Nga và Ukraine liên tục tập kích bằng UAV
Newsweek ngày 4/7 dẫn lời Steve Wright, nhà nghiên cứu cấp cao về hệ thống điện tử hàng không và máy bay tại Đại học West of England, Vương quốc Anh, cho rằng cuộc chiến máy bay không người lái giữa Nga và Ukraine đang "leo thang rất nhiều".
"Không chỉ công nghệ về UAV đang phát triển với tốc độ rất nhanh, Nga và Ukraine cũng sở hữu nhiều phương tiện bay không người lái và sử dụng chúng để tạo lợi thế trên không", ông Wright nói.
Binh sĩ Ukraine học sử dụng máy bay không người lái ở vùng Lviv, Ukraine. Ảnh: Getty Images
Gian Gentile, chuyên gia quân sự cấp cao tại tổ chức cố vấn Rand Corporation của Mỹ, cho rằng, UAV đóng vai trò quan trọng trong việc định hình cuộc xung đột Nga - Ukraine.
"Trước khi xung đột nổ ra, chúng ta đã hiểu rõ tầm quan trọng của UAV, nhưng theo tôi, quy mô, tầm quan trọng của những hệ thống UAV và sự hiện diện của chúng trên chiến trường hiện nay có phần đáng ngạc nhiên", ông Gentile cho hay.
Các cuộc tập kích UAV đã xảy ra không chỉ ở chiến trường Ukraine mà cả bên trong lãnh thổ Nga.
Ngày 4/7, Nga cáo buộc Ukraine tiến hành một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào thủ đô Moscow và khu vực lân cận. Bộ Quốc phòng Nga hôm nay cho biết hệ thống phòng không của nước này đã bắn hạ 4 UAV của Ukraine trong khi UAV thứ 5 bị chặn bằng hệ thống tác chiến điện tử và rơi xuống khu vực thuộc quận Odintsovo ở vùng Moscow.
Truyền thông Nga đưa tin, cuộc tấn công đã làm gián đoạn hoạt động của các máy bay tại sân bay Vnukovo và 14 chuyến bay phải chuyển hướng. Bộ Quốc phòng Nga cho biết không có trường hợp thương vong trong vụ tấn công và không có thiệt hại nào đối với cơ sở hạ tầng của Nga.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova, cho rằng, Ukraine đã cố gắng tấn công khu vực có các cơ sở hạ tầng dân sự, bao gồm cả sân bay, gọi đây là "hành động khủng bố".
Theo Bộ Ngoại giao Nga, cuộc tấn công UAV vào Moscow sẽ không thể thực hiện nếu không có sự hỗ trợ từ Mỹ và đồng minh cho Ukraine.
"Những cuộc tấn công như vậy sẽ không thể thực hiện nếu không có sự hỗ trợ của Mỹ và đồng minh cho chính quyền Kiev. Họ vẫn không ngừng cung cấp vũ khí, trong đó có UAV, huấn luyện những người điều khiển máy bay không người lái, đồng thời cung cấp thông tin tình báo cần thiết cho các nhiệm vụ này, trong đó có các hình ảnh bề mặt Trái Đất với sự hỗ trợ của các vệ tinh dân sự và quân sự", Bộ Ngoại giao Nga cho hay.
Ukraine chưa lên tiếng về sự việc và hiện chưa rõ bên nào chịu trách nhiệm về các cuộc tấn công bằng UAV vào thủ đô Nga. Tuy nhiên, người phát ngôn của cơ quan tình báo quân đội Ukraine Andriy Yusov, cho biết chính quyền Kiev "theo truyền thống không bình luận" về các sự cố ở Moscow.
Trước đây, Điện Kremlin đã cáo buộc Ukraine nhắm mục tiêu vào thủ đô Nga bằng UAV. Cuối tháng 5, ít nhất 8 UAV bị cho là của Ukraine tấn công vào khu vực trung tâm Moscow, khiến một số tòa nhà bị hư hại. Tổng thống Zelensky sau đó bác bỏ cáo buộc tấn công Điện Kremlin, nói rằng "Ukraine chỉ chiến đấu trong lãnh thổ của mình".
