Lễ cúng giao thừa rất quan trọng với mỗi gia đình Việt Nam, được tiến hành vào thời khắc kết thúc năm cũ và chào đón năm mới.
Các gia đình thường phải thực hiện lễ cúng giao thừa ngoài trời trước nhằm "nghênh tân, tiễn cựu" tức là đón quan hành khiển mới, tiễn quan hành khiển cũ, sau đó mới làm lễ cúng trong nhà. Lễ vật cúng giao thừa ngoài trời gồm ngũ quả, hương, hoa, đèn nến, trầu cau, muối gạo, trà, xôi, bánh chưng chay, mâm cỗ mặn hoặc chay.
Gia chủ cần biết cúng Giao thừa Tết Giáp Thìn 2024 là cúng vị thần nào để khấn đúng danh hiệu của các vị hành khiển, hành binh, phán quan của năm.
Cúng giao thừa Tết Giáp Thìn 2024 là cúng vị thần nào?
Theo bảng "phân công công việc" của các vị thần trong 12 năm, năm Giáp Thìn 2024, trần gian có 3 vị quan là Sở Vương Hành khiển, Hoả Tinh Hành binh chi thần, Biểu Tào Phán quan.
Quan hành khiển, quan hành binh và phán quan.
Theo quan niệm từ xa xưa, mỗi năm sẽ có một vị quan hành khiển được cử xuống trần gian trông coi mọi việc. Thiên đình có 12 vị hành khiển tương ứng với 12 con giáp thay nhau xuống trần gian trông coi trong 12 năm, sau đó quay vòng trở lại.
Quan hành khiển là quan văn, có nhiệm vụ trông coi mọi việc trên thế gian, mỗi vị một năm theo chu kỳ của 12 con giáp. Bắt đầu là năm Tý, năm cuối cùng là năm Hợi. Ngoài ra, các quan hành khiển còn lo việc thi hành những mệnh lệnh của Ngọc hoàng; có vị nhân từ, có vị cương trực và cũng có vị khắc nghiệt.
Cứ đến đêm giao thừa, một vị hành khiển mới sẽ xuống trần, nhận bàn giao công việc để vị quan cũ về trời. Do các quan bận nhiều công việc và thời khắc chuyển giao từ năm cũ sang năm mới trôi qua rất nhanh nên họ không thể vào tận trong nhà nhận lễ vật của người trần. Vì vậy, các gia đình thường làm một mâm cỗ cúng giao thừa ngoài trời để tiện tiễn hành khiển cũ và đón rước hành khiển mới.
Đi cùng có 12 vị thần hành binh và 12 vị phán quan. Quan hành binh là quan võ, có trọng trách cùng quan hành khiển thay mặt Ngọc hoàng - vị vua của thiên giới trông coi mọi việc trên thế gian, mỗi vị một năm theo chu kỳ của 12 con giáp. Còn phán quan thì lo việc ghi chép công, tội của mọi người, mọi gia đình, mọi thôn xã.
Vương hiệu của các vị tương ứng với các năm như sau:
Năm Tý: Chu Vương Hành khiển, Thiên Ôn Hành binh chi thần, Lý Tào Phán quan.
Năm Sửu: Triệu Vương Hành khiển, Tam Thập lục thương Hành binh chi thần, Khúc Tào Phán quan.
Năm Dần: Ngụy Vương Hành khiển, Mộc Tinh Hành binh chi thần, Tiêu Tào Phán quan.
Năm Mão: Trịnh Vương Hành khiển, Thạch Tinh Hành binh chi thần, Liễu Tào Phán quan.
Năm Thìn: Sở Vương Hành khiển, Hoả Tinh Hành binh chi thần, Biểu Tào Phán quan.
Năm Tỵ: Ngô Vương Hành khiển, Thiên Hao Hành binh chi thần, Hứa Tào Phán quan.
Năm Ngọ: Tần Vương Hành Khiển, Thiên Mao Hành binh chi thần, Ngọc Tào Phán quan.
Năm Mùi: Tống Vương Hành khiển, Ngũ Đạo Hành binh chi thần, Lâm Tào Phán quan.
Năm Thân: Tề Vương Hành khiển, Ngũ Miếu Hành binh chi thần, Tống Tào Phán quan.
Năm Dậu: Lỗ Vương Hành khiển, Ngũ Nhạc Hành binh chi thần, Cự Tào Phán quan.
Năm Tuất: Việt Vương Hành khiển, Thiên Bá Hành binh chi thần, Thành Tào Phán quan.
Năm Hợi: Lưu Vương Hành khiển, Ngũ Ôn Hành binh chi thần, Nguyễn Tào Phán quan.
Năm Giáp Thìn 2024 cúng ngựa màu gì?
Theo quan niệm dân gian, tương ứng với mỗi vị hành khiển khác nhau sẽ là những đồ lễ được chuẩn bị khác nhau. Màu sắc bài vị, quần áo, màu mũ ngựa của các vị cũng sẽ khác nhau theo từng năm, cụ thể là:
- Năm Canh, Tân thuộc hành Kim: Cúng màu trắng.
- Năm Giáp, Ất thuộc hành Mộc: Cúng màu xanh lá.
- Năm Nhâm, Quý thuộc hành Thủy: Cúng màu đen hoặc xanh nước biển.
- Năm Bính, Đinh thuộc hành Hỏa: Cúng màu đỏ.
- Năm Mậu, Kỷ thuộc hành Thổ: Cúng màu vàng.
Năm Giáp Thìn 2024 có thiên can là Giáp thuộc hành Mộc, vì thế các gia đình nên chọn màu sắc bài vị, mũ ngựa, quần áo sẽ có xanh lá.