Sự chuẩn bị của Ukraine cho cuộc phản công mùa xuân
Chính phủ Ukraine cho rằng tương lai của cuộc xung đột phụ thuộc vào việc kiểm soát Bakhmut, nơi cả Nga lẫn Ukraine đều chịu tổn thất nặng nề trong trận chiến kéo dài và ác liệt nhất tính đến thời điểm hiện tại. Các cuộc tấn công dồn dập của Nga vào khu vực Bakhmut ở tỉnh Donetsk và xung quanh thành phố Avdiivka vẫn chưa đạt được nhiều bước tiến.
“Khả năng Nga đẩy lùi quân đội Ukraine ra khỏi Avdiivka hoặc Bakhmut vẫn chưa rõ ràng, nhưng Moscow sẽ không đạt được nhiều lợi thế chiến đấu đáng kể từ việc này vì họ thiếu khả năng khai thác những tiến bộ đó”, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) nhận định hôm 26/3.
Binh sĩ Ukraine gần Bakhmut, vùng Donbass ngày 15/3. Ảnh: AFP
Theo ISW, trên phương tiện truyền thông của Nga, Ukraine và phương Tây tràn ngập các cuộc thảo luận về cuộc phản công sắp tới của Ukraine. Đặc biệt là về thời điểm và địa điểm của các cuộc phản công.
Hãng Thông tấn TASS hôm 27/3 dẫn lời ông Vladimir Rogov, lãnh đạo phong trào “Chúng ta cùng với nước Nga” cho biết, Ukraine đang tập hợp hơn 75.000 quân trên mặt trận Zaporizhzhia ở phía Nam đất nước.
Tuần trước, một báo cáo khác của TASS cho thấy, Ukraine đang tập trung ngày càng nhiều pháo binh ở chiến trường phía Đông Donbass, nơi Ukraine có thể tìm cách “tung đòn đáp trả” sau nhiều tháng phòng thủ trước các cuộc tấn công cả lực lượng Nga.
Ông Yevgeny Prigozhin, Người đứng đầu Công ty Quân sự tư nhân Wagner, cảnh báo rằng, Ukraine có thể đang tìm cách phản công xung quanh Bakhmut, nơi các lực lượng của Wagner và Nga gần như đang chững lại.
Mark Voyger, Cựu cố vấn đặc biệt về các vấn đề Nga và Á - Âu cho Tư lệnh Lục quân Mỹ tại châu Âu, Tướng Ben Hodges, cho rằng, Nga có thể đã chuẩn bị ứng phó trước cuộc phản công lớn của Ukraine.
“Nga có thể đang chuẩn bị phòng thủ với mục đích cố gắng đóng băng cuộc xung đột, cho đến khi họ có thể tập hợp thêm hàng trăm nghìn binh sĩ mới và tái tập trung lực lượng, có thể là vào cuối mùa hè”, ông Voyger nói.
Giới chức Ukraine tới nay vẫn chưa tiết lộ kế hoạch rõ ràng của họ, dù đã nói rằng một cuộc phản công mùa xuân đang diễn ra với sự hỗ trợ của vũ khí từ phương Tây như xe tăng chiến đấu chủ lực và các phương tiện bọc thép khác.
Ukraine sẽ phản công ở phía Nam hay phía Đông?
Quân đội Nga đã có vài tháng để chuẩn bị cho cuộc phản công tiếp theo của Ukraine và đã liên tục xây dựng các công sự trên lãnh thổ đang giành quyền kiểm soát, đồng thời cố gắng tập hợp thêm binh sĩ.
Tại Donbass, các đơn vị của quân đội Nga đã dành 8 năm để củng cố lực lượng ở một số vùng của tỉnh Lugansk và Donetsk sau khi các khu vực này bị chiếm giữ kể từ năm 2014. Ở cả hai bên chiến tuyến, khu vực này có nhiều pháo đài và các tuyến phòng ngự.
Các nhà quan sát đánh giá rằng một cuộc tấn công của Ukraine trong khu vực này sẽ rất rủi ro, mặc dù có thể ít khó khăn hơn nếu các đơn vị Nga ở đó đã bị suy giảm do giao tranh ác liệt tại các điểm nóng như Bakhmut, Kreminna, Avdiivka và Svatove.
“Tôi nghĩ Ukraine sẽ gặp nhiều thách thức nếu cố gắng phát động một cuộc phản công lớn ở phía Đông bởi tuyến phòng thủ của Nga ở khu vực này vững chắc hơn ở phía Nam”, ông Voyger nói.
Trong khi đó, ở phía Nam, các cuộc phản công từ Kherson hoặc Zaporizhzhia có nguy cơ sẽ đe dọa hành lang trên bộ nối với Crimea. Melitopol, nằm ở phía Nam chiến tuyến Zaporizhzhia, sẽ là mục tiêu chính cho bất kỳ cuộc tấn công nào của Ukraine trong khu vực.
Lãnh thổ bằng phẳng hơn ở các vùng Kherson và Zaporizhzhia sẽ phù hợp hơn cho xe tăng Ukraine, vốn đóng vai trò khá hạn chế trong các trận chiến xung quanh khu vực Bakhmut. Pháo binh và lực lượng bộ binh đã được sử dụng nhiều trên chiến trường ở Bakhmut. Hoạt động chiến đấu ở khu vực này có thể sẽ được thúc đẩy bằng xe tăng và xe chiến đấu bộ binh của phương Tây.
Alex Kokcharov, nhà phân tích rủi ro tại London của S&P Global Market, cho rằng các cuộc tấn công sâu vào mạng lưới hậu cần của Nga sẽ là dấu hiệu cho thấy cuộc phản công của Ukraine có thể xảy ra khi nào và ở đâu.
“Đây là những gì chúng tôi quan sát được vào tháng 9 năm ngoái trong cuộc phản công ở Kharkov, và sau đó là vào tháng 10 và tháng 11 ở phía Nam đối với Kherson”, ông Kokcharov cho hay.
Tuy nhiên, chuyên gia Kokcharov cho rằng không có địa điểm phản công nào là dễ dàng đối với Ukraine.
“Tấn công từ Kherson qua sông Dnieper hoặc tấn công về phía Enerhodar qua hồ chứa của đập Kakhovka sẽ là các hoạt động có rủi ro rất cao. Tôi nghĩ rằng Ukraine có thể sẽ cố gắng tiến hành các cuộc phản công ở các khu vực đô thị hóa ở Donetsk, Horlivka hoặc Bakhmut”, ông nói.
Khu vực phía Bắc của tỉnh Lugansk ít dân cư hơn và bằng phẳng hơn có thể phù hợp với các cuộc phản công của Ukraine, tuy nhiên, ông Kokcharov cho biết, ngay cả khi Kiev phản công thành công ở đó, lực lượng này sẽ chịu nhiều tổn thất do Nga đã xây dựng tuyến phòng thủ vững chắc ở phía Nam, phía Bắc và phía Đông.
Nhà phân tích Kokcharov đánh giá, một cuộc phản công về phía Nam từ Zaporizhzhia tới Melitopol và bờ Biển Azov có vẻ phù hợp nhất với Ukraine. “Điều này sẽ chia lực lượng Nga ở Ukraine thành hai nhóm, ở phía Đông và phía Nam”./.