Cạnh tranh UAV Nga - Ukraine tăng nhiệt
Những gì xảy ra ở Ukraine cho thấy tầm quan trọng của máy bay không người lái trong xung đột hiện đại. Anton Gerashchenko, cố vấn của Bộ trưởng Nội vụ Ukraine, nói với Newsweek rằng máy bay không người lái "là siêu vũ khí trong cuộc xung đột".
"Cuộc xung đột này là cuộc chiến của máy bay không người lái. Ukraine đã dành thời gian và tiền bạc vào việc phát triển đội quân máy bay không người lái, nhưng đây không phải là đội quân duy nhất. Quân đội Ukraine thường xuyên báo cáo về các đợt tấn công bằng máy bay không người lái Shahed do Iran sản xuất, còn được gọi là UAV cảm tử, nhằm vào các mục tiêu cơ sở hạ tầng của Ukraine", ông Gerashchenko cho hay.
Sáng 4/7 (giờ địa phương), Bộ Tổng tham mưu Lực lượng Vũ trang Ukraine cho biết Nga đã tiến hành một cuộc tấn công khác bằng cách sử dụng UAV chiến đấu Shahed của Iran.
Trong một bản cập nhật hoạt động, Bộ Tổng tham mưu Lực lượng Vũ trang Ukraine, cho biết, Nga đã phóng 22 máy bay không người lái Shahed nhằm vào cơ sở hạ tầng dân sự ở vùng Đông Bắc Sumy, phía đông Donetsk và miền Nam Zaporizhzhia của Ukraine vào ngày 3/7. Lực lượng phòng không Ukraine đã chặn 16 máy bay không người lái.
"Công nghệ máy bay không người lái đang phát triển khá nhanh. So với mức độ phát triển vũ khí thời Chiến tranh Lạnh, đây là tốc độ cực kỳ nhanh", ông Wright cho biết.
"Ngoài ra, khả năng của cả Nga và Ukraine trong việc nắm giữ và vận hành thành công các máy bay không người lái cũng đang tăng lên. Mọi thứ đã thay đổi chỉ trong 5 năm qua".
Theo thông tin trên các phương tiện truyền thông xã hội, có nhiều dấu hiệu Nga đã thử nghiệm triển khai UAV hạng nặng S-70 Okhotnik để tấn công mục tiêu trên chiến trường Ukraine. Đây là loại UAV tàng hình lợi hại của Nga, nó có thể kết hợp với tiêm kích Su-57 để gia tăng sức mạnh trên không.
Ukraine đã nhận được máy bay không người lái từ nhiều quốc gia phương Tây, bao gồm một số loại khác nhau từ Mỹ trong các gói viện trợ quân sự của Washington.
Nga nhiều lần cáo buộc Mỹ và các đồng minh tìm cách kéo dài cuộc xung đột, cảnh báo phương Tây không cung cấp vũ khí hiện đại cho Ukraine, đồng thời nhấn mạnh điều này sẽ chỉ làm leo thang xung đột và gây thương vong không đáng có mà không thay đổi được diễn biến trên chiến trường.
Một số báo cáo, bao gồm cả từ Bộ Quốc phòng Anh, chỉ ra rằng Nga có thể cạn nguồn cung máy bay không người lái Shahed-131 và Shahed-136 trong thời gian tới, và việc sản xuất UAV quân sự trong nước của Mosocw không thể đáp ứng kịp nhu cầu.
Sau mỗi đợt tấn công UAV quy mô lớn của Nga, Ukraine tuyên bố bắn hạ được nhiều UAV của Nga, nhưng Kiev càng bắn rơi được nhiều UAV của Nga thì Ukraine lại càng tốn tên lửa để thực hiện việc nhiệm vụ đó. UAV Shahed, có mức giá khoảng 20.000 USD, thấp hơn nhiều so với chi phí sử dụng các hệ thống phòng không đắt tiền để đánh chặn UAV.