Ngày 26/1, Uỷ ban Điều tra Nga công bố đoạn video dài khoảng một phút trên kênh Telegram cho thấy một số xe tải tiến tới một chiếc máy bay vận tải đậu trên đường băng đầy tuyết.
Các nhà điều tra viết mô tả đoạn video cho biết đây là cảnh tù binh Ukraine lên chiếc IL-76 bị phía Ukraine bắn rơi ở vùng Belgorod.
Tuy nhiên, đoạn video không có âm thanh và chỉ kèm theo một dòng giải thích duy nhất là cảnh các quân nhân Ukraine lên máy bay vận tải quân sự và không cung cấp vị trí cụ thể.
Đài phát thanh NV của Ukraine nhận định: “Vì chất lượng video kém nên rất khó để hiểu chính xác chuyện gì đang xảy ra".
Xem đoạn video đưa tù binh Ukraine lên máy bay do phía Nga cung cấp. Nguồn: Telegram/Sledcom_press
Đưa tù binh Ukraine lên máy bay Nga
Trong một diễn biến liên quan, ngay sau vụ tai nạn, vào hôm 24/1, Tổng Biên tập Đài RT của Nga, bà Margarita Simonyan đã công bố danh sách 65 tù binh Ukraine được cho là có mặt trên máy bay IL-76 xấu số nêu trên.
Tờ Kyiv Independent dẫn lời người đứng đầu Cơ quan Điều phối Ukraine về các vấn đề liên quan tới cách đối xử với tù nhân chiến tranh, ông Dmytro Usov cho biết thêm sau khi Kiev liên tục yêu cầu chia sẻ danh sách tù binh mà phía Nga cho là có mặt trên máy bay IL-76, Moskva đã phản hồi, đề cập đến một trong những danh sách được truyền thông Nga công bố trước đó.
Danh sách 65 tù binh Ukraine được cho là có mặt trên máy bay IL-76 bị rơi hôm 24/1/2024 ở Belgorod do Tổng Biên tập Đài RT, bà Margarita Simonyan công bố.
Vào ngày 26/1, ông Usov và Giám đốc Cơ quan tình báo quân sự Ukraine (HUR) Kyrylo Budanov cùng các quan chức quân sự và thực thi pháp luật khác đã gặp gỡ thân nhân của các tù nhân chiến tranh có tên trong danh sách.
Sau khi xem đoạn video được cho là quay từ hiện trường vụ tai nạn do truyền thông Nga công bố, các thành viên gia đình tù binh Ukraine nói rằng họ "không thấy bất kỳ dấu hiệu đặc biệt nào trên các mảnh thi thể cho thấy đây là người thân của họ".
Giám đốc HUR lưu ý: "Chúng tôi đang thu thập và phân tích kỹ lưỡng mọi thông tin có sẵn về vấn đề này từ nhiều nguồn. Cho đến nay, không có thông tin nào cho thấy máy bay có thể chở nhiều người như vậy".
Vì thế, theo ông Budanov, vẫn còn “nhiều câu hỏi" về phiên bản mà phía Nga đưa ra và nói rằng 65 tù binh Ukraine đã có mặt trên chiếc IL-76 để đi đến địa điểm trao đổi với phía Ukraine.
Giám đốc Cơ quan tình báo quân sựUkraine (HUR), ông Kyrylo Budanov trong cuộc gặp ngày 26/1/2024 với người thân của các tù nhân chiến tranh Ukraine mà Nga cho rằng đã ở trên máy bay vận tải quân sự IL-76 bị rơi ở Belgorod Oblast của Nga hôm 24/1/2024. Ảnh: Cơ quan Điều phối Ukraine về các vấn đề liên quan tới cách đối xử với tù nhân chiến tranh/Facebook
Về phần mình, trong một phát biểu trên truyền hình, Cao uỷ Nhân quyền Ukraine, ông Dmytro Lubinets nói rằng Cơ quan Điều phối Ukraine về các vấn đề liên quan tới cách đối xử với tù nhân chiến tranh cũng không thấy dấu hiệu nào cho thấy trên máy bay IL-76 có số lượng người lớn như vậy.
Đáng chú ý, theo ông Lubinets, trong danh sách tù binh Ukraine được cho là có mặt trên chiếc máy bay IL-76 bị bắn rơi được đăng trên truyền thông Nga, bao gồm cả những người đã được trao đổi trước đó.
Ông Lubinets chia sẻ thông tin này với hãng tin Reuters của Anh và được tờ The Guardian hôm 27/1 dẫn lại.
Liên quan tới vụ tai nạn nêu trên, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã kêu gọi tổ chức một cuộc điều tra quốc tế. Nhưng theo, người phát ngôn của HUR, ông Andrii Yusov, Moskva vẫn chưa chuyển thông tin về vụ tai nạn máy bay vận tải IL-76 cho Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế để điều tra.
Hình ảnh máy bay IL-76 và hiện trường vụ tai nạn máy bay IL-76 được phía Nga cho là chở 65 tù binh Ukraine. Ảnh cắt từ clip của RT
Vào ngày 24/1, Bộ Quốc phòng Nga cho biết một chiếc máy bay quân sự IL-76 đã bị rơi ở vùng Belgorod, giáp biên giới Ukraine.
Khi đó, trên chiếc máy bay này có 65 tù binh Ukraine đang trên đường tới địa điểm trao đổi, nhưng tất cả đã thiệt mạng cùng 3 sĩ quan Nga và 6 thành viên phi hành đoàn.
Hôm 25/1, hãng thông tấn TASS dẫn nguồn tin từ Bộ Tình huống khẩn cấp Nga cho biết họ đã tìm thấy ở hiện trường vụ tai nạn các mảnh vỡ dường như là của tên lửa.
Sau đó, theo hãng tin Reuters, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố máy bay quân sự của Nga bị rơi gần biên giới với Ukraine hôm 24/1 đã bị lực lượng phòng không Ukraine bắn hạ, dù là cố ý hay do nhầm lẫn.
Ông Putin cáo buộc Ukraine biết rằng máy bay Il-76 của Nga đang chở tù nhân chiến tranh. Tổng thống Nga nhấn mạnh: “Cơ quan tình báo chính của quân đội Ukraine biết rằng chúng tôi đang đưa 65 quân nhân đến đó. Họ đã làm điều đó do nhầm lẫn hoặc thiếu suy nghĩ, nhưng họ đã làm như vậy”.
Tổng thống Putin cho biết kết quả điều tra của Nga sẽ được công bố trong 2 - 3 ngày tới, nhưng kết quả sơ bộ cho thấy tên lửa bắn rơi máy bay IL-76 là do Mỹ hoặc Pháp chế tạo.