Giao tranh liên miên, quân đội Ukraine đứng trên bờ vực kiệt sức

Quân đội Ukraine đứng trên bờ vực kiệt sức

Sau khi trải qua một đêm nữa làm nhiệm vụ canh gác, một người lính Ukraine gần mặt trận phía Đông Bắc đã ngã xuống giường bên trong chiến hào của mình, một chiếc mũ che đi đôi mắt nhắm nghiền. Ngoài trời, nhiệt độ đã xuống âm 8 độ C, tuyết lạo xạo dưới chân khi các binh lính thuộc Lữ đoàn Cơ giới 41 di chuyển quanh chiến hào của họ ở phía Đông thị trấn Kupiansk.

Vadim - một thành viên 31 tuổi của lữ đoàn cho biết: "Thật khó khăn nhưng chúng tôi đang cố gắng cầm cự. Chúng tôi không còn lựa chọn nào khác".

Gần 2 năm giao tranh chiến hào liên miên đã đẩy quân đội Ukraine đến bờ vực kiệt sức. Quân đội nước này đang phải vật lộn để tìm kiếm lực lượng cho các mặt trận, trái với làn sóng tình nguyện đổ về chiến trường khi xung đột mới nổ ra.

Mặc dù Ukraine vẫn giữ bí mật về tổn thất của mình nhưng ước tính mới nhất của Mỹ được New York Times công bố vào tháng 8/2023 cho thấy số người chết là gần 70.000 người và số người bị thương lên tới 120.000 người.

Vào tháng 9/2022, Ukraine tuyên bố đã giành lại từ Nga thị trấn Kupiansk và khu vực Kharkiv xung quanh trong một cuộc tấn công chớp nhoáng. Tuy nhiên, kể từ mùa hè năm 2023, quân đội Nga lại tấn công vào đây song chưa đạt được tiến triển lớn nào.

"Họ đang liên tục tiến hành các cuộc tấn công và tiến công", Vadim nói. Người lính này cho biết nếu như năm đầu họ đã vượt qua cuộc xung đột mà không e sợ bất kỳ điều gì thì hiện nay quân đội Ukraine đã "mệt mỏi".

"Bởi vì đã hai năm rồi, chúng tôi vẫn chưa nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm", binh lính Ukraine nói.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cảnh báo hồi tháng 12/2023 rằng quân đội muốn huy động nửa triệu binh lính để chiến đấu với khoảng 600.000 lính Nga được triển khai ở Ukraine. Tuy nhiên, đầu tháng này, Quốc hội Ukraine đã từ chối thảo luận về dự luật gây tranh cãi nhằm huy động thêm binh lính giữa bối cảnh đối mặt với sự chỉ trích dữ dội từ công chúng và các nghị sĩ. Đối với một đội quân đang gặp khó khăn trong việc bổ sung quân đội, chưa nói đến việc rút bớt binh lính trên tiền tuyến đã phục vụ trong thời gian dài thì đây là một đòn đau.

"Dĩ nhiên, chúng tôi muốn xuất ngũ nhưng điều này rất khó khăn. Tôi đã không gặp gia đình mình suốt 6 tháng", Vadim nói giữa bối cảnh Ukraine hiện đang phải đối mặt với áp lực mới từ Nga trên khắp mặt trận phía Đông.

Sau một năm giao tranh mà hai bên gần như không đạt được thành quả đáng kể về lãnh thổ, Nga đang tăng cường lực lượng và tấn công dồn dập vào các vị trí của Ukraine.

Oleksandr, một binh lính Ukraine 20 tuổi cho biết: "Cường độ tấn công nhắm vào chúng tôi hiện khá cao và có nhiều người bị thương hơn so với dự đoán”.

Trong khi đó, theo Vadim: "Kể từ những ngày đầu tiên của cuộc xung đột, chúng tôi hầu như luôn ở tuyến đầu. Các binh lính đều đã mệt mỏi. Họ không thể chịu đựng được nữa cả về thể chất và tinh thần".

Ukraine dịch chuyển chiến lược, lui về phòng thủ

Trong khi đó, các quan chức Mỹ cho rằng, Ukraine quá yếu để tiến hành một cuộc phản công khác nhằm vào Nga trong năm nay và Kiev nên tập trung vào phòng thủ. Các nguồn tin trong Nhà Trắng nhận định với Washington Post rằng cuộc phản công thất bại năm ngoái đã khiến Ukraine kiệt sức và đang định hình các kế hoạch quân sự cho năm 2024. Một quan chức cấp cao giấu tên cho biết: "Rõ ràng là họ sẽ khó có thể đánh lớn trên tất cả mặt trận – điều mà họ cố gắng thực hiện vào năm ngoái".

Sự dịch chuyển chiến thuật diễn ra giữa bối cảnh Tổng thống Joe Biden vẫn chật vật thuyết phục Quốc hội do đảng Cộng hòa kiểm soát thông qua gói hỗ trợ quân sự trị giá 61 tỷ USD cho Ukraine.

NATO đã dồn nguồn lực khổng lồ cho cuộc phản công của Kiev vào năm ngoái nhưng Ukraine chỉ đạt được kết quả hạn chế bởi các bãi mìn dày đặc, chiến hào phức tạp và ưu thế trên không áp đảo của Nga.

Mặc dù Tổng thống Volodymyr Zelensky khẳng định Ukraine vẫn ở thế tiên phong nhưng các binh lính Ukraine dọc chiến tuyến phía Đông ở Donbass đã và đang chuẩn bị cho các vị trí phòng thủ, lắp đặt bẫy xe tăng và mìn cũng như củng cố hệ thống chiến hào.

Các nhà phân tích phương Tây đã miêu tả kế hoạch này là một phần của chiến lược "củng cố, xây dựng và tấn công" nhằm câu giờ để Ukraine tiếp tục cuộc tấn công vào năm 2025.

Dù vậy, các nhà phân tích Michael Kofman, Rob Lee và Dara Massicot nhận định trên trang War on the Rocks: "Nếu năm nay được tận dụng một cách khôn ngoan, các vấn đề cốt lõi được giải quyết và những bài học đúng đắn được rút ra từ cuộc tấn công năm 2023, Ukraine có thể thực hiện thêm một cuộc tấn công nữa nhằm gây thất bại nặng về cho các lực lượng của Nga”.