Sau những bê bối trong hoạt động đăng kiểm được phát hiện từ cuối năm 2022, lĩnh vực đăng kiểm xe cơ giới đang thiếu hụt khoảng 800 đăng kiểm viên (ĐKV). Trong năm 2023, Cục Đăng kiểm Việt Nam (ĐKVN) liên tục tổ chức 29 đợt đánh giá ĐKV (nhiều gấp 6-7 lần so các năm trước) nhưng mới cấp giấy chứng nhận lần đầu được cho 285 ĐKV. Số lượng ĐKV thiếu hụt vẫn lớn.
Những tiếng thở dài
Hơn 0 giờ ngày 26-12, hàng loạt ô tô xếp hàng chờ lấy phiếu tại Trung tâm Đăng kiểm 60.01S Biên Hòa (Đồng Nai), kéo dài hơn 300 m.
Gương mặt mệt mỏi, tài xế Trung Hiếu (ngụ TP Biên Hòa) than thở vài ngày trước, anh đem xe tới trung tâm này nhưng phiếu đăng kiểm hết. Rút kinh nghiệm, lần này anh đem xe đến từ 22 giờ hôm qua cho chắc ăn. Đến khoảng 9 giờ cùng ngày, xe của anh Hiếu đã được đăng kiểm. Không như anh Hiếu, anh Đức Nghĩa (ngụ TP Biên Hòa) mang xe ben tới trung tâm này từ sáng sớm nhưng phía trước xe anh là mấy chục xe khác đang chờ. "Chắc phải trưa hoặc chiều mới được gọi tên, hy vọng xong đăng kiểm, chứ xe sắp hết hạn trong tuần này" - anh Nghĩa chia sẻ.
Tại TP HCM, một số tài xế than thở các trung tâm đang khám rất "gắt" nên lo ngại vài ngày tới số lượng xe đến hạn đăng kiểm tăng, sẽ phải xếp hàng dài chờ đợi.
"Tôi vừa đăng kiểm xong, siêu khó luôn. Trung tâm chỉ chạy 1 dây chuyền. 8 giờ sáng tới xếp hàng tới 14 giờ mới được đưa xe vô. Đèn Led, đèn bi cầu, bi gầm hay lắp thêm mặt ca-lăng, thậm chí có trường hợp biển số mica hơi mờ đều "rớt" hết. Xe đông mà rớt nhiều hơn đậu. Một số lỗi hồi trước có thể nới nhưng bây giờ đều đưa vào mục khuyết điểm, hư hỏng quan trọng" - anh N.V.C (ngụ TP Thủ Đức) cho biết.
Ông Bùi Hòa An, Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TP HCM, cho hay đến ngày 26-12, trên địa bàn có 17/19 đơn vị đăng kiểm đang mở cửa phục vụ, gồm 15 trung tâm và 2 chi nhánh trung tâm. Trong đó, chỉ có 36/53 dây chuyền hoạt động dưới sự vận hành của 135 ĐKV, năng suất kiểm định trung bình đạt khoảng 51.840 lượt xe/tháng.
Tình trạng trên cũng diễn ra tại các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới như 60.02S (Long Khánh), 60-05D (TP Biên Hòa). Theo ông Dương Văn Đông, Phó Giám đốc Sở GTVT tỉnh Đồng Nai, sở đã yêu cầu các trung tâm đăng kiểm trên địa bàn chủ động sắp xếp nhân sự, tăng thời gian làm việc trong ngày, bố trí làm thêm giờ vào các ngày nghỉ, ngày lễ để nâng cao năng suất kiểm định, phục vụ nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.
