến tháng 8, ông Trump viết trên twitter "Hong Kong là một phần của Trung Quốc, họ sẽ phải tự giải quyết lấy".
Thời gian gần đây, ông Trump không đề cập bất kỳ chuyện gì liên quan đến Hong Kong. Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, ông Mitch McConnell hôm 18/11 cho rằng ông Trump cần lên tiếng về vấn đề Hong Kong.