Hình ảnh vệ tinh cho thấy Nga có thể đang chuẩn bị thử tên lửa hành trình chạy bằng năng lượng hạt nhân, còn được gọi là "Skyfall". Ảnh: CNN
Những bức ảnh trên được công ty hình ảnh vệ tinh thương mại Capella Space ghi lại ngày 16/8, cho thấy "những bằng chứng mạnh mẽ về việc Nga đang chuẩn bị tiến hành thử tên lửa hành trình chạy bằng năng lượng hạt nhân" tại điểm phóng tên lửa gần Vòng Bắc Cực, các chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế về Không phổ biến vũ khí thuộc Viện Middlebury cho hay.
Các quan chức Mỹ cho rằng, Nga có thể đang chuẩn bị cho một cuộc thử nghiệm khác với các tên lửa được gọi là Burevestnik như một phần trong chương trình phát triển vũ khí tiên tiến, một nguồn thạo tin cho hay.
CIA đã từ chối đưa ra bình luận, trong khi Lầu Năm Góc và Bộ Quốc phòng Nga chưa đưa ra phản hồi.
"Việc sử dụng một lò phản ứng hạt nhân về lý thuyết có thể giúp tên lửa hành trình có tầm bay không giới hạn khi bay dưới và xung quanh các radar và hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ", nhà nghiên cứu Jeffrey Lewis, một chuyên gia về vũ khí tại Viện Middlebury đánh giá.
"Có nhiều câu hỏi về việc liệu hệ thống này có thể hoạt động thành công hay không, cũng như mối đe dọa của việc thử nghiệm hệ thống này với môi trường và sức khỏe con người", chuyên gia này nhận định.
Những mối đe dọa này đã khiến một số chuyên gia gọi vũ khí trên là "Chernobyl bay".
Địa điểm được cho là chuẩn bị phóng thử tên lửa Skyfall. Ảnh: CNN
Nga đã tiến hành ít nhất một cuộc thử nghiệm tên lửa hành trình chạy bằng năng lượng hạt nhân tại địa điểm gần Vòng Bắc Cực trên hồi tháng 11/2017. Moscow cũng được cho là đã tiến hành nhiều cuộc thử nghiệm khác vào những tháng sau đó mặc dù không có cuộc thử nghiệm nào được coi là thành công.
Hồi tháng 3/2018, Tổng thống Nga Putin đã công bố một video thử nghiệm tên lửa hành trình chạy bằng năng lượng hạt nhân. Điều đó khiến các nhà nghiên cứu, trong đó có các nhà phân tích thuộc Viện Middlebury xác định được địa điểm thử nghiệm.
Các nhà nghiên cứu đã xem xét địa điểm trên trong những tháng gần đây và các hình ảnh vệ tinh được chụp bởi công ty vệ tinh thương mại Planet cho thấy các tàu chở hàng đã đến địa điểm này cũng như các nguồn cung cần thiết đã được xếp ở một khu vực hỗ trợ.
Gần đây, Nga cũng đưa ra "thông báo với các thủy thủ", cảnh báo về các chiến dịch nguy hiểm được tiến hành từ 15 - 20/8 gần địa điểm thử nghiệm tên lửa Burevestnik ở Pankovo, Novaya Zemlya.
Hình ảnh từ radar với độ phân giải cao được chụp ngày 16/8 đã cho thấy, "các quân nhân Nga đã xây dựng một công trình lớn để bảo vệ tên lửa này và chuẩn bị cho cuộc phóng thử trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt", ông Lewis cho hay.
"Địa điểm này lùi vào trong, cho thấy một vật thể lớn trên bệ phóng, có thể là bệ phóng SSC-X-9 Skyfall. Có một số lượng đáng kể các vật thể cạnh bệ phóng, có thể là các phương tiện và container vận chuyển. Không có dấu hiệu nào cho thấy những vật thể này từng xuất hiện vào lần cuối hình ảnh về địa điểm trên được ghi lại hồi tháng 6".
Nga đang hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân chiến lược nhằm đối phó với Mỹ và NATO, cũng như củng cố tuyên bố trở thành một cường quốc quân sự. Theo CNN, điều này có thể làm dấy lên mối lo ngại về một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân khi Mỹ cũng dự định nâng cấp kho hạt nhân của mình
Trong khi Nga và Mỹ đã làm mới Hiệp ước New START hồi tháng 2, không lâu sau khi Tổng thống Biden nhậm chức thì Mỹ đã rút khỏi 2 hiệp ước kiểm soát vũ trang quan trọng với Nga là Hiệp ước Các Lực lượng hạt nhân tầm trung năm 2019 và Hiệp ước Bầu trời Mở năm 2020./.