Dòng xe “rồng rắn” chờ đăng kiểm trước Trung tâm Đăng kiểm 60.01S Biên Hòa (Đồng Nai) Ảnh: Nguyễn Tuấn
Nhiều giải pháp khắc phục
Trước tình trạng nhu cầu đăng kiểm xe cơ giới ở các đô thị lớn có xu hướng tăng trở lại, nhất là trong giai đoạn cuối năm, theo ông Nguyễn Văn Phương, Trưởng Phòng Kiểm định xe cơ giới (Cục ĐKVN), đơn vị đã triển khai nhiều giải pháp, như chủ động tổng hợp, thống kê và cập nhật tình hình nhân sự ĐKV của các trung tâm đăng kiểm trên trang thông tin điện tử địa chỉ http://www.vr.org.vn/ để các địa phương chủ động dự báo tình hình, tham mưu, đề xuất phương án xử lý; làm việc với các trung tâm đăng kiểm để khích lệ, động viên tinh thần các ĐKV thực hiện đúng các quy định, yên tâm công tác, đoàn kết vượt qua giai đoạn khó khăn.
Cục ĐKVN đã hướng dẫn các trung tâm đăng kiểm chủ động liên hệ với các địa phương khác đang dư thừa năng lực kiểm định để trưng dụng, bổ sung tạm thời lực lượng đăng kiểm viên nhằm khôi phục hoạt động thêm dây chuyền kiểm định hoặc báo cáo đề xuất với các cấp có thẩm quyền cho đầu tư thêm mới trung tâm đăng kiểm bị thiếu.
Cục ĐKVN cũng thông báo, tuyên truyền tới các hiệp hội vận tải ô tô, logistics, chủ doanh nghiệp và chủ phương tiện thực hiện một số giải pháp tránh ùn tắc và tiết kiệm thời gian. Chủ phương tiện nên đưa các phương tiện sắp đến hạn, đã đến hạn hoặc quá hạn đăng kiểm (đặc biệt là các phương tiện thuộc đối tượng đã được gia hạn kiểm định theo quy định tại Thông tư số 08/2023/TT-BGTVT) nên lựa chọn thời điểm kiểm định sớm, phù hợp; chủ động khi trên đường về quê, đi công tác, du lịch, lấy hàng, giao hàng có thể vào bất kỳ đơn vị đăng kiểm nào tiện đường để kiểm định. Cục ĐKVN cũng vận động cán bộ, công nhân viên tăng ca, làm thêm giờ kể cả ngày nghỉ, ngày lễ.
Theo đại diện Cục ĐKVN, do số lượng các ĐKV bị đưa ra xét xử trong thời gian tới là rất lớn nên sẽ có rất nhiều tỉnh, thành phố bị ảnh hưởng và có nguy cơ ùn tắc kiểm định nên việc huy động lực lượng kiểm định viên của quân đội và công an cũng khó có thể đáp ứng nhu cầu, trong khi việc đào tạo bổ sung lực lượng ĐKV phải có thời gian, do tính chất đặc thù.
Cục ĐKVN cũng đã đề xuất Bộ GTVT có ý kiến với các cơ quan có thẩm quyền, cho phép Cục ĐKVN và các trung tâm đăng kiểm lựa chọn một số ĐKV có chuyên môn vững nhưng đã bị khai trừ Đảng và buộc thôi việc để ký hợp đồng lao động làm công tác chuyên môn tại các trung tâm đăng kiểm cho tới khi tòa án xét xử.
Đối với các trung tâm đăng kiểm có từ 2 ĐKV trở lên bị thu hồi chứng chỉ ĐKV phải tạm đình chỉ trong thời gian 3 tháng, đề xuất được phép tiếp tục hoạt động lại ngay (nếu có kết quả đánh giá đạt yêu cầu); cho phép Cục ĐKVN chưa thu hồi chứng chỉ ĐKV và cho phép tiếp tục làm việc đối với các ĐKV bị tòa án xét xử nhưng cho hưởng án treo, không bị nghiêm cấm hành nghề.
Hiện Cục ĐKVN đã huy động nhân sự của tất cả phòng ban chuyên môn khác và một số các trung tâm đăng kiểm để nghiên cứu, hoàn thành việc xây dựng bộ tài liệu hướng dẫn và thực hiện nghiệp vụ kiểm tra, đánh giá hoạt động kiểm định xe cơ giới cho các sở GTVT; tổ chức 4 lớp tập huấn cho hàng trăm cán bộ của các sở GTVT, dự kiến đến hết tháng 2-2024 sẽ hoàn thành việc tập huấn, để tham gia quản lý, kiểm tra, giám sát hoạt động kiểm định.
