Danh ca Họa Mi là học trò của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ. Nữ ca sĩ được nhận xét là người có "giọng hát trong và thánh thót ở những nốt cao, ấm áp và tình cảm ở những nốt trầm". Tiếng hát của Họa Mi đã làm say đắm lòng người hơn 40 năm qua dù có những lúc vì biến động cuộc sống mà phải lắng xuống.
Trong chương trình Chuyện tối cùng sao, nữ danh ca đã có những chia sẻ về chuyện đời và sự nghiệp đầy trắc trở của mình, đồng thời cũng hé lộ những góc khuất chưa từng được "bật mí".
Tiếng hát họa mi và thăng trầm trên đất khách quê người
Họa Mi sinh năm 1955 và đi hát từ năm 15 tuổi. Năm 17 tuổi, Họa Mi được Đoàn Chính - em trai nhạc sĩ Đoàn Chuẩn - gợi ý thi vào trường Quốc gia Âm nhạc và Kịch nghệ nhưng thời điểm đó, Họa Mi chưa có ý định làm ca sĩ mà mơ ước trở thành bác sĩ.
Họa Mi từng lấy nghệ danh Trường My khi hát ở đài truyền hình, trường học, nhạc viện. Đang học âm nhạc năm thứ 3 thì bà được nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ đề nghị lăng-xê thành ca sĩ chuyên nghiệp và bắt đầu với nghệ danh Họa Mi do chính nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ đặt.
Năm 1976, Họa Mi kết hôn với nghệ sĩ saxophone Lê Tấn Quốc. Chồng Họa Mi mắc bệnh mắt bẩm sinh và thị lực ngày càng kém đi, trong khi cuộc sống lại tràn đầy khó khăn. Trong một chuyến lưu diễn tại Pháp năm 1988, Họa Mi đã quyết định ở lại, nguyên nhân theo nhà văn Nguyễn Đông Thức từng giải thích là "để tìm cách chữa mắt cho chồng".
Danh ca Họa Mi tại chương trình "Chuyện tối cùng sao" (ảnh do chương trình cung cấp)
Đêm, bà đi hát ở nhà hàng người Hoa và có cộng tác với một trung tâm ca nhạc. Hai năm sau, bà đưa chồng và 3 con sang Pháp. Tuy nhiên, chồng Họa Mi chẳng những không chữa được bệnh mà còn mất không gian âm nhạc ở môi trường mới. Hai người ly hôn dù còn yêu nhau. Chồng về Việt Nam, còn Họa Mi ở lại một mình chăm sóc 3 đứa con.
Một thời gian sau, Họa Mi tái giá với chồng là người Pháp gốc Việt và gần như nghỉ hát về giúp chồng kinh doanh cửa hàng bánh và kem. Vì sợ cảm xúc ùa về mà bà không dám nghe nhạc trong một thời gian dài.
Tại chương trình, khi MC hỏi về cơ duyên gặp lại người thầy - nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ tại nơi đất khách quê người, danh ca Họa Mi nhớ lại: "Tôi qua Paris năm 1988. 1 năm sau đó, chú Hoàng Thi Thơ qua Paris để quảng cáo các bản nhạc của chú kết hợp với nhạc sĩ Lam Phương.
Khi nghe tin, tôi chạy tới tìm thăm. Tôi mừng lắm. Gặp chú mà không nghĩ rằng còn cơ hội để gặp. Cả chú Thơ cũng không ngờ được gặp lại học trò của mình. Chú tặng tôi cuốn nhạc có ghi rằng: tặng Họa Mi, sau 17 năm chú được gặp lại cánh chim họa mi của chú. Thương vô cùng, đọc mà tôi muốn rơi nước mắt.
Chú nói, giờ cháu phải đi hát. Ở Paris hát không nhiều nên chú đưa tôi sang Mỹ để làm một liveshow Đêm Họa Mi. Chú đứng ra tổ chức và mời các ca sĩ nổi tiếng đến hát cùng tôi.
Đặc biệt, chú đã giới thiệu: con chim họa mi đã trở lại vòm trời âm nhạc và nói tôi là người học trò thân yêu mà chú được gặp sau bao nhiêu năm xa cách. Đúng 17 năm mới được gặp lại, vô cùng cảm động".
Không nghĩ có ngày trở về Việt Nam để gặp lại khán giả
Lần gặp gỡ với người thầy cũ tuy đã nhen nhóm ý định quay trở lại với âm nhạc của danh ca Họa Mi nhưng vẫn chưa thể nào thổi bùng lên ngọn lửa mạnh mẽ khiến nữ danh ca trở lại hẳn với con đường ca hát. Chính Họa Mi cũng khẳng định không nghĩ rằng có một ngày được trở về Việt Nam gặp lại khán giả.
Mãi tới năm 2009, Họa Mi bất ngờ về Việt Nam 3 tháng để thu âm album đầu tiên kể từ cuốn băng "Hoàng Thi Thơ 3" được thực hiện trước năm 1975. Album có tựa Một thời yêu nhau.
Trong lời tựa cho album này, Họa Mi viết: "Ngày tháng đã qua đi trong chớp mắt, tóc đã điểm bạc. Có chăng là kỷ niệm, là hạnh phúc, là khổ đau. Tôi muốn giữ mãi những phút giây quý giá của hạnh phúc. Tôi muốn tôi quên đi những chuỗi ngày của buồn đau, của những vết thương lòng đã chôn chặt từ lâu".
Tại chương trình Chuyện tối cùng sao, nữ ca sĩ tâm sự về lần trở lại này của mình: "Tôi không nghĩ là mình được trở về Việt Nam để gặp lại khán giả. Trong một buổi trưa rất đặc biệt, tôi đang nướng bánh mì thì nhận được cú điện thoại từ ca sĩ Bạch Yến.
Chị Bạch Yến chia sẻ về chương trình "Sol Vàng" tại Việt Nam để vinh danh những ca sĩ đã lâu năm trong nghề và chương trình đang cần tìm tôi. Tôi chưa nhận lời mà hẹn chị ngày mai gọi lại.
Tôi suy nghĩ, tại sao mình là ca sĩ mà lại phải làm một nghề khác. Tôi cảm thấy tiếc quá. Bao nhiêu người thương mình mà mình lại bỏ một thời gian uổng như vậy. Giờ cơ hội tới, tôi suy nghĩ 1 ngày và hôm sau trả lời chị Bạch Yến là: em đồng ý.
Chị Bạch Yến nói một câu mà tôi nhớ đời "em dám hát không" vì tôi nghỉ hát lâu rồi. Tôi bảo dám và sẽ làm được. Tôi là người rất can đảm. Bất cứ chuyện gì cũng ráng làm cho bằng được".