80 tấn bom xuyên thủng hầm ngầm
Hassan Nasrallah và các thủ lĩnh cấp cao khác của Hezbollah đã bị vây hãm khi họ tụ họp trong căn hầm trú ẩn nằm sâu gần 20m dưới lòng đất ở 1 khu lao động đông đúc phía Nam Beirut.
Các cuộc tấn công của Israel đã hạ sát nhiều lãnh đạo cấp cao, phá hủy thiết bị điện tử và phần lớn kho tên lửa đồ sộ của nhóm chiến binh. Wall Street Journals (WSJ) dẫn nguồn thạo tin cho biết, một số người định bày tỏ sự thất vọng với Iran trong cuộc họp.
Lúc mặt trời lặn, thành phố bất ngờ rung chuyển bởi những vụ nổ.
Lực lượng không quân Israel đã dùng khoảng 80 tấn bom để tấn công căn hầm bí mật dưới lòng đất. Khi mọi việc kết thúc, một cột khói màu cam nổi lên trên bầu trời Beirut. Và Hassan Nasrallah, người chiến binh Hồi giáo dẫn dắt Hezbollah suốt hơn 3 thập kỷ, đã bỏ mạng.
Israel bắt đầu lên kế hoạch cho cuộc tấn công ngày 27/9 từ vài tháng trước. Các quan chức quân sự của nước này đã xác định cách để xuyên thủng hầm ngầm ở phía Nam Beirut bằng 1 chuỗi vụ nổ hẹn giờ, vụ nổ này mở đường cho vụ nổ sau. Đây là một trong những cuộc không kích đơn lẻ quy mô nhất nhằm vào 1 thành phố lớn trong lịch sử hiện đại.
Theo nguồn tin của WSJ, các quan chức Israel bắt đầu nghiêm túc thảo luận tới khả năng hạ sát Nasrallah trong những ngày gần đây. Quan chức Israel cho biết, họ đã chớp thời cơ, chốt thời điểm tấn công sau khi nhận được tin tình báo về cuộc họp của Hezbollah vài giờ trước khi nó diễn ra.
"Chúng tôi có thông tin tình báo thời gian thực rằng Nasrallah đang tập hợp nhiều nhân vật cấp cao", phát ngôn viên quân đội Israel Nadav Shoshani nói.
Ngày 27/9, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang ở New York để tham dự Đại hội đồng Liên Hợp Quốc. Một giờ sau vụ việc, văn phòng của ông đã công bố bức ảnh ông đang nghe điện thoại, bật đèn xanh cho vụ không kích.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu thông qua quyết định không kích nhằm vào thủ lĩnh Hezbollah từ New York. Ảnh: Văn phòng Thủ tướng Israel/Zuma Press
Tại Washington, vụ không kích đã khiến các thành viên cấp cao trong chính quyền ông Biden thất vọng, sau nhiều ngày Mỹ tìm cách tái khởi động đàm phán hướng tới 1 lệnh ngừng bắn ở cả Gaza và Lebanon. Trước đó, ông Netanyahu đã tỏ ra nghi ngờ về sáng kiến ngừng bắn mà Mỹ và Pháp dẫn đầu.
Các quan chức Mỹ cho biết, họ không được báo trước về cuộc không kích, điều mà Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin bày tỏ lo ngại trong cuộc điện đàm hôm 27/9 với người đồng cấp Israel Yoav Gallant, WSJ dẫn nguồn tin quan chức cho biết.
Nhìn thấy gì từ cách thức tấn công của Israel?
Cái chết của Nasrallah đã để lại một khoảng trống quyền lực lớn trong hàng ngũ của Hezbollah - lực lượng phi nhà nước được vũ trang hạng nặng nhất thế giới, một tổ chức bị Mỹ đưa vào danh sách khủng bố. Đây được xem là sự kiện mang tính bước ngoặt với Trung Đông. Cuộc tấn công ngày 27/9 của Israel đã loại bỏ gần như cả 1 thế hệ thủ lĩnh Hezbollah, khiến lực lượng đồng minh phiến quân giá trị nhất của Iran rơi vào hỗn loạn.
Vụ việc cho thấy các nhà lãnh đạo Israel đã sẵn sàng vượt qua các lằn ranh đỏ, vốn là ranh giới định nghĩa nên cuộc xung đột âm ỉ kéo dài với Hezbollah.
Israel đã thực hiện hơn 2.000 cuộc không kích vào Lebanon trong những ngày gần đây, làm hơn 700 người thiệt mạng, theo thông tin từ Bộ Y tế Lebanon. Tel Aviv tuyên bố rằng chiến dịch quân sự của họ nhằm mục đích chấm dứt hoạt động tấn công từ phía Hezbollah vào miền Bắc Israel, động thái khiến hàng chục nghìn người Israel phải rời bỏ nhà cửa.
"Những gì Israel đang làm với chiến dịch nhằm vào Hezbollah đã mở cửa cho một kỷ nguyên mới, trong đó ảnh hưởng của Iran ở Trung Đông sẽ bị suy yếu đáng kể", Lina Khatib, giám đốc Viện Trung Đông SOAS (Anh) nhận định.
Bên cạnh đó, vụ không kích Beirut còn cho thấy điểm tương đồng với 1 khía cạnh quan trọng trong cuộc chiến ở Gaza: Israel sẵn sàng sử dụng bom lớn để đạt được mục tiêu quân sự, bao gồm cả việc nhắm tới các lãnh đạo cấp cao của Hamas và Hezbollah ngay cả trong khu vực đô thị, nơi các cuộc không kích có nguy cơ gây thương vong lớn.
Quân đội Israel đã tiến hành một loạt các cuộc không kích như vậy ở Gaza. Họ đã sử dụng 8 quả bom nặng gần 1 tấn khi tìm cách loại trừ thủ lĩnh cấp cao của Hamas hồi tháng 7.
Các cựu quan chức Mỹ cho rằng, Israel chấp nhận rủi ro về thương vong dân thường ở mức cao hơn nhiều so với các cuộc tấn công tương tự của Mỹ. Ví dụ, các cuộc đột kích nhằm tiêu diệt Osama bin Laden và thủ lĩnh Nhà nước Hồi giáo (IS) Abu Bakr al-Baghdadi được các nhóm đặc nhiệm trên bộ phối hợp với hỗ trợ không lực tầm gần thực hiện, thay vì không kích.
Người dân Lebanon sơ tán khỏi nhà ở phía Nam do xung đột Israel - Hezbollah leo thang. Ảnh: Mohamed Azakir/Reuters
Cư dân Lebanon đã sống trong tình cảnh căng thẳng suốt nhiều tháng, khi xung đột giữa Israel và Hezbollah leo thang. Làn sóng không kích của Israel đã khiến hàng nghìn người Lebanon phải chạy về phía Bắc và đổ vào Beirut.
Moussa Mourad nằm trong số những người dân Lebanon rời nhà ở phía Nam vì lo ngại Israel tấn công vào thị trấn mà mình sinh sống. Anh vừa cùng với gia đình chuyển tới căn hộ mới hôm 26/9.
Mới tới thủ đô, Mourad không thạo đường, cũng không biết có 1 khu phức hợp của Hezbollah nằm trong khu vực. Tối 27/9, anh quay trở về căn nhà thuê để sum họp cùng gia đình sau khi đưa cậu con trai đi bệnh viện.
Thế rồi, bom nổ, khiến cả tòa nhà rung chuyển.
Những gì xảy ra kế tiếp trở nên mơ hồ. Mourad và gia đình vội vàng chen chúc chui vào xe hơi, lao tới Quảng trường Tử sĩ. Ở đó, họ ngồi trên vỉa hè nhìn xe cộ qua lại cho đến tận khuya.
"Có 1 giờ đồng hồ trong cuộc đời tôi mà tôi không thể nhớ nổi bất cứ chi tiết nào", Mourad nói, "Tôi chỉ nhớ được âm thanh mặt đất rung chuyển dưới chân mình".